Eweida and Others v. the United Kingdom - Arrest

ECtHR, Eweida and Others v. the United Kingdom (appl. no. 48420/10, 36516/10, 51671/10 et al.), 15 January 2013 (legal summary)

Feiten

Mevrouw Eweida werkt bij British Airways, waar zij verplicht is om een uniform met hoge sluiting en geen zichtbare sierraden te dragen en om elk item met religieuze lading te bedekken (tenzij daarvoor toestemming is gegeven). Mevrouw Eweida besloot om haar halsketting met kruisteken voortaan openlijk te dragen, waarna British Airways haar zonder loon naar huis had gestuurd en haar alleen nog maar administratief werk aanbod waarin zijn geen contact met klanten zou hebben.

Naast deze klacht gaat het ook om de klachten van mevrouw Chaplin, mevrouw Ladele, en de heer McFarlane, allen praktiserende chistenen, die net als Eweida ook aanvoerden dat het Engelse recht hen onvoldoende garanties zou bieden om hun godsdienstvrijheid op het werk te beschermen. Mevrouw Chaplin was verpleegster en ook zij ging werken met een kruis om haar nek. Dat werd door het ziekenhuis waar ze werkte niet toegelaten om hygiënische redenen en voor de veiligheid van de patiënten. Mevrouw Ladele was gemeentebediende en zij weigerde partnerschappen tussen homoseksuelen te registreren. Daardoor kwam al het werk bij haar collega’s terecht. Die klaagden over het vele werk. Zij bleef echter weigeren waardoor zij uiteindelijk werd ontslagen. Ten slotte was er nog dhr. McFarlane die seks- en relatietherapeut was. Hij wilde geen homoseksuele en lesbische cliënten helpen en ook hij werd ontslagen.

EHRM

Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens moet dan uitspraak doen over de vraag of bepaalde uitingen van de vrijheid van godsdienst in de werkcontext onder de bescherming vallen van artikel 9 EVRM. Het EHRM geeft alleen mevrouw Eweida gelijk. De andere drie personen kregen ongelijk.

Het Hof stelt dat het feit dat het Engelse recht geen regels kent rond het dragen van religieuze kleding en symbolen op de werkvloer niet per se een schending van artikel 9 EVRM inhoudt, omdat voorschriften op dit vlak (zoals de regel van British Airways) ook door de Engelse rechter kunnen worden getoetst op hun proportionaliteit.

Over mw. Eweida overweegt het Hof echter dat er wel sprake is geweest van schending van artikel 9 EVRM. Gezien de feiten en omstandigheden had de Engelse rechter geen redelijk evenwicht bereikt tussen het verlangen van Eweida om haar christelijke geloof te uiten en het belang van British Airways om een neutraal bedrijfsimago te bewaren. Het doel van de luchtvaartmaatschappij (de bescherming van dat imago) kan wel een legitiem doel zijn (artikel 9 lid 2 EVRM) echter i.c. zijn de maatregelen die tegen de werkneemster zijn getroffen te vergaand. Zo had zij haar kruisteken erg discreet gedragen en ook was er geen bewijs dat het dragen van religieuze symbolen door andere werknemers in het verleden een negatieve impact had uitgeoefend op het imago van British Airways. Bovendien had de maatschappij inmiddels de uniformvoorschriften hierover aangepast en derhalve kon men stellen dat het verbod op het zichtbaar dragen van zulke symbolen al niet zo belangrijk meer was voor het bedrijf.
 

Mevrouw Chaplin kreeg geen gelijk omdat er een gegronde reden was om geen juwelen toe te laten in de verpleging, namelijk de gezondheid van de patiënten. Dat was belangrijker dan het recht op godsdienstvrijheid van mevrouw Chaplin. Ook mevrouw Ladele werd niet in het gelijk gesteld. De lokale overheid mocht een gelijke kansenbeleid voeren en oordelen dat een ambtenaar die homoseksuele en lesbische paren weigerde te registeren niet kon afkomen met de godsdienstvrijheid om dat te verrechtvaardigen. Ten slotte kreeg ook dhr. McFarlane ongelijk omdat hij wist dat zijn werkgever geen onderscheid wilde maken tussen de paren die in therapie kwamen en hij moest zich als therapeut neutraal opstellen.