Werken aan Normatieve Professionaliteit: Hoorcollege week 6 (Wetenschapsfilosofie & Responsie) Universiteit Utrecht

Slide 1 & 2 Titeldia en Inhoudsopgave
Geen aantekeningen

Slide 3 Standaardbeeld van wetenschap: wetenschap als producent van de waarheid Aantekeningen

Advertising: the use of the undisputed credibility of science and scientists

Standaardbeeld van wetenschap wordt door reclames gebruikt. Bedoeling van wetenschappelijk jargon is mensen overtuigen. Maar wel op randje van wat mag. Creatieve oplossingen waarbij vraag of het wel waar is.

Eigenlijk iets beweren wat niet waar is. Crème dermatologisch effectiviteit onderzocht (dus niet bewezen). Shampoo TOT 100% roosvrij haar.

Wetenschap stat gelijk aan waarheidsvinding en vooruitgang. Kennis wordt verfijnder en adequater. Wetenschappelijk onderzoek is betrouwbaar en wetenschappers integer mensen zonder politieke agenda. Dat izjn de claims die gemaakt worden.

Slide 4 De andere kant: wetenschap als ook maar een mening Aantekeningen

Fake news and alternative facts: the crumbling status of science

Can the post truth movement we see today be justified?

If there is no undisputable truth?

If what we consider the truth changes in time (historical)

True as in ideological truth (beliefs, values)

True as in truth of testabel knowledge????

---------

Wetenschap als ook maar een mening. Aan ene kant onbetewijfelbare objectiviteit van standaard beeld van wetenschap en aan andere kant wetenschap als ook maar een mening. Status van wetenschap is ter discussie komen te staan. Voortgang in wetenschap leidt dat we reglematig kennis moeten aanpassen. Onderzoek leidt tot nieuwe kennis. Dat betekent dat wat 1 jaar geleden waar was, nu kanttekeningen bij of absoluut niet meer waar. Voor sommigen is dit teken dat wetenschappers eigenlijk ook niet weten. Daarom dat wetenschap ook maar een mening is en niet serieus te nemen is. Wat volgens popper kern van wetenschpa is, falsificatie, wordt nu aangehaald om te bewijzen dat onderzoek een willekeurige mening is. Feiten zijn ook niet meer heilig, er zijn ook alternatieve feiten. Deze kan van stpectrum krijgt effect op status vna wteneschappelijke kennis.

Slide 5 De status van wetenschappelijke kennis Aantekeningen

Steeds meer onder druk sinds komst van internet. Het is in deze tijd politiek niet meer gek dat politiek eigen agenda heeft. Internet geeft toegang tot kennis voor iedereen, maar maakt voor leken moeilijker betrouwbaarheid van bronnen te achterhalen. Voor mensen die daar niet zozeer in kunnen/willen verdiepen is het lastig te zien. Internet leidde ook tot echokamers: op moment dat mensen informatie zoeken, ze komen vast in bepaald net waarbij ze naar dezelfde typen sites gestuurd worden.

In deze spanning van pandemie zie je dat status van kennis en informatie door de media die steeds minder op waarde geschat wordt; steeds meer vraagtekens bij waarde van wetenschappelijke kennis en media informatie

Slide 6 To vax or not to vax: that's the question Aantekeningen

Vroeger verspreidde kritiek niet snel.

En kleine groep mensen. Antroposofen leefden in stad en dusdanig kleine groep dat geen probleem groepsimmuniteit. En orthodoxen leefden bij elkaar en daar zag je uitbraak maar die bleven beperkt tot die groepen want geen verkeer.

Nu veel meer mensen, ook gevoed door discussies op internet, twijfels hebben, zie je dat artsen en epidemiologen zorgen maken over vaccinatiegraad. Die subgroepen waren vroeger beschermd door grote groep, 95% ingeënt. Vorig jaar zomer in meeste landen, zakte vaccinatiegraad onder 92. dat is gevaarlijk volgens epidemiologen, dan is groepsimmuniteit in gevaar. Over vaccins gaan en gingen wildste verhalen. Bofmazalenrodehond zou autisme veroorzaken bijv. Daarnaast is idee dat vaccins giftige hulpstoffen hebben die kinderen ziek maken en onnodig zijn.

Slide 7 Wetenschap: evoluatie of revolutie Aantekeningen

H7 daar wordt eigenlijk 2 belangrijke wetenschapsfilosofische stromen. Popper en Kuhn. Kennistheorie van Popper al besproken, dan is wetenschapsfilosofie goed te begrijpen.

Kuhn is wetenschapsfilosofische stroming die beetje past bij constructivisme.

Epistemologie was de tak van filosofie bezig hield met wat is kennis. Wetenschapsfilosofische vraag wat is wetenschap en hoe ontwikkelt het zich? Wetenschappelijk kennis is afspiegeling van werkelijkheid (logisch positivisme) of sociaal construct (constructivisme)?

Cumulatie van kennis; we weten steeds meer, kennisbasis steeds groter en verfijnder/objectiever. Dat is wetenschappelijke evolutie. Popper is daar adept van. Wetenschappelijk vooruitgang, niet omdat we weten wat waar is, maar omdat we door voortdurend onderzoek weten welke theorieën we kunnen afschrijven. Falsificatie, soort rat race van theorieën, zorgen dat we theorieën die niet kloppen kunne afschrijven ondanks theoriegeladenheid van waarneming, gelooft Popper onware kennis te kunnen identificeren. Gekleurdheid van waarneming kan iig deels ingetemd worden. Wetenschap leidt tot poetsen van je gekleurde bril. Onderscheid maken tussen onware kennis en andere kennis. We kunnen niet zeggen wat waar is, door beperktheid aantal waarnemingen, inductieprobleem, daarom zeggen we voorlopige waar en andere theorieën absoluut niet waar. Dat is dus evolutie. Er is opbouw, ontwikkeling, waarbij we steeds meer weten wat niet waar is.

Volgens kuhn is dat onzin. Kenmerkt wetenschap door revoluties. Idee dat wetenschappelijk kennis opbouwt en dus steeds beter beeld van voorlopig waar is , is illusie. Want theoriegeladenheid waarneming is niet te elimineren door wetenschappelijk onderzoek. Want paradigma: gedeelde set van veronderstellingen. Daardoor cumulatie. Normale wetenschappen zie je evolutie van kennis obv gedeelde veronderstellingen, maar er zijn momenten waarop blijkt dat die veronderstellingen, dat paradigma van wetschanppers, niet klopt. Dan paradigma wisseling, gedeelde veronderstellingen van werkelijkheid blijken niet te kloppen en dan switch in ideeën. Dan is wetenschappelijke revolutie. In boek voornamelijk voorbeelden uit natuurwetenschappen. In sociale wetenschappen ook paradigma, maar blijven naast elkaar bestaan. Veronderstellingen hoe kinderen leren, hoe je beste hulpverlening kan inrichten. Minder sterk als paradigma te zien, is voornamelijk gericht op natuurwetenschappelijk onderzoek.

Principiële verschil tussen Popper en Kuhn is bereikbaarheid van werkelijkheid. Popper is realist: werkelijkheid is te bereiken, we kunnen zien wat niet klopt. Bij Kuhn is werkelijkheid niet te zien, veronderstellingen vormen paradigma. Als veronderstellingen blijven, bouwen we op. Maar dan als niet waar blijkt, beginnen we van voor af aan met nieuw paradigma.

Welke opvattingen over hoe wetenschap zich ontwikkelt, lijkt meest relevant dat dje als wetenschapper voorzichtig moet zijn met beweren van bepaalde kennis/zekerheid waarmee je bepaalde opvattingen naar buiten brengt. In begin zei ze l het siert wetenschappers die kennis hebben van onderzoek en van mogelijkheden maar ook beperking van onderzoek, om pedagogische prudentie te nemen, dus voorzichtigheid bij wat zij denken dat goed is. Niet vervallen in relativistische opvatting, misschien dat opvatting van Biesta nog wel meest aansluit bij wat professionele houding van pedagogen kan zijn, wat uit onderzoek blijkt hoeft niet perse te werken in bepaalde situatie, maar als je werkt in hulpverlening, baseer je handelen op wat uit onderzoek tot nu toe in ieder geval inzet als middel voor tje trial and error. Handig met kennis die je hebt bij vragen die er spelen die theorie/interventies/opvattingen naar voren te brengen die bewezen effectief zijn kijken of die in jouw situatie ook effectief zijn. 

Slide 8 Popper 
Geen aantekeningen; slide is overgeslagen

Slide 9 Terugblik Aantekeningen

Je hoeft niet in Darwin te verdiepen, gaat om Popper en Kuhn.

Logica: regels kritische discussie en meningsverschil. Afhankelijk van vak ga je anders om met meningsverschil. Wetenschapper voert kritische discussie. Publiceren van artikelen, debat bijv.  In kritische discussie moeten argumenten toets der kritiek doorstaan. Te maken dat standpunt onderbouwen met argumenten en toets der kritiek blijkt uit onderzoek. Regel kritische discussie is dat je altijd opvatting moet blijven beargumenteren en openhouden en eigenlijk van uitgaan dat die herzien kunnen worden (link Poppers falsificatie). We hebben geoefend met argumentatieschema’s. oefening in lezen van bepaalde teksten en artikelen en opiniestukken om kern en standpunten eruit te halen. Zoiets kan teruggevraagd worden in het tentamen.

2e dimensie besproken is ethiek. Kennis van argumentatieleer nodig om ethiek te kunne volgen, want ethiek gaat om onderbouwen van argumenten. Rechtvaardiging van waarden en normen. Onderscheid tussen juridische argumentatie (mag volgens wet), praktisch (wel of niet haalbaar), ethisch (is het wel of niet rechtvaardig). Rechtvaardigheid is centrale thema binnen ethiek. Is niet objectief, niet gebaseerd op feiten, niet wetenschappelijk vast te stellen, ofwel funderingsprobleem. Geen feiten die normen en waarden rechtvaardigen voor eens en altijd. Normen laten zich niet onderbouwen door verwijzen naar feiten, maar moeten onderbouwd voortdurend worden door andere normen. Normafleiding.

Ethiek was is juiste handelen. 2 stromen. Utilitarisme: ethici zeggen moreel handelen is dat wat leidt tot beste consequenties voor betrokkenen, meeste netto geluk. Andere kan deontologen: niet kijken naar effect maar moreel juiste handeling als zelfgekozen principes gebaseerd. Kant was daar iemand van en we hebben gekeken naar categorische emperatieven en CE.

Daarnaast meer pedagogische invulling van ethiek. Zoals onderwijsvrijheid. Zwaar bevochten recht in NL, maar kleven nadelen aan volgens sommigen. Vrijheid van ouders om kinderen naar school te sturen in overeenstemming met hun ideeën, mogelijk in gevaar met autonomie van kinderen. Andere ideeën over hoe curriculum scholen samengesteld. Pring en Levinson. Moderne multicultureel samenleving belangrijk terug te laten komen in school volgens Pring. Dan kennis maken met verschillende achtergronden/overtuigingen/parktijken. Volgens Levinson is dat niet noodzakelijk; wel van belang leren omgaan in harmonieuze samenleving maar common school niet noodzakelijke en voldoende dat te bereiken. Dus pring en levinson wel eens over doelen, maar volgens Pring is common school daar noodzakelijk voor en volgens lev niet.

Wijsgerige antropologe wat is mens en wat is praktische gevolgen en praktische relevantie van die vraag is dat wijsgerige antropologie gaat om mensbeelden.  We gaan niet praten over zelfbewustzijn en 2e orde wilstoestanden. Maar wel bewust zijn van eigen veronderstellingen en denkbeelden door jouw mensbeeld zorgt wel dat kennis van je eigen veronderstellingen/opvattingen/mensen en maatschappij en kindbeeld zorgt dat je betere discussies kunt voeren en eigen valkuilen duidelijker hebt.
2 standaardbegrippen om typisch menselijke te duiden: bewustzijn e vrije wil. Niet zo handig en duidelijk, omdat ten eerste niet helder is of sommige dieren niet ook hebben en niet te toetsen bij mensen, zijn constructen/veronderstellingen. Redelijk vermogen tot reflectie is wel menselijk: zelfbewustzijn en iets willen willen/2eorde wilstoestanden. Das wel typisch menselijk die zelfreflexiviteit, dat zorgt dat mensen opvoedbaar zijn en aan te spreken op gedrag dus verantwoordelijk te houden zijn. Daar voeden wij kinderen toe op, we begeleiden ze naar zelfstandigheid. Vermogen verantwoordelijkheid te nemen voor eigen gedrag wordt gezien als eindpunt van opvoeding. Anderen hoeven dan niet meer die verantwoordelijkheid te nemen. Vermogen tot reflectie en zelf verantwoordelijkheid gedrag dan spreken we van volwassenen. In wijsgerige antropologie andere termen dan in praktische pedagogiek uiteraard.

Epistemologie. Kennisleer. Houdt bezig met wat is kennis/ wat is aard van kennis en hoe verkrijgen we kennis. 2 opvattingen basis van die discussie. Empirisme volgens waarneming tot kennis. Rationalisme kennis via nadenken. Verschillende opvattingen in dat hoofdstuk besproken, dus daar zal ze wat van kunnen vragen, maar je heoft niet precies kunne reproduceren. Kant over a priori en zo allemaal niet, maar wel opvatting kennisleer van Popper, logisch positvisten en constructivisten.

Wetenschapsfilosofie vloeit voort uit epistemologie. Vraag hoe ontwikkelt wetenschap zich. Is wetenschappelijk bedrijf iets dat leidt tot ware kennis of voorlopig ware kennis of ware kennis binnen bepaald construct dat eens in zoveel tijd wisselt (paradigma).

Slide 10 Vraag 1 Aantekeningen

Utilitarist: kijken naar gevolgen voor alle betrokkenen. Maximalisatie van netto geluk.

Want gevaar voor eleven meoder en kind, belangen van anderen. Belang lijkt te duiden op geluk.

Deontologen gaan uit van principes waarvan ze willen dat die tot wet verheven worden. ce en CE. Hier dat juist niet het geval, want dorien van norren zegt stelling dat er maar 1 relevant ethisch argument is en die kijkt naar gevolgen en niet naar principes.

Sleutel vraag 1:

Van Norren is utilitarist (bij bepaling welke handeling moreel goed is wordt er gekeken naar wat leidt tot het beste netto resultaat)

Van norren kijkt bij beoordeling van de consequenties/gevolgen voor betrokkenen: volgens haar zijn zowel de moeder als kind niet in gevaar en zijn belangen van anderen niet geschaad

[Wat stroming inhoudt en koppeling naar casus]

Je hoeft niet aan te geven waarom ze geen deontoloog is, je mag dat wel doen als je denkt dat daardoor je antwoord sterker is, maar hoeft niet.

Slide 11 Vraag 2 Aantekeningen

Wijsgerig antropologen gaan ervan uit dat er een verschil is tussen mensen en dieren. Mensen hebben excentrische positionaliteit; zij vertonen zelfreflectie. Dieren hebben centrische positionaliteit; zij worden verwacht geen zelfreflectie te hebben. Dieren kunnen zich daarom, in tegenstelling tot mensen, niet verhouden tot wat hen overkomt. Ze reageren op instincten en zijn trainbaar, maar niet opvoedbaar, zoals mensen. Dieren kunnen misschien nog wel bewustzijn hebben, maar geen zelfbewustzijn. Ze kunnen wel dingen willen door instincten, maar er zal waarschijnlijk geen sprake zijn van willen willen/2eorde wilstoestanden.

Wijsgerig antropologen zullen daarom stellen dat behandeling van psychoses en trauma’s niet werkt bij dieren, hier is immers zelfreflectie voor nodig om zelfbewustzijn en de 2e orde wilstoestanden te bereiken die nodig zijn om van trauma en psychose af te komen. Daarnaast zouden wijsgerig antropologen zich misschien überhaupt afvragen of dieren wel trauma’s en psychoses kunnen hebben, aangezien verwacht wordt dat zij zich niet tot de omgeving en gebeurtenissen kunnen verhouden. Hiervoor weet ik echter niet genoeg van het ontstaan van trauma’s en psychoses; namelijk of dit verband houdt met zelfreflectie en zelfbewustzijn.

Sleutel vraag 2:

Psychische hulpverlening veronderstelt dat honden en katten kunne reflecteren op hun eigen gedrag (1 punt)

Kan niet want (per goed gebruikten toegepast begrip 1 punt)

OF

Als in hulpverlening via belonen en straffen aangesloten wordt bij instinct van huisdier kan er wel gedragsverandering optreden. (1 punt)

Niet hetzelfde als psychische hulpverlening bij mensen want (per goed gebruikt en toegepast begrip 1 punt)

Slide 12 Vraag 3 Aantekeningen

Sleutel vraag 3

Keuze tussen empirisme en rationalisme is geen reële keuze (1 punt) [wat hij hiermee bedoelde]

Zuiver denken zonder waarneming gaat nergens over (1)

Waarnemingen zonder hierover na te kunnen denken/ dit te kunnen duiden zijn slechts sensaties (1)

Slide 13 Vraag 4 Aantekeningen

Sleutel vraag 4

Leg in je eigen woorden etc +

Of

Beteken dit dat volgen Biesta wetenschappelijk onderzoek van geen waarde is voor de praktijk? Onderbouw je antwoord.

Slide 14 Het tentamen Aantekeningen

Dus niet via remindo!! In juiste mapje inleveren

Word document. Lees eerst vragen door en doe eerste waar je goed bij voelt.