REFERENDUM-VERORDENING ARNHEM KB 21- 09-1994, STB. 1994, 735
Casus
Gemeenteraad van Arnhem stelt een referendumverordening vast. Referenda kunnen daardoor worden gehouden over concept-raads-besluiten. Art. 16 van de Verordening maakt het mogelijk dat een individueel raadslid zich vooraf zelf bindt aan de uit-slag van het referendum. Na het referendum is het de gemeenteraad die een (definitief) besluit neemt over de aangelegenheid die aan een referendum is onderworpen.
De burgemeester is van oordeel dat de vaststelling van de Verordening vernietigd moet worden wegens strijd met de Grondwet en de Gemeentewet.
Rechtsvraag
Toelaatbaarheid van gemeentelijke referenda?
Regering (KB)
Gemeenteraden mogen wel een regeling treffen voor het houden van raadplegende referenda, maar niet voor het houden van beslissende referenda. Een regeling voor het (zelf) houden van een beslissend referendum is in strijd met art. 128 Grondwet omdat de burgers die deelnemen aan het referendum geen orgaan vormen van de gemeente.
De Referendum-verordening van de gemeente Arnhem voorziet in een raadplegend referendum. De mogelijkheid van zelfbinding doet hieraan niet af, omdat:
*de referendumuitslag niets beslist. Na het houden van het referendum over een bepaalde aangelegenheid, is het de gemeen-teraad die een definitief besluit neemt over deze aangelegen-heid,
*elk raadslid beslist voor zichzelf of hij zich aan de uitslag in een bepaald te houden referendum wil binden. Mogelijk is dus dat slechts een minderheid van raadsleden zichzelf bindt.
Dit raadplegend referendum van de gemeente Arnhem is niet in strijd met art. 129 lid 6 Grondwet (raadsleden stemmen zonder last). Stemmen zonder last wil hier zeggen dat een andere persoon of een andere instantie het raadslid geen rechtens bindende instructies kan opleggen met betrekking tot zijn stemgedrag. Van een dergelijke rechtens bindende lastgeving vooraf door een andere persoon of een andere instantie, is geen sprake bij de zelfbinding aan de uitslag van het in de Verordening geregelde referendum. Het raadslid bindt zichzelf namelijk slechts in politieke zin; zijn zelfbinding is niet rechtens afdwingbaar. Het is vergelijkbaar met verkiezingsafspraken waarbij kandidaatraadsleden zichzelf binden aan partijstandpunten.
Add new contribution