Werkgroepopdrachten Week 6 2017/2018: Handelsrecht - RUG

Oefenvragen Handelsrecht

Casus I

B heeft zijn woonhuis bij Z voor € 121.000 euro verzekerd tegen gevaren van brand. Enige tijd later besluit B het huis te verbouwen tot een café. Kort nadat B zijn plan heeft verwezenlijkt volgt een blikseminslag. De schade aan het pand bedraagt € 101.000 euro.

Vraag 1

Is Z tot uitkering gehouden?

Casus II

Y sluit een aansprakelijkheidsverzekering voor zijn motor bij verzekeraar W. Y verzwijgt ten tijde van het aangaan van deze verzekeringsovereenkomst dat hij in het verleden is veroordeeld wegens rijden onder invloed. Op de terugweg van een restaurant naar huis verliest Y de macht over zijn motor. Hij komt ten val en sleurt in zijn val fietser G mee. G raakt door het ongeval gewond. G lijdt schade à € 1.100,-

Vraag 2

Kan G verzekeraar W met succes aanspreken?

Vraag 3

Stel dat de verzekeraar tot uitkering overgaat aan G. Kan de verzekeraar zich verhalen op Y?

Casus III

Plas heeft een kostbaarhedenverzekering afgesloten bij Assurent waarop zijn schilderij ‘Schuiten op rustige zee’ van de hand van H.W. Mesdag is verzekerd. Het schilderij is bij het sluiten van de verzekering door deskundigen gewaardeerd op € 110.000. Ook de verzekerde som is op dat bedrag gesteld. Na een heftige woordenwisseling van Plas met zijn meerderjarige zoon Adje grijpt de laatste een keukenmes waarmee hij opzettelijk de ‘Schuiten op rustige zee’ onherstelbaar vernielt. Assurent constateert na raadpleging van experts dat de waarde van het schilderij op het moment onmiddellijk voor de vernieling op € 61.000 gesteld moet worden. Plas vordert uitkering van € 110.000.

Vraag 4

Welk bedrag dient Assurent aan Plas uit te keren?

Vervolg Casus VI: Veronderstel – ongeacht uw antwoord op vraag 7 – dat Assurent uiteindelijk aan Plas € 110.000 uitkeert. Assurent zoekt voor dit bedrag verhaal op Adje.  

Vraag 5

Slaagt Assurent’s verhaal?

Oefenvragen Faillissementsrecht

Casus I

Van Malen Bv vraag het faillissement van Glaas BV aan wegens een nog openstaande vordering van € 9.850 uit hoofde van de verkoop en levering van een bedrijfswagen. Bij de behandeling van de faillissementsaanvraag verklaart De Vras, een van de bestuurders van Glaas BV: “Op vordering van Van Malen BV, die oorspronkelijk €18.100 bedroeg, wordt stipt €850 per maand afbetaald, conform een getroffen betalingsregeling. Voor het overige heeft Glaas BV slechts de normale (opeisbare) schulden, hoewel sprake is van enige siezoensslapte”. Van Malen BV ontkent het een en ander niet, maar persisteert bij de aanvraag.

Vraag 1

Zal de rechter het faillissement van Glaas BV uitspreken?

Casus II

C koopt op 28 oktober 2016 een antiek kastje van zijn buurman D. Op 1 november 2016 wordt D failliet verklaard. Het faillissement van D wordt op 5 november 2016 in de Staatscourant gepubliceerd.

Vraag 2

C betaalt de koopprijs voor het kastje op 31 oktober 2016. Het kastje wordt geleverd op 4 november. Kan de curator het kastje terugvorderen van C?

Vraag 3

Stel dat D bij de aflevering van het kastje op 4 november 2016 niet oplet bij het naar binnendragen in het huis van C en een kostbare Japanse vaas omstoot. De schade bedraagt €11.000. D is hiervoor niet verzekerd. Kan C zijn schadevergoeding indienen in het faillissement van D?

Vraag 4

Stel dat het kastje geleverd wordt op 31 oktober 2016 en dat C de koopprijs betaalt op 4 november 2016. B besteedt het geld direct aan een etentje in een duur restaurant. Kan de curator C verplichten om de koopprijs nogmaals over te maken?

Casus III

BV Z gaat in de zomer van 2016 failliet, met benoeming van Mr. De Gros tot curator. E, één van de crediteuren van BV Z, meent dat het faillissement is veroorzaakt door frauduleuze handelingen van F, de enige bestuurder van BV Z. Everzoekt de curator om een aansprakelijkheidsactie aan te spannen tegen F. Curator de Gros ziet daar niets in en weigert.

Vraag 5

Kan E de curator dwingen tot het instellen van een actie tegen F?

Casus IV

Visboer Eveil is failliet verklaard. Onmiddellijk na de faillietverklaring zegt de curator de huurovereenkomst met W, de verhuurder van de bedrijfsruimte van Eveil, op met een opzegtermijn van drie maanden. W heeft een vordering van €2.100 op Eveil ter zake van vóór de faillietverklaring vervallen huurtermijnen en een vordering van €1600 ter zake van de over de opzegtermijn verschuldigde huurpenningen.

Vraag 6

Dient W zijn vordering ter verificatie in te dienen ten einde een uitkering uit de boedel te ontvangen?

Vraag 7

Stel dat het faillissement van Eveil zal worden opgeheven omdat de boedelbaten precies voldoende zijn om de boedelschulden te kunnen betalen. Wat gebeurt er dan?

Casus V

Op 25 oktober 2016 wordt mr. A. Kaster tot curator benoemd van de op die datum failliet verklaarde Kantel B.V. Kaster wordt al snel geconfronteerd met:

• Garagebedrijf F: F weigert de door hem gerepareerde auto, die in eigendom is van Kantel BV af te geven, zolang de reparatiekosten van € 1.100 niet zijn voldaan;
• Stil pandhouder V: V vordert dat de verpande zaken in zijn macht worden gebracht.

Vraag 8

Welke mogelijkheden geeft de Faillissementswet de curator om zich vooralsnog tegen de vordering tot afgifte van V te verzetten?

Antwoordindicatie Handelsrecht

Vraag 1

Met wat voor verzekering heb je hier te maken? Een schade of sommenverzekering? Hier is sprake van een schadeverzekering. Het woonhuis dat verzekerd is, is veranderd in een café. Bij een café is er meer kans op brandschade dan bij een normaal woonhuis. Dus de risico op schade neemt toe. Daarom moet er gekeken worden naar wat partijen hebben afgesproken, dat is beslissend. Er is namelijk geen regeling in de wet. Wanneer er in de polis uitdrukkelijk het woonhuis is verzekerd, dan hoeft de verzekeraar geen dekking meer te bieden, omdat het woonhuis verandert is naar een café. Het hangt er dus vanaf wat er in de polis staat en wat de algemene voorwaarden zijn. In beginsel kan men alles regelen in een verzekeringsovereenkomst. Is er sprake van onderverzekering, dan wordt er uitgekeerd naar evenredigheid. Degene die zich had verzekert heeft namelijk genoten van een lagere premie. 

Vraag 2

Eerst kijken wat voor overeenkomst dit is: dit is schadeverzekering. Soort schade: schade van een van motorvoertuig dus het gaat hier om een WAM verzekering. Het uitgangspunt is dat de gelaedeerde nooit rechtstreeks terecht kan bij de verzekering van de laedens. Maar voor de WAM geldt dit niet. Dit is art 6 lid 1 WAM, à action direct. WAM biedt bescherming aan de zwakkere verkeersdeelnemers. Art 7:928 lid 5 BW, in beginsel geldt een spontane mededelingsverplichting. De verzekeraar kan gebruik maken van een vragenlijst, de spontane mededeling valt dan weg. In de casus is hier geen sprake van. Dus hier geldt de spontane mededelingsverplichting. Art 7:928 lid 5 BW geeft aan dat jij je strafrechtelijke verleden niet hoeft mee te delen, tenzij voor vatbare termen een vraag heeft gesteld. Had de verzekeraar wel die vraag opgenomen en de vraag met ja beantwoord dan kan hij een beroep doen op 7:930 BW en dan hoeft de verzekeraar niet uit te betalen, hangt er wel van af wat verzekeraar had gedaan als hij het wel had geweten. Echter hier maakt alles niks uit voor G dus de verzekeraar moet hoe dan ook uitkeren aan G, art 11 WAM. Verzekering dekt waarschijnlijk niet wanneer die gedronken heeft, geabstraheerd wordt dan.

Vraag 3

Ja dit kan ex art 11 WAM. Art 7:954 is een uitzondering dat de verzekeraar nooit rechtstreeks aangesproken kan worden.  

Vraag 4

Verzekerde mag nooit in een duidelijk voordeliger positie komen door uitkering, dat wordt het indemniteitsbeginsel genoemd. Als dat wel zo is, als dat het oogmerk is van de verzekering, dan is deze nietig. Maar er is een uitzondering: soms mag gekeken worden naar: vervangingswaarde/nieuwwaarde, herbouwwaarde en deskundige taxatie. 7:960 lid 1. Dus 110000 euro moet de verzekerhaar hier uitkeren aan Plas. Dus Plas heeft 40.000 euro verdiend, maar heeft daar ook jarenlang premie van betaald.

Vraag 5

Het is zeer de vraag of Adje zelf een verzekering heeft. Waarschijnlijk is hij meeverzekerd met zijn ouders, daar gaan we maar van uit, art 7:962 lid 3. Uitgangspunt is dat er niet verhaald kan worden op de zoon van Plas. Stel er is sprake van opzettelijk vernielen dan ,art 7:952 bw, hoeft niet te worden vergoed.

Antwoordindicatie Faillissementsrecht

Vraag 1

Betalingsregeling is een vordering die niet opeisbaaris, maar dit hoeft niets uit te maken bij een aanvraag voor faillissement. Men heeft een steunvordering nodig: dus iemand anders die ook een vordering heeft. Iemand anders zijn vordering moet dan wel opeisbaar zijn. Dat men meerdere schuldeisers nodig heeft komt door het doel van faillissementswet – algeheel beslag op vermogen te leggen en dat dan te verdelen onder de schuldeisers. Heb je maar 1 schuldeiser, dan werkt faillissement niet. Dus voor de aanvraag voor faillissements zijn meerdere vorderingen nodig. 

Vraag 2

Beginnen met art 23 FW. Goed kijken naar verschillende data in de vraag. Vanaf 1 november 2016 0:00 is D beschikkings- en beheers onbevoegd (artikel 23 Fw). Levering vindt plaats na faillietverklaring. Artikel 35 lid 1 Fw: Indien op de dag van de faillietverklaring nog niet alle handelingen die voor een levering door de schuldenaar nodig zijn hebben plaatsgevonden, kan de levering niet geldig meer geschieden. Geen geldige levering dus geweest. Lid 3 verzacht de clausule. Tot het moment van publicatie geldt lid 3 a-contrario. Wederpartij beschermd tegen beschikkingsonbevoegdheid omdat hij dat niet wist. Dan wordt vermoed dat C nog niet op de hoogte was van het faillissement (tot 4 november). De curator zal dan moeten bewijzen dat C daar wel van op de hoogte was en dat hij niet te goede trouw was in de zin van artikel 3:86 BW.  Op grond van 35 lid 5 vermoeden van te goeder trouw. Vermoed wordt dat iedereen weet dat er sprake is van faillissement. Anders zou je moeten bewijzen dat iemand het gelezen heeft, dat is lastig. Dus zou er 6 november geleverd zijn, dan is dat na bekendmaking en dan geldt art 35 lid 3 fw, en wordt men dus niet beschermd.

Vraag 3

Hier is art 23 fw van toepassing. D is beschikkings- en beheers onbevoegd. Een onrechtmatige daad is een verbintenis die voortvloeit uit de wet. Art 24 fw – uitzondering opgenomen – als je boedel baat, dan bindt je de boedel alsnog. Dan ontstaat er een boedelvordering. Dat is hier dus niet zo, nu de boedel niet gebaat is bij het betalen van een schadevergoeding van 11.000 euro. Als je schade niet kan verhalen op boedel, waar moet je dan heen? Dan moet je naar het privévermogen van de persoon. Weinig kans van slagen door de faillietverklaring van de persoon. Dus meneer heeft pech en zal geen schadevergoeding krijgen.

Vraag 4

Artikel 52 Fw: heeft C bevrijdend betaald? 5 november was publicatie, dus C zou in beginsel bevrijdend hebben betaald, tenzij curator kan bewijzen dat C van de faillietverklaring op de hoogte was. Dus hoeft niet nog een keer betalen. Toevoeging: ook in gaan op de tenzij bij het tentamen. Doe je dat niet dan mis je punten.

Vraag 5

Nee, maar hij kan wel kan hij de Rechter-Commissaris ex art. 69 Fw verzoeken de curator te bevelen tot het instellen van een actie op grond van art. 2:248 BW. Of de R-C dit zal doen hangt uiteraard af van de merites van zo’n actie. Omdat de verhaalsmogelijkheden op bestuurders vaak onzeker zijn ligt zo’n bevel overigens niet voor de hand. Andere acties die de curator kan instellen art. 6:162 BW als de gezamenlijke schuldeisers zijn benadeeld. Bestuurder kan ook worden aangesproken door de curator op grond van art. 2:9 BW maar dan moet hij stellen en zo nodig bewijzen dat de bestuurder zijn taak jegens de vennootschap niet naar behoren heeft vervuld en hem daarvan een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Er wordt uitgegaan van vermoedens. Het niet op orde hebben van de administratie en de jaarrekening, dat zorgt ervoor dat er een onweerlegbaar vermoeden is dat alles fout gaat in het bedrijf. Weerlegbaar vermoeden: dat het schenden van de administratie regels en jaarrekening regels reden is van de faillissement. 

Vraag 6

Vordering volgens art 26 jo 110 fw indienen bij de curator. Onderscheid maken tussen voor failliet en na failliet ontstane vorderingen. Vorderingen ontstaan voor de failliet moeten ter verificatie worden ingediend. Daarbij moet je ook aangeven of je recht hebt op een voorrang. Bij concurrente pre faillissement schuldeiser is hier sprake van. Vordering zal niet voldaan krijgen, want vaak krijgen concurrente schuldeisers niets. 2^e deel van de vraag, kijken naar art 39 Fw. Gaat over vorderingen na een faillissement. Huurovereenkomst kan opgezegd worden, max termijn 3 maanden. Dan is er een boedelschuld. Hier kan onmiddellijke aanspraak op worden gemaakt, dus geen vordering indienen ter verificatie. Zij worden als eerst voldaan deze boedelschuld. Dus duidelijk onderscheid tussen deze twee typen vorderingen. Voor zover het gaat om de vorderingen die dateren van voor faillietverklaring, moeten die voor verificatie worden ingediend. Vordering over de opzegtermijn is een boedelschuld (die ontstaan alleen na datum faillissement). Deze ontstaat doordat de curator gaat opzeggen. Deze handeling van de curator zorgt ervoor dat de vordering niet ter verificatie hoeft te worden ingediend.

Vraag 7

Kijken naar artikel 16 Fw: opheffen wegens gebrek aan baten. €1600 ter zake opzegtermijn wordt betaald, de €2100 niet. Zo nee, wat gebeurt er met de resterende vordering na opheffing van het faillissement?  De vordering blijft staan tot het moment waarop Eveil weer vermogen heeft. Dan kan hij worden aangesproken op de €2100.

Vraag 8

Hij kan verzoeken om een instelling van afkoelingsperiode (prefaillissementsschuldeisers, waaronder separatisten moeten wachten), artikel 63a Fw. Met uitzondering van de boedelschuldeisers. Een andere mogelijkheid is om het pandrecht teniet te doen door te voldoen aan de vordering waarop het pandrecht ziet, art 58 lid 2 fw.