ontslagen katholieken priester - Arrest

Feiten

In deze zaak gaat het om het niet-verlengen van het arbeidscontract van een getrouwde Rooms-Katholieke priester die Katholieke doctrine en ethiek doceerde. Hij had dispensatie gekregen van het celibaat en was actief bij een beweging die zich afzet tegen de doctrine van de Kerk.

De klager, Fernandez Martinez, is sinds 1961 een rooms-katholieke priester die zijn celibaatsgelofte niet meer kon nakomen en daarom in 1984 aan de paus dispensatie vraagt. In afwachting van een antwoord trouwde hij in 1984, kreeg vijf kinderen en gaf als priester op voordracht van de bisschop 6 jaar lang rooms-katholieke godsdienstlessen op openbare scholen. De godsdienstleraren zijn in dienst zijn van de Spaanse Staat (het ministerie van Onderwijs), maar worden op voordracht van de relevante religieuze autoriteiten benoemd.

Fernandez Martinez komt in de publiciteit, middels een artikel in een tijdschrift, met een pleidooi voor meer keuzevrijheid voor priesters inzake het celibaat. Dit wordt niet gewaardeerd door de kerk en zijn aanstelling wordt niet verlengd. Een brief waarin het bestuur van de onderwijsinstelling zijn steun uitspreekt voor Fernandez en wijst op de tevredenheid van zowel leerlingen als ouders mag niet baten. Na zijn ontslag ontvangt hij een werkloosheidsuitkering, waarna hij in 1999 werk vindt in een museum, en in 2003 met pensioen gaat.

Het Spaanse Constitutionele Hof boog zich over de vraag of de betwiste maatregel een inbreuk was op het recht op gelijke behandeling, respect voor het privéleven of zijn meningsvrijheid.

Het Spaanse Hof concludeerde dat het beginsel van religieuze neutraliteit mee kan brengen dat de Staat zich moet onthouden van oordelen over kwesties zoals het celibaat voor priesters. Hierna maakte Fernández Martínez zijn zaak aanhangig bij het EHRM.

EHRM

Volgens het EHRM is de kern van de klacht van Fernandez dat hij zijn baan als godsdienstdocent verliest, en is daarom artikel 8 EVRM van toepassing. Het Hof doet een stapsgewijze toets van de vereisten waaraan een inbreuk op artikel 8 volgens lid 2 moet voldoen om gerechtvaardigd te zijn: of het in overeenstemming was met de wet, of er een legitiem doel was, en of het bereiken van het doel noodzakelijk is in een democratische samenleving.

Volgens het Hof was het niet onredelijk dat de Kerk uitdrukkelijke loyaliteit van hun docenten Godsdienst verwachtte, omdat die gezien kunnen worden als hun vertegenwoordigers. Een discrepantie tussen de ideeën die gedoceerd moeten worden en de persoonlijke overtuigingen van een docent zouden een geloofwaardigheidsprobleem kunnen veroorzaken als de docent die ideeën actief betwist. Volgens het Hof kon in dit geval, gezien de functie van Fernandez, een verhoogde mate van loyaliteit van hem verwacht worden. Het openlijk campagne voeren tegen het beleid van de kerkelijke autoriteiten kan hem dan ook worden aangerekend.

Het hof stelt dat de Spaanse nationale gerechtelijke instanties alle relevante factoren voldoende in ogenschouw hebben genomen en de tegengestelde belangen op een gedetailleerde en samenhangende manier hebben afgewogen, alles binnen de grenzen die worden gesteld door de autonome positie van de Rooms-Katholieke Kerk. Hof stelt vast dat de nationale rechters al alle factoren naar behoren hebben meegewogen. In het licht van de beoordeling door de nationale gerechtelijke instanties kan niet worden gezegd dat de autonome positie van de kerk ten onrechte is ingeroepen: het kan niet worden gezegd dat de beslissing van de bisschop om het contract niet te verlengen onvoldoende beargumenteerd of willekeurig was, of dat die beslissing was genomen met een doel dat onverenigbaar was met de uitoefening van de autonomie van de kerk, zoals erkend en beschermd door EVRM.

Er wordt geconcludeerd dat er geen sprake is van schending van artikel 8 EVRM.