Aantekeningen College 3: Succesvol interdisciplinair samenwerken - UU (2023-2024)

Hoorcollege 3

Drie niveaus van verklaringen:

• Sociaal
• Psychologisch
• Biologisch

Biologische verklaringen zijn niet beter. Wetenschap is reductionisme. Je wil iets complex reduceren tot iets begrijpelijks.

• Perifere zenuwstelsel reguleert de activiteit van de organen in het lichaam
• Centrale zenuwstelsel reguleert het brein of de spinal cord.

Perifere zenuwstelsel bestaat uit sympatische en parasympatische zenuwstelsel.

• PS: slaap en spijsvertering
• S: spannend tentamen

Meetmethoden

• EEG is een snelle respons
• fMRI is een langzame respons: dit gaat meer over hersengebieden.

Basisaanname van de rationale sociale neurowetenschappen: Lichaam en geest zijn één.

• Hartslag heeft invloed op stress, maar stress ook andersom op de hartslag.
• De oplossing is de combinatie van metingen.
• Huidgeleiding zakt maar hartslag gaat sterk omhoog. Dat is een actieve manier om met een situatie om te gaan: approach
• Huidgeleiding stabiel of neemt toe, hartslag neemt af. Dan heb je een vermijdingsgerichte manier om met stress om te gaan. Dat is avoidence.

Andere uitdaging bij interdisciplinair onderzoek is spraakverwarring: jargon.

Methodologische uitdagingen: verliefdheid. Dat in een hersenscan te onderzoeken, dat is best uitdagend.

Voordelen van neurowetenschappelijke methodes:

• Redelijk objectieve metingen. Toenam in bloeddruk betekent hetzelfde bij andere mensen. ‘’Ben je bang’’, niet.
• Onbewuste processen kun je meten
• Vermijden van sociaal-wenselijke responsen
• Veel  zijn continue metingen. Tijdens een discussie zien we veranderingen. Anders moet je in een vragenlijst vragen ‘’Wat gebeurde er bij u nadat er dit gebeurde?’’
• Sommige fysiologische methoden hebben klinische relevantie. Gezondheidsuitkomsten.

Als mensen uitgesloten werden bij cyberball:

• Kreeg je hersenactiviteit net zoals je fysieke pijn hebt
• Op neurogebied overeenkomstig aan fysieke pijn

Stereotypering van Amodio et al.

• Shooter bias. Je moet asap schieten op iemand met een wapen en minder snel op iemand zonder een wapen.
• Er wordt vaker geschoten op zwarte ongewapende mensen.
• Bij neuroscience zie je error-related negativity.
• Dat is een piek als mensen iets verkeerd doen.
• Er was meer error-related negativity als mensen een zwart persoon neerschoten ten onrechte. Dit is wederom effect van sociaal psychologisch proces op een neuropsychologisch proces.

Stereotype threat:

• Zwarte mensen in USA op intelligentie
• Vrouwen bij inparkeren.
• Bloeddruk nam ook toe hier na een psychologisch proces van dreiging.
• Uitdaging is kunstmatigheid, dit zijn veel labonderzoeken die we doen.
• Er worden vragen gesteld aan de proefpersonen terwijl ze gekoppeld zijn aan elektroden voor bloeddruk of hartslag.

Pro’s in de lab:

• Controlled environment
• Easy to set up
• Veel universiteitsstudenten die komen naar de onderzoeken in het lab.
  • Dit is geen heterogene onderzoeksgroep
• Daarom moeten we het veld in gaan!
• Collecting data wanneer mensen lopen met hun smart watch.
• Door de webcam heen kunnen we de hartslag meten.

Er is vaak een mismatch tussen wat mensen reporteren in self-studies en questionaires en fysiologisch onderzoek zoals de Cardiovascular Engagement Index. Mensen zijn progressief in hun ideeën, maar als ze iets moeten doen, dan is hun effort lager en minder. Er zit een continuïteit in ontwikkeling: je moet eerst kunnen lopen voor je kunt rennen.

Equifinaliteit vs multifinaliteit

• Equifinaliteit is verschillende paden kunnen tot dezelfde uitkomst leiden.
• Multifinaliteit is één risicofactor kunnen verschillende uitkomsten hebben. Een trauma kan leiden tot verschillende uitkomsten.

Normaal gedrag is wat gemiddeld past bij welke leeftijd.

• Als je driftbuien ook nog op je achtste krijgt, dan is het langdurig.

Classificeren:

• Efficiëntie, samenvatting (ordenen)
• Indeling in klassen of clusters.
• Classificatiesysteem verbetert de communicatie tussen collega’s

ADHD is een ontwikkelingsstoornis.

• DSM is wel of niet voldoen aan de stoornis.
• Ontwikkelingspsychologische bril: hoe komt het dat je dit hebt? We gebruiken vragenlijsten hoe angstig iemand precies is.

Bronfenbrenner: interactie met meerdere systemen om een kind heen.

• Microsysteem: directe omgeving van kinderen. Gezin, leraren en vriendjes met wie kinderen opgroeien.
• Mesosysteem: interactie tussen de microsystemen van het kind. Interactie tussen ouders en leraren, broers en ouders.
• Exosysteem: verbindingen die kunnen bestaan tussen twee of meer mensen waarvan er 1 niet van kinderen bevat. Maar hen toch indirect beïnvloedt omdat het een impact heeft op het microsysteem waar ze in leven. Werkplek van de ouders, vrienden van de ouders, land van oorsprong van de ouders.

Deze verschillen kunnen leiden tot psychopathologie.

Kan ook in de persoon liggen:

• Temperament
• Selfregulation
• Selfesteem
• Coping

Minder zelfcontrole bij kleuters → negatieve uitkomsten voor volwassenen. Meer single parenting. De kans is groter.

Je hebt dus internaliserende en externaliserende problemen.

• Persoonlijkheid en context zijn niet onafhankelijk van elkaar.

Moderatie of mediatie.

• Voorbeeld moderatie:
• Zelfvertrouwen en stress.
• Meer stress en minder zelfvertrouwen → grotere kans op externaliserende en internaliserende problemen.
• Voorbeeld mediatie:
• Zelfregulatie is voorspellend voor psychopathologie. Wordt dit gemedieerd voor negatieve sociale interacties?

Jongeren met minder zelfregulatie zijn gevoeliger voor ontwikkelen psychopathologie. Deels verklaard door negatieve sociale interacties. Ookwel jongeren met probleem zelfregulatie leidde tot meer negatieve sociale interacties. Dat leidde weer tot psychopathologie, internaliserend of externaliserend.

Cruciaal is integratie van de verschillende expertises.

• Moderatie is een interactie-effect. Gaat over de vraag of een effect verschillend is voor bepaalde groepen.
• Stress pijltje depressie. Maar misschien geldt dat wel alleen als je van persoonlijkheid ook neurotisch bent.

Mediatie:

• Door stress ga je aan jezelf twijfelen, daardoor weer depressief.
• Of stress zorgt voor slaapproblemen en dat je daardoor depressief wordt.
• En direct een lijntje van stress naar depressie.