Join with a free account for more service, or become a member for full access to exclusives and extra support of WorldSupporter >>
Wat is causaliteit?
Causaliteit, ook wel oorzakelijkheid genoemd, beschrijft de relatie tussen oorzaak en gevolg. Het is het idee dat een gebeurtenis (de oorzaak) een andere gebeurtenis (het gevolg) teweegbrengt. Causaliteit is een centraal concept in veel wetenschappelijke disciplines, van natuurkunde tot sociologie.
Wat zijn de belangrijke kenmerken van causaliteit?
- Oorzakelijk verband: Er is een directe of indirecte relatie tussen oorzaak en gevolg.
- Tijdsvolgorde: De oorzaak gaat altijd vooraf aan het gevolg.
- Geen toeval: Het gevolg is niet puur toevallig, maar een consistent resultaat van de oorzaak.
- Mechanisme: Er is een plausibel mechanisme te beschrijven dat de oorzaak en het gevolg met elkaar verbindt.
Waarom is causaliteit belangrijk?
Causaliteit is belangrijk om te begrijpen hoe de wereld om ons heen werkt. Door oorzaken en gevolgen te identificeren, kunnen we voorspellingen doen, interventies ontwerpen en complexe processen doorgronden. In wetenschappelijk onderzoek is het vaststellen van causaliteit cruciaal om betrouwbare en generaliseerbare kennis te verkrijgen.
Wat is een toepassing van causaliteit in de praktijk?
Causaliteitsprincipes worden in diverse praktijkgebieden toegepast:
- Geneeskunde: Het identificeren van oorzaken van ziekten om effectieve behandelingen te ontwikkelen.
- Beleidsvorming: Het begrijpen van de oorzaken van maatschappelijke problemen om gerichte oplossingen te creëren.
- Rechtspraak: Het vaststellen van de oorzaak-gevolgrelatie in misdaden om rechtvaardigheid te bewerkstelligen.
Praktijkvoorbeeld
Een medicijnverlagend onderzoek wijst uit dat een bepaalde pil de bloeddruk aanzienlijk verlaagt. Om causaliteit aan te tonen, is een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek nodig. Hierbij worden deelnemers willekeurig toegewezen aan een groep die de pil ontvangt of een placebomiddel. Door de groepen te vergelijken, kan men vaststellen of de pil daadwerkelijk de oorzaak is van de lagere bloeddruk, en niet toeval of andere factoren.
Kritische kanttekeningen
- Bewijsvoering: Het vaststellen van causaliteit kan complex zijn en vereist rigoureus onderzoek. Correlatie betekent niet per se causaliteit.
- Confounding variabelen: Externe factoren die de relatie tussen oorzaak en gevolg beïnvloeden en de resultaten verstoren.
- Ethische kwesties: Sommige experimenten om causaliteit te bewijzen kunnen onethisch zijn of ongewenste bijwerkingen hebben.
Access:
Public
Click & Go to more related summaries or chapters:
Psychodiagnostics: The best concepts summarized
Psychodiagnostics: The best concepts summarized
Table of contents
- Psychodiagnostics
- Diagnostiek
- Signaleringsplan
- Kwetsbaarheidsfactoren
- Stress, Steun, Kracht en Kwetsbaarheid-model (SSKK-model)
- Commissie Testaangelegenheden Nederland (COTAN)
- Symptom Checklist-90-Revised (SCL-90-R)
- Vierdimensionale Klachtenlijst (4DKL)
- Zelf-Inventarisatielijst (ZIL)
- Beck Depression Inventory-II Nederlandse Revisie (BDI-II-NL-R)
- PTSS Checklist voor DSM-5 (PCL-5)
- Structured Clinical Interview for DSM-5 - Severity Scales (SCID-5-S)
- Behavior Assessment System for Children - 2nd Edition - Dutch Revision (BAS-NL)
- Frenologie
- Hypothalamus
- Thalamus
- Mini International Neuropsychiatric Interview (MINI)
- Diagnostisch Interview voor ADHD bij Volwassenen (DIVA)
- Meten van Addicties voor Triage en Evaluatie (MATE-Q)
- Clinician Administered PTSD Scale (CAPS)
- Health of the Nation Outcome Scales (HoNOS)
- Yale-Brown Obsessive Compulsive Scale (YBOCS)
- Inventarisatielijst Omgaan met Anderen (IOA)
- Utrechtse Burn-Out Schaal (UBOS)
- Coping Inventory for Stressful Situations (CISS-NL)
- Wechsler Adult Intelligence Scale (WAIS-IV-NL)
- Stroop test
- Diagnostische cyclus
- Klachtenanalyse
- Probleemanalyse
- Verklaringsanalyse
- Indicatieanalyse
- Availability bias
- Confirmation bias
- Transdiagnostische benadering
- Evidence based working
- Meta-analyse
- Systematic reviews
- Randomized controlled studies
- Quasi-experimental studies
- Cohort studies
- Case-control studies
- Case reports
- Placebo-effect
- REM-slaap
- Insomnie
- Nachtmerriestoornis
- Night terrors
- One size fits all protocol
- My size fits me protocol
- Zelfdeterminatietheorie
- Positieve psychologie
- Hedonistisch welbevinden
- Eudaimonisch welbevinden
- Welbevinden therapie
- Single-component positiefpsychologische interventie
- Multi-component positiefpsychologische interventie
- Neurobiologie
- Leertheorie
- Cognitie als wetenschapsgebied
- Humanisme
- Psycho-analyse
- Antipsychiatrie
- Mindfullness
- Metacognitieve therapie
- Levensloopvragenlijst
- Differentiaaldiagnose
- Onderkennende hypothese
- Verklarende hypothese
- Indicerende hypothese
- Anchoring bias
- Actor-observer bias
- Halo effect
- Leniency effect
- Cognitief functioneren
- Affectief functioneren
- Conatieve functies
- Confounding
- Causaliteit
- Correlatie
- Visual perspective taking
- Optionele distinctiviteit
- Serotonine
- Dopamine
- Reward prediction error
Summaries and supporting content:
Access:
Public
Studiegids met flashcards en definities bij Diagnostiek in de Klinische Psychologie aan de Universiteit Utrecht
Flashcards en definities bij Diagnostiek in de Klinische Psychologie
Online flashcards bij Diagnostiek in de Klinische Psychologie
- Diagnostiek
- Signaleringsplan
- Kwetsbaarheidsfactoren
- Stress, Steun, Kracht en Kwetsbaarheid-model (SSKK-model)
- Commissie Testaangelegenheden Nederland (COTAN)
- Symptom Checklist-90-Revised (SCL-90-R)
- Vierdimensionale Klachtenlijst (4DKL)
- Zelf-Inventarisatielijst (ZIL)
- Beck Depression Inventory-II Nederlandse Revisie (BDI-II-NL-R)
- PTSS Checklist voor DSM-5 (PCL-5)
- Structured Clinical Interview for DSM-5 - Severity Scales (SCID-5-S)
- Behavior Assessment System for Children - 2nd Edition - Dutch Revision (BAS-NL)
- Frenologie
- Hypothalamus
- Thalamus
- Mini International Neuropsychiatric Interview (MINI)
- Diagnostisch Interview voor ADHD bij Volwassenen (DIVA)
- Meten van Addicties voor Triage en Evaluatie (MATE-Q)
- Clinician Administered PTSD Scale (CAPS)
- Health of the Nation Outcome Scales (HoNOS)
- Yale-Brown Obsessive Compulsive Scale (YBOCS)
- Inventarisatielijst Omgaan met Anderen (IOA)
- Utrechtse Burn-Out Schaal (UBOS)
- Coping Inventory for Stressful Situations (CISS-NL)
- Wechsler Adult Intelligence Scale (WAIS-IV-NL)
- Stroop test
- Diagnostische cyclus
- Klachtenanalyse
- Probleemanalyse
- Verklaringsanalyse
- Indicatieanalyse
- Levensloopvragenlijst
- Differentiaaldiagnose
- Onderkennende hypothese
- Verklarende hypothese
- Indicerende hypothese
- Anchoring bias
- Actor-observer bias
- Halo effect
- Leniency effect
- Cognitief functioneren
- Affectief functioneren
- Conatieve functies
- Confounding
- Causaliteit
- Correlatie
- Visual perspective taking
- Optionele distinctiviteit
- Serotonine
- Dopamine
- Reward prediction error
- Voor flashcards en definities, zie de supporting content van deze studiegids
Summaries and supporting content:
Access:
Public
This content refers to .....
Psychology and behavorial sciences - Theme
Psychology and behavorial sciences - Theme
Summaries, study notes, internships, tips and tools for study and work in psychology and behavorial sciences
Work for WorldSupporter
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
Check how to use summaries on WorldSupporter.org
Online access to all summaries, study notes en practice exams
- Check out: Register with JoHo WorldSupporter: starting page (EN)
- Check out: Aanmelden bij JoHo WorldSupporter - startpagina (NL)
How and why would you use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?
- For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
- For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
- For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
- For compiling your own materials and contributions with relevant study help
- For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.
Using and finding summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
- Use the menu above every page to go to one of the main starting pages
- Starting pages: for some fields of study and some university curricula editors have created (start) magazines where customised selections of summaries are put together to smoothen navigation. When you have found a magazine of your likings, add that page to your favorites so you can easily go to that starting point directly from your profile during future visits. Below you will find some start magazines per field of study
- Use the topics and taxonomy terms
- The topics and taxonomy of the study and working fields gives you insight in the amount of summaries that are tagged by authors on specific subjects. This type of navigation can help find summaries that you could have missed when just using the search tools. Tags are organised per field of study and per study institution. Note: not all content is tagged thoroughly, so when this approach doesn't give the results you were looking for, please check the search tool as back up
- Check or follow your (study) organizations:
- by checking or using your study organizations you are likely to discover all relevant study materials.
- this option is only available trough partner organizations
- Check or follow authors or other WorldSupporters
- by following individual users, authors you are likely to discover more relevant study materials.
- Use the Search tools
- 'Quick & Easy'- not very elegant but the fastest way to find a specific summary of a book or study assistance with a specific course or subject.
- The search tool is also available at the bottom of most pages
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
- Check out: Why and how to add a WorldSupporter contributions
- JoHo members: JoHo WorldSupporter members can share content directly and have access to all content: Join JoHo and become a JoHo member
- Non-members: When you are not a member you do not have full access, but if you want to share your own content with others you can fill out the contact form
Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance
Field of study
- All studies for summaries, study assistance and working fields
- Communication & Media sciences
- Corporate & Organizational Sciences
- Cultural Studies & Humanities
- Economy & Economical sciences
- Education & Pedagogic Sciences
- Health & Medical Sciences
- IT & Exact sciences
- Law & Justice
- Nature & Environmental Sciences
- Psychology & Behavioral Sciences
- Public Administration & Social Sciences
- Science & Research
- Technical Sciences
Check the related and most recent topics and summaries:
Activity abroad, study field of working area:
Add new contribution