Hoorcollege 1: Algemene inleiding op psychopathologie en het psychiatrisch onderzoek (Psychopathologie 2, UU)

Je begint met een intakegesprek. Het doel is exploratie en observatie.

Een psychische stoornis is een cluster symptomen van verstoringen in psychische functies. Het moet gepaard gaan met lijden (distress) en disfunctioneren (disability).

Wat is volgens de DSM-5 een psychische stoornis? Er moet sprake zijn van een significante lijdensdruk en/of beperkingen in het functioneren op sociaal of beroepsmatig gebied, of bij andere belangrijke bezigheden.

• Lijden: hoeveel last van de verstoringen in psychische functies?
• Disfunctioneren: in welke mate wordt functioneren gehinderd door verstoringen?

Doelen intake gesprek:

1. Vaststellen aard psychische symptomen
   1. Hoofdklacht
   2. Uitsluiten/vaststellen andere klachten
2. Vaststellen ernst en gevolgen symptomen
   
   1. Middel = uitvragen van actueel functioneren met sociale anamnese
3. Vaststellen mogelijke etiologische factoren
   
   1. Middel = levensgeschiedenis met biografische anamnese

Tijdens een intake gesprek gebruik je de diagnostische cyclus.

Beschrijvende diagnose: uitgebreide uitspraak over symptomen, kwetsbaarheidsfactoren, luxerende factoren en gevolgen. Bijvoorbeeld:

Verschil diagnostiek en classificatie

• Diagnostiek betreft het beschrijven en vaststellen van een psychische stoornis op basis van de klachten en problemen en symptomen die de patiënt ervaart.
• Classificeren is het toewijzen van een psychische stoornis aan een beschreven categorie.

Er zijn ook behandelrichtlijnen van de GGZ. Die zijn niet gelijk aan de behandelprotocollen!

De DSM is een categoriaal systeem. Het is a-theoretisch en descriptief. Voordelen: betrouwbaarheid, predictieve validiteit, onderzoek (vergelijkbaarheid onderzoeksresultaten) en heeft een empirische basis. Nadelen: psychopathologie is slecht te categoriseren. Comorbiditeit is regel. Afbakening is vaak onduidelijk, proliferatie van stoornissen, variatie binnen categorieën.

De ICD-11 wordt wereldwijd meer gebruikt. Hier staan niet alleen mentale stoornissen in en is iets minder specifiek.

Maar probleem:

1. Psychische symptomen worden niet verklaard door onderliggende ‘stoornis’
2. Maar depressies, anorexia, angststoornissen, etc, bestaan wel als clusers van symptomen
3. Hoe komt het dat er dan symptoomclusters bestaan?
4. Patiënten met verschillende stoornissen kunnen soortgelijke symptomen hebben, terwijl patiënten met dezelfde diagnose verschillende symptomen kunnen hebben.

Dimensionele benadering als alternatief: stoornissen als posities op dimensies van eigenschappen (gradueel i.p.v. aanwezig/afwezig).

• Voordelen: etiologie is beter te onderzoeken. Realistischer/minder arbitrair.
• Nadelen: positionering op grove dimensies is weinig specifiek. Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid? Complexiteit? Lastiger communicatie?

Ander alternatief: transdiagnostische benadering. Gelijke cognitieve, emotionele en motivationele factoren.

Vragen? Laat het vooral hieronder weten en ik probeer ze te beantwoorden!

Volg me voor meer samenvattingen en hoorcollege aantekeningen!