Talentontwikkeling & persoonlijke groei (talent development & personal growth)

Met 2020 als jaar waarin bijna ieders dagelijkse gewoontes op de proef werden gesteld, biedt die verandering juist ook de mogelijkheid om ingesleten patronen eens goed onder de loep te nemen. De mens als gewoontedier. Tegelijkertijd is zelfzorg steeds relevanter. Graag neem ik je mee op reis door India, langs reflectievragen en wat van mijn persoonlijke inzichten in het balanceren van zelfzorg en groei (waarbij dat laatste toch eigenlijk niet meer is dan telkens weer uit je comfort zone stappen). Maar goed, laten we eerst op reis gaan.

• Hoe zorg jij voor je mentale welzijn gedurende de dag? En gedurende de week?
• Op welke manieren geef jij jezelf regelmatig een persoonlijke-groei-boost?
• Of zou je dat wel willen doen, maar ben je nog op zoek naar de vorm die bij jou past?

Een goede basis is het halve werk. Een dagelijks - en wekelijks - ritme dat je uiteindelijk energie geeft, en geen energie (vr)eet, helpt om je energieniveau op pijl te houden. Je fysieke energie is daarmee waarschijnlijk een goede graadmeter om eens mee te starten. De een heeft behoefte aan voldoende rust en ontspanning, de ander juist aan voldoende inspanning en beweging. De een laad op door ontmoetingen met andere mensen, de ander juist weer van 'in je eentje met een goed boek op de bank'.

• Wat geeft jou energie?
• Wat kost je energie?
• Hoe laad je weer op?
• Lukt het om op tijd je rust te pakken of kom je er eigenlijk pas achter dat je door je energievoorraad heen bent als je al zwaar vermoeid bent?

Een voor jou aangenaam fysiek ritme in de dag, in de week, zal vaak ook bijdragen aan een gebalanceerdere mentale staat van zijn. Ook hierin is een balans tussen voldoende uitdaging - maar ook niet te veel, van belang. Je kunt jezelf uitdagen door (haalbare) doelen te stellen, door nieuwe hobbies uit te proberen, een cursus te volgen, jezelf in nieuwe situaties te brengen.

• Op welke manier houd jij jezelf in qua vaardigheden in beweging?
• Hoe zorg je er nu voor dat je regelmatig nieuwe dingen uitprobeert?
• Met wie kun jij goed sparren over je persoonlijke groei?

• Welke ideeën en inzichten zijn er bij jou opgekomen bij het lezen of bij het beantwoorden van bovenstaande vragen?
• Welke beweging wil je aanbrengen? Heb je in je huidige moment in je leven behoefte aan 'meer doen'/'uitdaging zoeken' of juist 'niet doen'/'rusten'?
• Welke eerste stap zou je kunnen zetten om balans aan te brengen (in zelfonderzoek of wellicht ook al heel concreet)?

Deel ook gerust jouw overwegingen, je inzichten en je vragen in de comments! Leuk om je reis mee te krijgen en zo van elkaar te blijven leren.

Er zijn zo veel plekken waar je online je skills, vaardigheden en kennis kunt opdoen en uitbreiden. Onderstaand een kort overzicht met wat verschillende platforms, met wat voor- en nadelen zoals ik die zelf heb ervaren.

edX en Coursera

• Wat: online leeromgevingen waar universiteiten vakken digitaal aanbieden
• Voordelen: er is heel veel aanbod (wel bijna geheel Engelstalig) en veel is gratis online beschikbaar. Je hebt toegang tot wetenschappelijke colleges en vaak ook bijbehorende literatuur. Je kan het in je eigen tijd volgen (sommige vakken zijn helemaal 'self-paced', andere vakken vragen bijvoorbeeld elke paar weken iets in te leveren, waardoor je wel echt wekelijks een aantal uur eraan moet besteden)
• Nadelen: relatief weinig interactie (wel vaak discussies/gesprekken via de fora), maar wel met name gericht op kennis en bijvoorbeeld niet op vaardigheden. Je zal jezelf moeten motiveren om elke week een aantal uur eraan te besteden. De cursussen verschillen soms best wel onderling van opzet, de ene werkt veel met video's, de ander meer met geschreven artikelen. Het zal dus ook echt even per vak ontdekken zijn of niet alleen het onderwerp bij je past, maar ook de manier waarop het wordt gegeven.
• Kosten: De meeste vakken kun je geheel gratis volgen, maar je betaald vaak een paar tientjes voor een certificaat. Bij een aantal vakken zijn onderdelen afgeschermd voor degene die de betaalde versie volgen.

Aanvullende overweging bij edX en Coursera: Ik begin zelf regelmatig aan een cursus, na een interessant onderwerp in het nieuws, in een andere cursus, of na het lezen van een boek over een bepaald onderwerp waar ik graag meer over wil weten. Ik vind het super dat het via dit soort platforms mogelijk is om de kennis op te doen die aan gerenomeerde universiteiten van over de hele wereld wordt gedoceerd. Ook volg je de cursussen vaak met mensen van over de hele wereld. Mijn ervaring is dat ik de cursussen gewoonlijk alleen echt afrond als ik ook ga voor het betaalde traject. Bij de meeste cursussen probeer ik het eerst een paar weken/lessen uit of de stijl van lesgeven voldoende aansluit bij wat ik zelf ook fijn vindt en of ik de tijd wil maken om de cursus serieus te vervolgen en deel te nemen aan de online gesprekken, opdrachten of toetsen.

Masterclass

• Wat: online platform waar allerlei 'masterclasses' worden gegeven door wereldwijd bekende experts op hun vakgebied. Het zijn series met filmpjes die een geheel volgen. Een verzameling van online cursussen, van schrijven, koken, ondernemerschap, couture, marketing en sport.
• Voordelen: je hebt onbeperkt toegang tot alle cursussen die je geheel in je eigen tijd kunt volgen. De mensen die het geven zijn echte experts op hun vakgebied, dus hebben eigenlijk altijd wel interessante invalshoeken te bieden. Iedere cursus heeft echt een eigen stijl, vaak in lijn met het onderwerp en degene die het geeft, daardoor staat iedere Masterclass echt op zichzelf.
• Nadelen: het gaat vaak over praktische vaardigheden, maar je bent vaak - bij lange na - niet op het niveau van degene die de Masterclass geeft (je speelt geen piano als Alicia Keys of schrijft als Malcolm Gladwell). In die zin is het meer inspirerend, dan dat het je heel praktisch op weg helpt om met een nieuwe skill te starten.
• Kosten: 200 euro per jaar (maar ze hebben wel vaak een 2 voor de prijs van 1 actiedeal, dus als je iemand kent die ook graag toegang wilt, dan scheelt dat een hoop)

Aanvullende overweging bij Masterclass: Ik heb een jaar lang met veel plezier gebruikt van de toegang. Ze blijven content toevoegen, dus ik verwacht in de toekomst wel weer een keer te hernieuwen. Het is goed geproduceerde 'infotainment'. Persoonlijk vond ik de series die uit 10-15 video's bestaan wat behapbaarder, dan 15+ video's. Het is ook leuk om bijvoorbeeld meerdere schrijvers te horen over hun vak en de verschillende perspectieven die het biedt.

LinkedIn Learning (voorheen Lynda.com)

• Wat: Online cursussen (video's), vaak op toegepaste vaardigheden (denk aan tutorials over veelgebruikte softwarepakketten als Excel en Photoshop, maar ook zaken als 'projectmanagement'
• Voordeel: Een groot aanbod aan specifieke tutorials die je in je eigen tijd kan volgen, en vaak direct toe te passen zijn in je werk (of als starter goed staan op je CV)
• Nadeel: In je eigen tijd te volgen, en enkel video's, dus die combinatie moet je wel liggen... Er waren na de overname van Lynda door LinkedIn wat berichten dat de kwaliteit van de video's niet zo goed gewaarborgd werd, maar dat lijkt de laatste jaren weer beter op orde te zijn.
• Kosten: 30 euro per jaar (incl LinkedIn Premium). De cursussen zijn volgens mij ook los aan te schaffen, maar dat is waarschijnlijk niet heel interessant

Aanvullende overweging: Voordat Lynda.com overgenomen werd door LinkedIn Learning heb ik er een aantal gevolgd. De cursussen zijn gewoonlijk helder, doeltreffend, en ook handig als naslagwerk.

Udemy

• Wat: Online cursussen over letterlijk van alles en nog wat! Van mindfulness tot kookworkshops, en van programmeren in Java tot je eigen Wordpress website bouwen
• Voordeel: Er is heel veel, dus je hebt een grote kans dat je iets gaat vinden op het onderwerp dat je zoekt
• Nadeel: De kwaliteit is enorm verschillend per cursus. Soms is het goed, soms ook echt onvoldoende.
• Kosten: bedragen verschillen per cursus

YouTube

• Deze kan natuurlijk niet ontbreken!
• YouTube staat vol met video's - maar gelukkig niet alleen kattenvideo's en mensen die aan het gamen zijn...
• Er zijn ook allerlei mensen die tutorials op YouTube zetten, soms gratis, soms tegen een kleine vergoeding.
• Het is steeds vaker de plek om 'How to' video's te kijken ('hoe vervang ik een regenpijp?'), maar er zijn ook genoeg nuttige infographics die bepaald beleid toch best goed kunnen uitleggen.

Andere interessante websites/platforms om eens rond te kijken:

• Toolshero (Nederlands)
• Skillshare
• Rosetta Stone (taalcursussen)
• JoHo.org (samenvattingen en tools bij internationale samenwerking en persoonlijke ontwikkeling)

Heb jij zelf nog andere tips om je skills, kennis en vaardigheden te blijven aanscherpen? Heb ik een voor jou essentieel platform hier over het hoofd gezien? Of heb je nog goede tips voor een specifieke cursus? Laat het weten in de comments!

Persoonlijkheidstesten worden regelmatig gebruikt om een beeld te krijgen bij de rollen in het team en elkaars 'gebruiksaanwijziging' beter te leren kennen.

Wat zijn de veelgebruikte testen?

• The Big Five (5 persoonlijkheden)
• Meyers-Briggs (16 persoonlijkheidstypes)
• Belbin (9 groepsrollen)
• Disc (4 kleuren)
• TMA talentenanalyse
• Kernkwadrant

In welke situatie wordt welke test gebruikt?

• Big Five: Persoonlijkhied van iemand verkrijgen aan de hand van 5 dimensies.
• Myers-Briggs: Verschillende coaches en trainers gebruiken MBTI om inzicht te krijgen in de persoonlijke talenten van werknemers in een bedrijf
• Disc: De DISC methode laat zien hoe wij handelen en reageren onder bepaalde omstandigheden. Dit heeft invloed op ons gedrag, communicatie, onze reactie op spanning en stress, én wat ons energie geeft of welke omstandigheden energie kosten.
• TMA talentenanalyse: De TMA talentenanalyse wordt toegepast voor selectie-, ontwikkeling-, mobiliteit-, beroepskeuze- en reïntegratievraagstukken.
• Kernkwadrant:Een goede manier om je sterke en je zwakke punten helder te krijgen, is om je kernkwaliteiten en kernkwadranten in kaart te brengen. Dat is een veelgebruikte, heldere en toegankelijke methode die je ook kunt gebruiken om conflicten met anderen te analyseren.

Wat zijn de belangrijkste kenmerken per type per test?

Big Five:

• Extraversie: de mate waarin een persoon behoefte heeft aan contact met anderen. Extraverte mensen zijn sociaal, actief, praatgraag, gericht op personen, optimistisch. Introverte mensen werken het liefst alleen of in een rustige omgeving.
• Inschikkelijkheid (vriendelijkheid): gedraagt iemand zich meestal meegaand, tolerant en hulpvaardig? Of juist wat meer competitief en weinig medewerkend?
• Zorgvuldigheid: Gaat een persoon georganiseerd en doelgericht te werk of ongestructureerd en doelloos?
• Emotionele stabiliteit: Dit is het andere uiterste van neuroticisme. Neurotische mensen maken zich veel zorgen, zijn onzeker en nerveus. Emotioneel stabiele mensen zijn tevreden met zichzelf, ontspannen en weinig emotioneel.
• Openheid voor ervaring/ideeën: Openheid in de zin van het op zoek gaan naar nieuwe ervaringen. Mensen die hoog scoren op deze schaal zijn nieuwsgierig en fantasievol. Mensen die laag scoren zijn down-to-earth en houden zich het liefst bezig met de feiten van het hier en nu.

DISC:

De DISC methode brengt iemands voorkeursstijlen, sterke kanten, communicatie en groeimogelijkheden in kaart.

• DISC bestaat uit 4 verschillende hoofdstijlen (D, I, S, en C) en is krachtig door zijn eenvoud
• Dominant extravert en controlerend direct, gedreven, prestatiegericht, hoog tempo, neemt leiding.
• Interactief extravert en relaterend hartelijk, enthousiast, prater, impulsief, verbaal.
• Stabiel introvert en relaterend betrokken, vriendelijk, attent, teamplayer, harmonie, gesloten.
• Consciëntieus introvert en controlerend denker, observator, afwachtend, precies, gesloten, privacy.

Belbin

Deze test is geen echte persoonlijkheidstypologie zoals bijvoorbeeld de Big Five. Teamrolmanagement gaat om de manier waarop mensen zich in een groep gedragen. Deze test plaatst mensen niet in één vak maar geeft aan in welke (meerdere) teamrollen men zich het beste voelt. De meeste mensen hebben twee à drie teamrollen die hen van nature goed liggen en nog een aantal teamrollen die zij gemakkelijk kunnen aannemen. De negen teamrollen van Belbin zijn:

• De Bedrijfsman
• De Brononderzoeker
• De Plant
• De Monitor
• De Vormer
• De Voorzitter
• De Zorgdrager
• De Groepswerker
• De Specialist

Myers Briggs

De naam zegt het al, de Myers Briggs Type Indictor deelt mensen in verschillende types. Deze types zijn gebaseerd op de vier psychologische concepten van psycholoog Jung, te weten:

• Meer naar buiten of naar binnen gericht (Extravert vs Introvert)
• Haalt informatie uit feiten of ervaringen (Sensing vs Intuition)
• Neemt beslissingen op basis van logica of gevoel (Thinking vs Feeling)
• Is iemand flexibel en open of houdt degene liever vast aan plannen en oordelen (Perceiving vs Judging).

De TMA talentenanalyse

Met de TMA Talentenanalyse worden 22 drijfveren en 44 talenten uitvoerig in kaart gebracht. Ook krijgt je inzicht in de ontwikkelbaarheid van 48 TMA Competenties. De talentenanalyse neemt circa een uur in beslag welke je besteed achter een computer. De vragenlijst voor bestaat uit stellingen, gedragsitems waaruit je steeds dient te kiezen welke het beste bij passen. Op genuanceerde wijze worden zo je drijfveren ontrafelt. De uitkomsten van de talentenanalyse worden systematisch met elkaar in verband gebracht en geanalyseerd op elkaar versterkende en neutraliserende talenten.

Kernkwadranten

Hoe kun je de kernkwadranten voor jezelf opstellen? Je kunt bij verschillende kwadranten 'instappen':

1. Begin met het inventariseren van je sterke punten en werk deze uit via de valkuil, de uitdaging en de allergie, zoals in het voorbeeld.

2. Begin met je uitdagingen, redeneer terug naar je valkuil en herken de kwaliteit die erachter zit. Een mooie methode om te gebruiken als voorbereiding op een functioneringsgesprek?

3. Vraag vrienden, familie of collega´s naar je valkuilen. Ze weten er vast wel een aantal op te noemen. Werk terug van valkuil naar kwaliteit en ontdek vervolgens jouw uitdagingen en allergieën.

4. Stoor je je mateloos aan die collega? Kijk ook eens naar de kwaliteit die erachter zit en wat je ervan kunt leren. Daarmee kun je ook een uitdaging, valkuil en kwaliteit bij jezelf ontdekken. Het is een aanrader om eens samen met je collega´s kernkwadranten op te stellen en openlijk allergieën te bespreken. Zo kun je de samenwerking verbeteren.

4. Waar kun je de testen (gratis) doen?

• https://www.123test.nl/disc-test/
• https://keirsey.fastsimple.com/ (Myers Briggs)
• https://www.jobpersonality.com/big-five-persoonlijkheidstest (Big Five)
• https://metavoor.nl/test/big-five/ (Big Five)
• https://www.123test.nl/groepsrollentest/ (Belbin test)
• https://www.16personalities.com/free-personality-test  (Myers Briggs)
• http://www.tmamethod.com/NL/sliders/tma-talenten-analyse/tma-talentenana... (betaald)

Er zijn van die boeken die je regelmatig weer eens leest en met nieuwe (levens)ervaring telkens weer tot inzichten en inspiratie leiden. Een van die boeken is, niet alleen voor mij, maar voor veel mensen, de '7 habits of highly succesful people' geschreven door Stephen Covey. Mochten je het boek nog niet eerder gelezen hebben, dan raad ik je zeker aan die erbij te pakken of anders de samenvatting (via onderstaande link, op joho.org) te lezen. Hoewel de inzichten relevant zijn, zit het ook vaak in het in de praktijk brengen ervan die ervoor zorgen dat je ook daadwerkelijk veranderingen aanbrengt en jezelf verder ontwikkeld. Onderstaand vind je dan ook vooral een heel kort overzicht van de inzichten per 'eigenschap' en wat uitgebreider de tips hoe hier in je dagelijks leven mee aan de slag te gaan.

• De zeven eigenschappen kun je zien als een blauwprint voor persoonlijke en interpersoonlijke groei, verdeeld in drie fases.
  • De eerste fase is afhankelijkheid, het paradigma voor jij: jij bent verantwoordelijk voor mijn geluk.
  • De tweede fase is onafhankelijkheid, het paradigma voor ik: ik ben verantwoordelijk voor mijn geluk.
  • De derde fase is wederzijdse afhankelijkheid, het paradigma voor wij: om geluk te bereiken heb ik zowel mezelf als een ander nodig. Deze derde fase wordt gekenmerkt door het inzicht dat alles met elkaar samenhangt. Mensen die zich dit realiseren bundelen hun krachten en komen zo verder dan ze alleen zouden zijn gekomen.
• Covey beschrijft hoe persoonlijke ontwikkeling de laatste decennia met name gericht is op het leren van 'trucjes' om je beter voor te doen dan je bent. Het gaat hem echter meer over de ontwikkeling van het karakter. Hierbij bouwt hij ook voort op de inzichten van Victor Frankl (nog zo'n boek om elke paar jaar te (her)lezen: 'In search for meaning' van Auswitz survivor Victor Frankl): zelfbewustzijn, moreel kompas, ons voorstellingsvermogen en onze eigen wil bieden oneindige mogelijkheden en een grote keuzevrijheid.

Fase I

Eigenschap 1: proactiviteit

• Het basisprincipe van de menselijke natuur is om proactief te zijn. Dit gaat veel verder dan enkel initiatief nemen. Proactiviteit neer op het inzicht dat je compleet verantwoordelijk bent voor je eigen leven.
• Proactieve mensen weten waar ze hun energie wel maar ook niet op moeten richten. Door goed prioriteiten te stellen zal de cirkel van betrokkenheid zal altijd groter zijn dan de invloed.

Oefening:

Probeer eens een maand lang het principe van proactiviteit te beoefenen door uitsluitend te werken op vlakken waar je ook daadwerkelijk invloed op hebt. Zorg dat je je aan je afspraken houdt en focus op de oplossing en kijk naar wat jij kan bijdragen aan de oplossing. Te realiseren en te ervaren dat je zelf verantwoordelijk bent, is de basis van effectiviteit.

1. Let een hele dag op typisch reactief taalgebruik bij anderen en bij jezelf. ('Zo is het nu eenmaal.' 'Het gaat toch niet veranderen.' etc)

2. Haal een toekomstige situatie waarin je waarschijnlijk reactief zult zijn voor de geest. Visualiseer een proactieve houding in deze situatie: wat zou je doen?, hoe voelt dat?, hoe reageert de omgeving daarop?, wat doet dat met jou?, wat heb je nodig om zo te handelen?

3. Reflecteer aan het eind van de dag op de gebeurtenissen en haal een situatie waarin je reactief handelde voor de geest. Beeld je in hoe je - als je een volgende keer in een vergelijkbare situatie terecht komt - proactief kunt handelen.

4. Reflecteer na die maand op je invloed op situaties of je idee van invloed op problemen.

Eigenschap 2: begin met het einde in gedachte

• Vrijwel alles wordt twee keer gecreëerd, eerst in je hoofd of op papier, en daarna de feitelijke uitvoering. Beginnen met het einde voor ogen zorgt ervoor dat je verantwoordelijkheid neemt voor zowel de eerste als de tweede schepping. Leiderschap is de eerste schepping; management de tweede.

• Het schrijven van een persoonlijke missie is een effectieve manier om hiermee starten. In een persoonlijke missie schrijf je op wat je wilt zijn, wat je wilt doen en welke waarden en principes hierbij horen. Een persoonlijke missie kan je helpen om deze vaste kern te ontdekken en te formuleren. Om te veranderen moet je een vaste kern hebben. Weten wat je bestemming is, geeft je een kompas voor elke dag.

• In het centrum van je persoonlijke missie liggen zekerheid, sturing, wijsheid en kracht. Je zekerheid beschrijft je identiteit, je waardigheid en je fundamentele persoonlijke kracht. Sturing is het aangrijpingspunt van je keuzes. Wijsheid geeft evenwicht en perspectief en impliceert beoordelingsvermogen, begrip en het vermogen om te onderscheiden. Kracht is de capaciteit om iets te realiseren. Deze vier eigenschappen zijn wederzijds afhankelijk. Ze zijn tevens het fundament voor elke andere dimensie van het leven.

• Serieus zelfonderzoek is noodzakelijk om je basisvisie in overeenstemming te brengen met je principes. De zin van ons leven, kunnen we zelf scheppen. Een persoonlijke missie is een stap in deze richting. Proactiviteit is hierbij van essentieel belang want je zult verantwoordelijkheid moeten nemen voor het schrijven van je eerste schepping. Het maken van een persoonlijke missie is een proces waarbij er na vele versies uiteindelijk een definitieve versie gemaakt kan worden, waarbij het eindproduct een compleet beeld geeft wat je hoogste waarden en idealen zijn. Deze vormen de maatstaf voor alle te nemen beslissingen.

• Voor de eerste schepping gebruik je de kracht van visualisatie en verbinding om zo een nieuwe visie te creëren. Ook als er veel verandert, in een crisis, zoals ook in tijden van de COVID-19 uitbraak, wordt je gedwongen tot het innemen van een breder perspectief. Na de visualisatie van je creatie, is het van belang om het op te schrijven. Schrijven legt namelijk de link van je brein naar de realiteit en het dwingt je om dingen helder en concreet te formuleren. Bovendien zorgt het ervoor dat het beter beklijft.

Oefening: wat vormt jouw centrum? Je werk, je gezin, je relatie, geld, 'ik', plezier, bezittingen, vriendschap (of vijandschap), geloof. Hoe herken je dit in je dagelijks leven? Wat levert het je op? Wat kost het je?

Tips bij het maken van een persoonlijke missie:

• Maak geregeld tijd voor het schrijven van je persoonlijke missie en leg een verzameling aan van opmerkingen en ideeën voor je persoonlijke missie

• Pas het principe van 'de eerste schepping' toe op iets dat je binnenkort wilt realiseren.

• Het schrijven van een eigen missie helpt om focus aan te brengen en 'Nee' te zeggen tegen projecten of functies die je afhouden van je doelen.

• Het delen van je missiestatement zorgt ervoor dat anderen (vrienden, collega's, leidinggevenden) kunnen helpen bij het maken van de juiste keuzes, of in ieder geval een seintje kunnen geven wanneer ze denken dat je off track gaat.

• Het beantwoorden van de volgende vragen kan je helpen bij het schrijven van je missie

  • Wat is succes voor mij?

  • Wat wil ik bereiken? En hoe zou ik dat willen bereiken?

  • Wat zijn mijn waarden?

  • Wat voeg ik toe?

Tip: Indien je met mensen samenleeft of samenwerkt: schrijf een gezamenlijke missie voor je gezin of je werk.

Eigenschap 3: prioriteiten stellen

• Dingen doen waar je absoluut geen zin in hebt tóch doen, maakt het verschil tussen effectieve en ineffectieve mensen. Effectieve mensen maken hun afkeer van de taak ondergeschikt aan het langetermijndoel dat ze met eigenschap 2 (begin met het eind in gedachte) hebben gecreëerd.
• Je bent vast het kwadrant met de lijnen 'belangrijk-niet belangrijk' en 'urgent-niet urgent' al een keer tegengekomen. Hierin vind je de onderverdeling in: urgent+belangrijk (I), niet urgent+belangrijk (II), urgent + niet belangrijk (III), niet urgent-niet belangrijk (IV). Je kunt geen tijd vrij maken uit kwadrant I, maar wel uit kwadrant III en IV en inzetten voor de 'niet urgente, wel belangrijke' zaken.
• Kwadrant II-management is erop gericht om een evenwicht vindt tussen wat belangrijk is en wat dringend is. Er zijn zes belangrijke criteria.
  • Er is samenhang met je missie: er onstaat een verbinding tussen je visie, missie, doelen, prioriteiten, rollen en discipline.
  • Er is balans tussen alle facetten van het leven
  • Door een weekplanning (en geen dagplanning) te maken zorg je dat je tijd vrij maakt voor activiteiten in kwadrant II (niet urgent, wel belangrijk).
  • Er is aandacht voor de menselijke waarde, je stapt van je planning af om tijd te maken voor belangrijke relaties.
  • De planning is er voor jou is en niet omgekeerd.
  • Je kunt je planning altijd raadplegen

Oefeningen: Hoe verdeel je je tijd over de kwadranten?

• Ga gedurende drie dagen in welke kwadranten je jouw tijd besteed door je tijd op te delen in kwartieren. Reflecteer hierop en bepaal of er verandering gewenst of noodzakelijk is.

Oefening: een week leven op basis van Kwadrant II:

• Het werkt goed om een week lang te proberen volgens kwadrant II te leven en dit is hoe je dat doet.

  1. Identitificeer je rollen

  2. Kies de doelen voor de komende week binnen elke rol, en zorg ervoor dat er een aantal binnen kwadrant II vallen (en dus bijdragen aan je persoonlijke missie).

  3. Maak een weekschema met de doelen voor die week. Je zal waarschijnlijk ook direct de bestaande afspraken checken aan de hand van je doelen en daardoor mogelijk aanpassingen maken in geplande activiteiten en afspraken.

  4. Blijf op dagelijkse basis flexibel met je planning zodat je kunt inspelen op onverwachte situaties.

  5. Maak de balans op na een week en schrijf op in hoeverre je doelstellingen uit zijn gekomen en je waarden gewaarborgd zijn.

Fase II

Vertrouwen in een relatie is als een emotionele bankrekening waarvan je altijd moet zorgen dat het saldo positief is door oprechte ‘stortingen’ te doen. Het gaat hierbij om de lange adem.

1. de ander begrijpen (heeft de ander ook behoefte aan de storting)
2. let op de details (een klein gebaar kan veel betekenen)
3. houd je aan je woord ('vertrouwen komt te voet en gaat te paard')
4. verwachtingsmanagement (zorg dat je van elkaar de verwachtingen helder hebt)
5. toon integriteit (behandel de ander, zoals jijzelf ook behandeld wilt worden)
6. verontschuldig je bij het maken van een fout

Eigenschap 4: denk in 'win-win' oplossingen

• Er zijn in samenwerkingen meerdere insteken mogelijk, bijvoorbeeld de 'win-lose', 'lose-win', 'lose-lose' en de 'win'.
• De 'win-win-or no deal' is een streven naar win-win maar als dit niet lukt, kies je ervoor om niet verder te gaan (met de onderhandeling/de relatie). Vanuit dit perspectief is het niet sluiten van een deal beter dan een deal waarbij er een verliezer is. Een deal met verliezer heeft namelijk negatieve gevolgen op de lange termijn. Ook het (emotioneel) afronden van de onderhandeling en het zoeken naar een heel ander alternatief kan veel ruimte en vrijheid in het onderhandelingsproces brengen.
• Voor win-windenken is het hebben van een eigen kern van principes noodzakelijk, zeker als je te maken krijgt met mensen die denken in 'win-lose' of 'lose-win'. Je hebt visie, durf, zekerheid, sturing, kracht, initiatief en wijsheid nodig om de 'win-win-or no deal' op tafel te houden.

Tips om win-windenken te bevorderen:

1. Zoek zelf naar evenwicht tussen moed en consideratie in een onderhandelingspositie.

2. Onderzoek je belemmeringen om te geloven in een 'win-win' optie. Visualiseer (en schrijf op) wat je aan deze belemmeringen kunt doen.

3. Bedenk hoe het saldo van de emotionele bankrekening eruit ziet bij een aantal belangrijke relaties. Welke stortingen kun je doen om dit te verhogen?

4. Reflecteer op de samenwerkingen die je recent bent aangegeven. Welk van de insteken kies jij meestal? Wat levert het je op? Hoe zou je het een volgende keer aanpakken?

5. De ander begrijpen

• Je kent het vast wel. Je steekt een verhaal af, en meteen komen er goedbedoelde adviezen of oordelen. Het is een bekend fenomeen dat mensen hun eigen levensverhaal projecteren op het verhaal van de ander, autobiografisch luisteren. Mensen die heel bewust bezig zijn met gesprekstechnieken kunnen de neiging hebben om vooral technisch te luisteren, gericht op technieken, zoals parafraseren, zonder echt te letten op de inhoud. Dit voelt vaak onecht, en werkt een vertrouwensband niet ten goede.
• Empathisch luisteren is luisteren met als doel om de ander te begrijpen.
• Onderstaand vind je een aantal tips om je empatische luistervaardigheid verder te ontwikkelen.
  • In de eerste stap luister je en zeg je na wat de ander zegt. Je oordeelt, onderzoekt, adviseert of interpreteert niet.
  • De tweede stap is het herformuleren van de inhoud. Het effect van samenvatten van wat gezegd is, is groter dan van het herhalen, omdat de spreker hoort van wat hij zegt maar dan in andere bewoordingen. Dit geeft bij de spreker het gevoel gehoort en begrepen te zijn.
  • In de derde stap maak je verbinding met je gevoel. Je vat het gevoel achter datgene wat je gesprekspartner heeft gezegd samen.
  • De vierde stap is een combinatie van de tweede en de derde stap, waarbij je zowel de inhoud als het gevoel samenvat. Dit geeft de ander de kans om eigen gedachten en gevoelens beter te begrijpen. Deze stap kan ook weer leiden tot een betere zelfanalyse van de gesprekspartner en het formuleren van eigen oplossingen. (Deze gesprekstechnieken zijn de basis voor veel coachingsgesprekken, waarbij de kern ook ligt bij het faciliteren van vinden/uitspreken van eigen inzichten en oplossingen).

Tips om empatisch luisteren te oefenen en ontwikkelen

1. Kies een situatie uit waarbij er sprake is van een negatieve emotionele bankrekening. Schrijf voor jezelf eerst op hoe je denkt dat de ander de situatie ziet. Ga vervolgens het gesprek met diegene aan en luister vervolgens empathisch naar diens verhaal. Vergelijk dit achteraf met wat je hebt opgeschreven. Wat valt je op? Welke storting kun je maken?

2. Kies een relatie uit waarin je empatischer in wilt communiceren. Laat het diegene ook weten, en vraag na een week hoe diegene dit heeft ervaren. Is het gelukt? Wat was het effect op de ander? Wat is het effect op jullie relatie?

3. Leer jezelf aan om bewust te worden van nonverbale communicatie. Kijk bijvoorbeeld eens naar de emoties in een gesprek dat je niet kunt verstaan (bijvoorbeeld in de trein als je zelf muziek aan het luisteren bent).

4. Neem je voor om een dag te onderzoeken wanneer je zelf een autobiografische luisterstijl gebruikt. Indien je je in het gesprek hiervan bewust wordt, kun je dit direct aanpassen. Realiseer je je dit achteraf, maak dan een storting door je te verontschuldigen.

5. Probeer om iets met empathie over te brengen door eerst het standpunt van de ander beter te formuleren dan hijzelf kan en vervolgens probeer je begrepen te worden vanuit het referentiekader van de ander.

Eigenschap 6: Synergie

• Eigenschappen 1 t/m 5 komen samen in de zesde eigenschap: synergie. Synergetisch samenwerken leidt tot bijna grenzelose creativiteit waarbij er volledig nieuwe mogelijkheden ontdekt worden: het geheel is meer dan de som der delen.
• Het onderdeel met de meeste (onontdekte) kracht is de relatie tussen de verschillende delen. Remmende krachten worden opgelost en stuwende krachten worden vergroot.

Tips om synergie te implementeren in je leven:

1. Neem een - voor jou vervelende/irritante - relatie voor de geest. Wat zou je kunnen doen aan jezelf, aan je eigen perspectief, om deze relatie te transformeren tot een synergetische.

2. Is er een situatie waarin je meer synergie zou willen ervaren? Wat heb je nodig om dat te realiseren? Wat is de eerste stap die je zou kunnen zetten?

3. Kijk bij een meningsverschil eens of het lukt om e motivatie van de ander inzichtelijk te krijgen. Lukt het om een creatieve win-win oplossing te formuleren?

Eigenschap 7 Verbetering en onderhoud

• Hoe herkenbaar! De neiging om niet te werken aan een structurele oplossingen, maar 'domweg' blijven 'doorhakken met een botte bijl'.
• Eigenschap zeven is het tijd maken voor verbeteren en onderhouden van de eerste zes eigenschappen.
• Er zijn vier dimensies van vernieuwing: lichamelijk, sociaal-emotioneel, spiritueel en geestlijk. Om je persoonlijke missie te bereiken zul je je op deze vier dimensies richten en ze steeds trachten te verbeteren en onderhouden.

Oefening om te werken aan continue verbetering en onderhoud van je persoonlijk leiderchap

1. Houdt elke week bij welke activiteiten je wilt ondernemen om de vier dimensies te vernieuwen en reflecteer hier wekelijk op.

Het kernkwadrant is een tool ontwikkeld door Daniel Ofman. De veelzijdigheid en positieve insteek maakt dat het een handige tool is. Het wordt veel gebruikt in coaching, in management, maar het is ook prima in te zetten als persoonlijk ontwikkelingstool. Onderstaand worden de tool en de verschillende inzetten ervoor verder uitgediept.

Het kernkwadrant bestaat uit een vierkant - met twee positieve kwaliteiten en twee waarin het een 'te veel' van de kwaliteit zit. Het 'te' maakt dat het een valkuil wordt. Goed georganiseerd zijn, is een kwaliteit. Perfectionisme of rigide is een 'te veel' van het georganiseerd zijn.

Je kunt het kwadrant leggen voor jezelf - om vanuit je kwaliteiten ook zicht op je uitdagingen, je leerpunten, te krijgen.

Je kunt het kwadrant ook leggen voor een relatie, waarbij je bijvoorbeeld de allergie (daar waar je je aan de ander stoort) inzicht kan geven in de kwaliteit van de ander, maar ook de dynamiek die er vaak in het spel tussen de kwaliteiten en valkuilen zit.

Het werkt als volgt:

Kwaliteit (+)  > te veel van deze kwaliteit brengt je bij je Valkuil (-) > het positief tegenovergestelde van deze valkuil brengt je bij je Uitdaging (+) > het te veel van deze kwaliteit brengt je bij je Allergie (-).

Een kwaliteit die je herkent bij jezelf of anderen herkennen bij je. Je valkuil is herkenbaar in het gedrag van het 'te veel' van deze kwaliteit. De uitdaging is gedrag waar je jezelf nog op kan ontwikkelen. Je allergie is gedrag waar je je aan stoort bij een ander.

Hoe begin je

1. Je kunt het kwadrant vanuit alle 4 de plekken starten, maar wanneer je met kwaliteiten (vaardigheden/talenten) bezig bent, dan is dat een prima startplek.
2. Benoem de kwaliteit die je hebt. Geef jezelf de tijd om het juiste woord eraan te geven. Subtiele verschillen kunnen soms best een verschil maken. Je kunt online ook een kwaliteitenlijst opzoeken voor inspiratie. Maar meestal kom je door zelf een aantal woorden op te schrijven en degene die het meest dichtbij je eigen gedrag komt of die het beste voelt, kun je mee starten.
3. Welke situaties zijn er waarbij je in dit gedrag doorschiet? Dit zijn vaak ook momenten dat andere mensen zich aan je kunnen gaan irriteren (je zit dan op hun allergie ;-) ). Vaak herken je het ook wel bij jezelf. Wat is de overtreffende trap van de eerder genoemde kwaliteit? Wat gebeurd er als je het gedrag dat bij die kwaliteit past 'te' veel doet?
4. Uitdaging: Wat is het positief tegenovergestelde van die valkuil? Wat zou je graag willen leren? Als het lastig is om de uitdaging te vinden, kun je ook eerst de allergie onderzoeken.
5. Allergie: Wat is het negatief tegenovergestelde van je kwaliteit? Waar irriteer je je aan bij een ander dat tegenovergesteld is aan deze kwaliteit? Vaak zijn er mensen in je omgeving die je hierin een spiegel geven - je partner, een collega, een familielid?
6. Zodra je aan alle vierkanten een woord hebt gegeven, kun je kijken of het inderdaad klopt door te checken of de allergie inderdaad een 'te veel' van de uitdaging is, en de uitdaging het positief tegenovergestelde van de valkuil, en de valkuil het te veel vann je kwaliteit, en de kwaliteit en positief tegenovergestelde van je allergie.

Regelmatig komt het voor dat bij het maken van een kernkwadrant meerdere kwadranten door elkaar kunnen lopen. Bij het verkennen van een allergie, komt er wellicht een herkenbare allergie op, maar niet een die past binnen dit onderwerp. De eerste keer dat je het voor jezelf, of samen met iemand doorloopt, kan het goed zijn dat je misschien wel drie of vier van deze de kwadranten kunt formuleren. Als je denkt dat je een nieuw thema hebt, probeer deze dan niet binnen de huidige variant te maken - maar schrijf het op om later mee aan de slag te kunnen.

Het formuleren van de juiste woorden vraagt soms wat tijd. Stel jezelf vragen. Gebruik een kwaliteitenlijst of gebruik het KernKwadrantenspel. Een ander alternatief is om gebruik te maken van 4 blaadjes papier met de woorden 'kwaliteit', 'valkuil', 'allergie' en 'uitdaging' erop. Het neerleggen en fysiek gaan staan (en het kwadrant kunnen lopen) kan ook helpen bij het meer intuitief benoemen van de woorden.

Van allergie naar de kwaliteit van de ander, naar je eigen valkuil

Een ander veel gebruikte manier om het kernkwadrant te gebruiken, is wanneer een irritatie of frustratie opkomt. Je zit dan namelijk direct bij je allergie.

1. Wat is het gedrag waaraan je je irriteer? Wat gebeurd er precies?
2. Wat is het positieve gedrag wat daaronder ligt? Wat is de afgezwakte variant hiervan? Waarvan is er 'te veel' in het gedrag waaraan je je irriteert?
3. Wat is het positief tegenovergestelde van je allergie? Vaak is dit iets wat je zelf goed kan.
4. Wat is het 'te veel' van die kwaliteit?

In het figuur rechts kun je zien dat jouw valkuil ook vaak de allergie van de ander is. En dat jouw uitdaging de kwaliteit van de ander is. En andersom! Het gebeurt regelmatig dat je met elkaar in elkaars 'valkuil/allergie'gedrag zit. En daar wordt het vaak niet gezelliger op. Door te herkennen dat je hier zelf ook iets aan kan doen - door ook zelf niet in je eigen valkuil te stappen, en door te herkennen dat er onder dat irritante gedrag van de ander ook een waardevolle kwaliteit ligt (waar je zelf vaak nog wat van kan leren!), kan je de dynamiek doorbreken, en veel meer vanuit de positieve kwaliteiten gaan werken.

Positieve blik

Het mooie van het gebruik van het kernkwadrant is dat er onder negatief gedrag ook altijd een positieve kwaliteit ligt, zowel bij jezelf als bij de ander. Dat maakt dat het inzicht dat deze tool biedt al een behoorlijke perspectiefverandering kan geven. Het kan een positieve draai geven aan je eigen valkuil ('o ja, dit is het te veel van die kwaliteit'), maar ook een nieuwsgierige reactie teweeg brengen bij het herkennen van een allergie (welke kwaliteit zit daaronder? welke uitdaging ligt daar voor mij? hoe kan ik leren van de ander).

Verder lezen/verder mee aan de slag?

• Kernkwaliteitenspel
• Hé, ik daar…?! - Daniel Ofman

Soms zijn er coachingstools die je vanuit een bepaalde context leert, maar veel universeler zijn dan dat. Degene die waar ik je mee naar toe wil nemen in dit blog is de indeling van de 'Talen van de Liefde'. Hoewel liefde stroomt in allerlei verbindingen tussen mensen, denk ik dat het inzicht in de verschillende vormen van communicatie heel waardevol is voor allerlei soorten verbindingen, van vrienden, buren, collega's, kennissen, en daarmee niet perse voor liefdesrelaties met de grote letter L.

De talen van de liefde zijn beschreven door relatietherapeut Gary Chapman. Inzicht in je eigen voorkeurstalen, en die van de mensen om je heen van wie je houdt, kan heel verhelderend zijn. Het gaat over de vraag 'Hoe uit je je liefde?' De manier waarop je zelf je liefde uit, is echter ook vaak de vorm waarin je het liefste geeft (volgens mij zit daar een blinde vlek voor de gedachte dat een ander iets heel anders prettig vind dan jijzelf - heel basaal kun je die ook op eten toepassen - ik kan me niet voorstellen dat iemand spruitjes echt lekker vindt... terwijl ik weet dat m'n moeder er het liefst elke week een lekkere ovenschotel mee maakt).

Hoe uit jij je liefde voor een ander?

• Zorgen voor
• Lichamelijke aanraking
• Waardering (complimentjes! - maar ook waardering kan natuurlijk zijn door het geven van vertrouwen, of in werkcontext in het geven van een interessante opdracht of een promotie)
• Samen dingen doen (avondje uit, gezamenlijke hobbies, op vakantie)
• Cadeautjes (van een bloemetje tot een groots gebaar)\

Aan de bovenstaande - originele talen - is de volgende 6e taal toe te voegen:

• Oprechte aandacht

Wat kan het herkennen van je eigen voorkeur en die van de ander je bieden?

Door je eigen voorkeuren te kennen, kun je dit ook kenbaar maken naar de mensen om je heen. Meestal zullen het zo'n 2 voorkeurstalen zijn, en zal je er ook 1 of 2 herkennen die je niet echt herkent. Door te herkennen van de voorkeurstalen wordt soms heel helder dat er heel veel liefde stroomt in een relatie of vriendschap, maar dat deze gewoonweg niet herkent wordt.

Wat voorbeelden:

• De ene vindt het heel belangrijk om verjaardagen te vieren en daarbij een (groots) cadeau te geven. De ander vindt het ongemakkelijk om cadeaus te ontvangen en voelt het niet als een 'cadeau'. Op die manier wordt er veel gegeven, maar niet op een manier dat de ander kan ontvangen. Beide mensen in deze verbinding zullen een gevoel van onbegrip ervaren ('waarom is hij niet blij met mijn cadeau?' / 'waarom plaatst de ander me in een positie om te ontvangen wat ik niet wil?'). Zonde - want de liefde is er wel - alleen de vorm is niet passend voor de verbinding tussen deze twee mensen
• De ene is gewend om liefde uit te spreken met woorden, door korte en lange berichtjes vol warme woorden. Voor de ander is het ontvangen daarvan moeilijk. Dat is niet hoe diegene gewend is geraakt om liefde te ontvangen. Door in een vorm te geven die beiden kunnen geven en ontvangen, bijvoorbeeld kleine cadeautjes, kan de liefde die aanwezig is zowel gegeven als ontvangen worden.

Vragen om voor jezelf meer inzicht te krijgen

• Als je bovenstaande zes talen ziet, leest, stel je zelf eens de volgende vragen.
• Op welke manier geef jij zelf het liefst? Herken je daarin bij jezelf verschillende vormen in verschillende relaties/verbindingen?
• Op welke manier vind jij het zelf prettig om te ontvangen? En welke herken je helemaal niet?
• Zijn er relaties (met je partner, je kind, je ouder, een vriend, een broer of zus, etc) waarin je het gevoel hebt dat de liefde die je geeft niet aankomt. Is het een taal waarin jij bewust kiest om te communiceren? Of weet je ook dat de ander het fijn vindt om het op die manier te ontvangen?
• Soms zal je er bij dit zelfonderzoek achter komen dat je niet weet hoe de ander jouw warmte het liefste zou ontvangen. Hoe zou het zijn om dit eens te vragen? Een gesprek kan tot bijzondere inzichten leiden en kan vaak helpen om samen te verkennen wat een manier is die voor die relatie, voor die connectie past, en voor beiden prettig is in geven en ontvangen

Steeds vaker zie je berichten in de media over 'competentiepaspoorten'. Skills en talenten worden - bij een continu in beweging zijnde arbeidsmarkt - steeds actueler. Ook in coaching zie je dat men steeds vaker bezig is als 'loopbaanpadvinder' dan in het afnemen van allerlei lijstjes en testen.

De baan van de toekomst is immers nog niet te vinden in de functielijsten van nu. Hoe relevant is het dan om sec te kijken naar een opleiding of naar relevante werkervaring.

In veel opleidingen zijn inmiddels een hoop tools voor zelfreflectie en inzicht in competenties en talenten ingebouwd. De stagiairs die ik heb begeleid zijn vaak intensief bezig met hun werkzaamheden te leggen langs de meetlat van gevraagde competenties door hun opleiding. Zeker wanneer de opleiding een lijn weet te houden door de jaren heen, zowel in het onder woorden brengen van de zelfreflectie als ook in de keuze voor de te ontwikkelen vaardigheden, heeft het de potentie om de student een hoop inzicht te verschaffen en de eigen ontwikkeling door de studiejaren heen te herkennen.

De grotere uitdaging ligt in het blijven ontwikkelen als die tools wegvallen - en wanneer je op je reis over de arbeidsmarkt gevraagd wordt met competentietermen en reflectiemethodes te werken. Daar is opzich niets mis mee, maar zolang je als mens, als individu, regisseur blijft over je eigen persoonlijke en professionele ontwikkeling, is het prettig (ook) een eigen basisset aan termen en tools te hebben om op terug te vallen.

Het is juist in die zoektocht dat JoHo een nog ongebaand pad loopt. Bijdragen aan tools die kunnen helpen bij het vormgeven van een 'Leven Lang Leren'. De manieren van ontwikkelen en leren zijn voor iedereen anders. De doelen zijn verschillend. En ook de manier waarop je een loopbaan vormgeeft zal per persoon verschillen - de een zal heel planmatig willen werken, de komende vijf jaar willen uitstippelen, de ander is bezig in het nu en met het komende half jaar.

Een ontwikkelingspaspoort is er voor jezelf. Om jezelf inzicht te geven in waar je nu bent, maar ook om op de kaart uit te stippelen waar je nog naar toe wilt gaan.

Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen? Welke tools tijdens je studie of in een baan heeft jou geholpen bij inzicht in je vaardigheden, je waarden en je doelen? Welke spraken je juist niet aan? Wat maakte dat het wel of juist niet voor je werkte?