Collegeverslag 8 (KV Strafrecht I)

Deze samenvatting is geschreven in collegejaar 2012-2013.

College 8 (Week 14 – 2 april 2013)

Het hoorcollege bestaat uit twee delen. Ten eerste wordt er naar de georganiseerde misdaad gekeken vanuit het criminologisch perspectief. Als tweede deel vanuit juridisch oogpunt.

Criminologie

Criminologen kijken meer naar de sociaal wetenschappelijke en maatschappelijke redenen van misdrijven en het ontstaan van delicten. De georganiseerde misdaad is een recente term. Pas sinds enkele jaren is georganiseerde misdaad strafbaar gesteld. Het komt voort uit de verenigde staten waar het al eerder een politiek correcte term was naar aanleiding van de Italiaanse mafia. In Nederland is de georganiseerde misdaad interessant geworden na een zaak over alcoholmisdaad. Er zijn verschillende elementen waaruit georganiseerde misdaad bestaat. Georganiseerde misdaad bestaat uit contrastrategieën die organisaties gebruiken. De overheid wil ze weg hebben maar de organisaties werken ze tegen.

Organized-crime.de is een site met verschillende definities van georganiseerde misdaad. Omdat in de criminologie geen vaste definitie bestaat voor zaken. In Nederland is er een commissie de Van Traa Commission die de definitie bepaalde voor Nederland. Maar ook vanuit Nederlandse criminologie bestaan er verschillende definities en ook per land definiëren criminologen de georganiseerde misdaad verschillend.

De VS

In de VS is de mafia een beeld voor georganiseerde misdaad. Er wordt een vergelijking gemaakt met de Sopranos en of deze georganiseerde misdaad representeert. Dit is wel degelijk het geval. Ze verdienen hun geld met misdaden. Vice area: is het gebied in de stad waar je alle verboden dingen hebt. In dat gebied maakt de georganiseerde misdaad de dienst uit. Dit is een vorm van een contrastrategie omdat waarschijnlijk de politie niet durft of is afgekocht, corruptie. De georganiseerde misdaad beschermd door de winkeliers te laten betalen in ruil voor hun pand. Maar aan de andere kant maken ze zich schuldig aan afpersing door winkeliers te laten betalen. De staat heeft het geweldsmonopolie, en belastingmonopolie. Maar wanneer de mafia dit ook doet dan breekt dat de definitie van de staat af aldus Max Weber.

In Italië

Zuid-Italië was het armste gedeelte van de staat. Hier was ‘de’ staat niet erg aanwezig en daar groeide de mafia vanuit de afwezige groot grond bezitters van het platteland. De mafia nam de feitelijke macht over de grond en over het zuidelijke gedeelte van het land. En zodoende werd de mafia de vervanging van de staat zoals ook in de vices in de VS.

Nederland

Sinds de jaren 90 met het Van Traa rapport is de georganiseerde misdaad een punt in Nederland. Van Duijne en Fijnaut discussie: Over wat is georganiseerde misdaad. Er is altijd vanuit gegaan de die misdaad een piramide structuur heeft. Echter nemen de meeste criminologen daar afstand van en zien het meer als een netwerk. De georganiseerde misdaad heeft thema’s als drugs, prostitutie en gokken waar veel geld in omgaat. Ook mensensmokkel wat een internationaal punt op de agenda is.

Cannabis

In 1912 het eerste opiumverdrag waarin een aantal drugs illegaal werden. In 1919 met de Vrede van Versailles sloten meerdere landen zich aan het Haagse verdrag va Nederland. In 1919 kwam de eerste Opiumwet. Nu zijn er 250 middelen die illegaal gesteld staan in de verdragen die ondertussen gesloten zijn.

Gokken

Het is nog de vraag of in Nederland georganiseerde misdaad in het gokken omgaat. Holland Casino is in Nederland de organisatie die het gokken in Nederland controleert zodat het gokken niet in criminele handen valt. Dit is anders dan in de VS zoals blijkt uit het bestaan van vice areas. Echter is er nu het plan om de casino’s te privatiseren.

Juridisch perspectief

In art. 140 Sr staat de bestrijding van georganiseerde misdaad. In dit artikel gaat het over de deelneming aan een criminele organisatie. Het artikel heeft een hele ruime toepassing. De delictsomschrijving is heel open door zeer uiteenlopende gevallen onder dit artikel te kunnen brengen. Vaak fiscale delicten zoals witwasserij maar ook drugshandel of wapenhandel. Het is ook mogelijk om deel te nemen aan deelneming aan een georganiseerde misdaad. Maar vanwege het open karakter kunnen alle soorten delicten van toepassing zijn waar een organisatie zich schuldig aan maakt. Het open karakter kan ook problemen opleveren.

Vereisten

Ten eerste moet er sprake zijn van een organisatie. Deze organisatie bestaat uit een duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband. Dit wijst op een bepaalde bestendigheid en is dus niet voor enkel 1 incident van toepassing. Dit is vastgesteld in het HR Duurzame onderlinge samenwerking waarin geen sprake was van gestructureerd samenwerken. In HR Duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband is vastgesteld wanneer er sprake is van een duurzaam en gestructureerd verband. Het moet gaan om tenminste twee personen. Verdachte hoeft niet perse in contact te staan met de totale samenwerking in de organisatie. Toch lever je samen per persoon je aandeel aan de organisatie. De verdachte hoeft niet bekend te zijn met alle andere personen in de organisatie. De samenwerking tussen personen in de organisatie hoeft niet steeds dezelfde te zijn.

Ten tweede moet de organisatie het oogmerk hebben op het plegen van misdrijven. Er moet dus sprake zijn van meerdere misdrijven en alleen misdrijven. Het oogmerk impliceert dat de misdrijven nog niet gepleegd te hoeven zijn.

Ten derde de deelname aan de organisatie. Dit omvat een soort lidmaatschap en een daarbij behorende gedragsvorm. Je moet behoren te de organisatie en worden erkend als iemand die een rol speelt binnen de organisatie. Er moet sprake zijn van een bijdrage aan het verwezenlijken van het oogmerk van de organisatie. Dit kan bestaan aan het werkelijk meedoen met het plegen maar kan ook door middel van ondersteuning. Bijvoorbeeld het verschaffen van vuurwapens. Maar hoe ver loopt de ondersteuning? In art. 140 lid 4 Sr wordt duidelijk dat het kan gaan om specifieke steun binnen een terroristische organisatie. Betrokkenheid bij het misdrijf is niet nodig.

Een volgende vereiste is opzet op zowel het deelnemen aan de organisatie en opzet op het oogmerk van de organisatie. Je moet dus weten dat de organisatie oogmerk heeft op het plegen van misdrijven. De wetenschap mag niet worden bewezen met voorwaardelijke opzet, dus geen aanmerkelijke kans. Bij de deelnemingsvormen is dit wel zo en daarmee is het verschil tussen deelneming en deelneming aan een criminele organisatie. Het deelnemen aan de organisatie is dus wel te bewijzen met voorwaardelijk opzet. Echter is er een compensatie in de wetenschap voor de concrete misdrijven. Daar is namelijk geen wetenschap voor nodig, HR Onvoorwaardelijk opzet.

In de sheets van het hoorcollege wordt nog een schematische weergave gemaakt van art. 140 Sr.

Verschil juristen en criminologen

Onderwerpen zoals de georganiseerde misdaad hebben verschillende kanten waarvan ze kunnen worden besproken. Waar juristen de wetten toepassen en op verschillende wijzen interpreteren binnen het wettelijke kader zien de criminologen de effecten hiervan in de samenleving. Als er nieuwe vereisten worden vastgesteld door de Hoge Raad omtrent georganiseerde misdaad kunnen er meer organisaties komen omdat ze aan de eisen voldoen. Dit jaar zullen er minder verkrachtingen plaatsvinden omdat de Hoge Raad heeft bepaald dat een afgedwongen tongzoen hier niet langer meer onder kan worden verstaan.