HC3B Burgerlijkrecht

College 3B: Derdenbescherming 

De vereisten voor overdracht staan in artikel 3: 84 lid 1 BW genoemd. De eerste eis is een geldige titel, de tweede een levering en de derde de beschikkingsbevoegdheid. In dit college is de beschikkingsbevoegdheid van belang.

Beschikkingsbevoegdheid

De rechthebbende op een goed is beschikkingsbevoegd, tenzij er sprake is van bewind, beslag of faillissement. Bij beslag is een kleine nuancering van toepassing. Bij beslag mogen er namelijk nog wel rechtshandelingen met het goed worden verricht.

Derdenbescherming 3:86 BW of 3:88 BW

Wanneer een derde een goed verkrijgt en het blijkt dat de verschaffer niet beschikkingsbevoegd was dan wordt diegene vaak beschermd door de derdenbescherming van de artikelen 3:86 BW of 3:88 BW. De verkrijger wordt door artikel 3:86 BW beschermd door een overdracht van een roerende zaak, als het geen registergoed is, of het een recht aan toonder of order is, als er baat is en de verkrijger te goeder trouw is.

De goede trouw is neergelegd in artikel 3:118 lid 2 BW jo. 3:11 BW . De goede trouw ontbreekt als de verkrijger wist van de beschikkingsonbevoegdheid, of had behoren te weten. Soms impliceert dat behoren te weten een onderzoeksplicht. Als dan uiteindelijk twijfel blijft bestaan, met of zonder onderzoek ben je niet te goeder trouw.

Wanneer je wilt voldoen aan de vereisten van de derdenbescherming van artikel 3:86 BW moet je ook voldoen aan art. 3:87 BW. Zo moet je de verkrijger voldoende gegevens verschaffen om de vervreemder te vinden. De uitzondering is geld. Je hoeft natuurlijk niet te vertellen waar je je geld precies vandaan hebt gehaald.

Een uitzondering op de derdenbescherming van artikel 3:86 BW, is diefstal. Wanneer de oorspronkelijke eigenaar het bezit heeft verloren door diefstal mag hij de zaak binnen drie jaar opeisen. Een uitzondering op de uitzondering is de reguliere consumentenkoop. Wanneer de gestolen fiets bijvoorbeeld in een winkel wordt verkocht heeft de consument natuurlijk geen idee dat dit gestolen is.

Een casus:

Jacobsen en Van Esch zijn bezitter door diefstal, ze hebben bijvoorbeeld een caravan. Er is sprake van een titel, een feitelijke levering maar niet van beschikkingsbevoegdheid. (art. 3:86 lid 3 BW).

Wanneer zij leveren via constitutum possessorium is er al een gebrek in de titel. Dan is die levering ongeldig op grond van 3:90 lid 2. Dus niet geldig tegenover ouder gerechtigde.

Wanneer J en E een caravan in bruikleen hebben is er ook geen sprake van beschikkingsbevoegdheid. Wanneer zij dan constitutum possessorium willen leveren gaat het ook hier weer mis bij de levering. Op grond van 3:111 kan de detentor niet c.p. leveren. Artikel 3;86 beschermd niet tegen een ongeldige levering.

De bescherming van 3:88 is voor de goederen die niet onder 3:86 BW vielen. Daarvoor geld de eis dat dit ook alleen beschermd tegen beschikkingsonbevoegdheid en ook dat het alleen geldt dat de beschikkingsonbevoegdheid wordt veroorzaakt door een gebrek tussen de eerdere bezitter en de bezitsverschaffer.

Om iets te verkrijgen moet je vaak een overeenkomst sluiten. Soms kun je ook gewoon wachten. Na tijdsverloop kun je via verkrijgende verjaring iets in je bezit krijgen. Als je te goeder trouw bent terwijl je iets houdt kan dat al binnen drie jaar, bij roerende zaken, niet-registergoederen. . (art. 3:99 BW, latere opkomende kwade trouw geldt niet (art. 3:118 lid 2)

Bij roerende zaken, niet-registergoederen maar met kwade trouw moet je 20 jaar wachten. (art. 3:105 jo. 306 BW)

Bij registergoederen moet er sprake zijn van bezit, en een termijn van 10 jaar (art. 3:99 BW). Ook hier geldt later opkomende kwade trouw niet. Bij kwade trouw vanaf het begin geldt de termijn van 20 jaar. (Art. 3:105 jo. 306 BW)