Nijmeegse scooterzaak - Arrest

Nijmeegse scooter (HR 17-12-2013, RvdW 2014/117)

Onderwerp

(Mede)plegen van doodslag, vrijspraak omdat niet wettig en overtuigend bewezen kan worden wie de bestuurder was. Bestuurder en bijrijder zijn niet inwisselbaar. Het Hof heeft gelet op de artikelen 46, 47, 57, 63, 266, 267, 285, 300, 310, 312, 317 en 416 van het Wetboek van Strafrecht.

Casus

In 2010 rijden verdachte en medeverdachte op een motorscooter in Nijmegen. Ze bereiden een gewapende overval voor op het Belvoir Hotel. Nadat ze een onopvallende politieauto zien rijden ze snel weg over het trottoir, waarna bij het verlaten van het trottoir een aanrijding ontstaat met een personenauto. Op een verkeersplein rijden zij vervolgens, veel harder dan het geldende maximum van 50 km/uur, tegen het verkeer in en door rood licht. Ze rijden een (met groen licht) overstekende voetganger aan. De voetganger is tengevolge van deze aanrijding overleden.

Hof

Het Hof is van oordeel dat zowel voor het antwoord op de vraag of sprake is van medeplegen als voor het antwoord op de vraag of sprake is van plegen van doodslag, dood door schuld of gevaarzetting op de weg van belang is wie ten tijde van het feit de bestuurder was van de motorscooter. Zowel verdachte als zijn medeverdachte ontkennen bestuurder te zijn geweest. Naar het oordeel van het Hof ontbreekt zowel technisch bewijs als betrouwbaar getuigenbewijs om te kunnen vaststellen wie van beide verdachten de bestuurder was.

Er zijn getuigenverklaringen die in de richting van verdachte wijzen, maar om op grond van die verklaringen verdachte als bestuurder aan te merken zal selectief uit die verklaringen moeten worden geput en zullen andere onderdelen in diezelfde verklaringen als ongeloofwaardig moeten worden aangemerkt zonder dat daarvoor een goede grond bestaat.

Gelet op het voorgaande kan niet wettig en overtuigend bewezen worden wie ten tijde van het feit de bestuurder is geweest van de motorscooter.

Om tot een bewezenverklaring van medeplegen te komen, dient sprake te zijn van een nauwe en bewuste samenwerking tussen verdachte en zijn medeverdachte. Uit het dossier laat zich vaststellen dat de bestuurder van de motorscooter zich vanaf het moment van gewaarwording van de politie met hoge snelheid uit de voeten gemaakt heeft. De bijrijder zat achterop en hield zich vast. Van enig overleg of van bewuste samenwerking tussen bestuurder en bijrijder bij de vlucht voor de politie blijkt niets uit het dossier. Om tot een bewezenverklaring van medeplegen te kunnen komen in een situatie waarin niet vaststaat wie de bestuurder is geweest, is voorts vereist dat de rollen van de bestuurder en de bijrijder volstrekt inwisselbaar zijn. Tijdens de rit die uitmondde in de dodelijke aanrijding heeft de bijrijder naar het oordeel van het Hof de scooter niet bestuurd en kan evenmin worden vastgesteld dat hij invloed heeft gehad op de wijze van rijden van de bestuurder. Van volstrekte inwisselbaarheid van de rollen van bestuurder en bijrijder is dan ook naar het oordeel van het Hof geen sprake.

Op grond van het voorgaande kan medeplegen niet worden bewezenverklaard. Nu het Hof niet kan vaststellen dat het verdachte is die heeft gereden, kan ook het tenlastegelegde plegen niet bewezen worden verklaard.

Het Hof besluit tot vrijspraak voor zowel de verdachte en de medeverdachte.

Hoge Raad

De Hoge Raad oordeelde dat de rollen echter zodanig verwisselbaar zijn, dat een exacte vaststelling van de verdeling van de rollen niet noodzakelijk is om te kunnen bepalen of er sprake is van medeplegen. Vaststellen dat het onderdeel om ten koste van alles te kunnen vluchten onderdeel was van het grotere plan, het overvallen van het hotel, is voldoende.