Hoofdstuk 9: Vrije Wil

Als je terugdenkt aan de dingen die je doet en de bewegingen die je maakt, is er vaak een soort gat tussen de opbouw en de daadwerkelijke actie. Stel je voor dat je wakker wordt en het vriest, maar je bent onder de dekens en daar is het warm.

De vraag die James ons in dit scenario stelt, is, hoe kunnen we in vredesnaam onder deze omstandigheden opstaan? Waar komt de wil om op te staan ​​en over je dag te gaan vandaan? Het kan een lang proces zijn om jezelf ervan te overtuigen om een ​​been uit de dekens te steken, ze vervolgens te verwijderen en dan op te staan, maar op andere dagen knipper je en zie je dat je op wonderbaarlijke wijze net bent opgestaan, zonder een bewuste beslissing om dit te doen . (Oefening 1) Dit is een voorbeeld van de eigenaardigheid die vrije wil is.

Het probleem van de vrije wil is misschien wel het meest besproken filosofische probleem aller tijden en we kunnen dateren uit de tijd van de oude Griekse filosofen tweeduizend jaar geleden. De fundamentele vraag is of we al dan niet vrij zijn om onze acties te kiezen en beslissingen te nemen, en voor ons en dit boek is het of bewustzijn een rol kan spelen in ons vrij handelen of het voelen van de dingen die we doen.

Veel religies dragen het concept van vrije wil, evenals de gevolgen van de acties die je uit vrije wil maakt. Het christendom heeft hemel en hel, in de islam worden mensen geoordeeld door de Almachtige Allah. En wanneer dan gevraagd wat het is dat deze keuzes maakte, wijzen de meeste religies naar de ziel als degene met de vrije wil. Een vorm van bewustzijn dan.

Er zijn twee hoofdproblemen. Voor de vrije wil is het grootste probleem determinisme: als dit universum wordt bepaald door deterministische wetten, dan moet alles wat er gebeurt onvermijdelijk zijn, zo luidt het argument, en als alles onvermijdelijk is, is er geen ruimte voor vrije wil. En zonder vrije wil heeft het geen zin om iets te doen, omdat er geen andere manier was waarop dingen hadden kunnen gaan.

Het probleem voor het geloof in de afwezigheid van vrije wil is morele verantwoordelijkheid: als ik niet echt vrij ben om mijn acties te kiezen, hoe kan ik daar dan moreel of juridisch verantwoordelijk voor worden gehouden?

Dit is waar de verbindingen met zelf en bewustzijn tot stand komen. Omdat we tenslotte de neiging hebben te geloven dat 'ik' degene ben die handelt, degene die vrije wil heeft. 'Ik ben degene die (on) bewust vanmorgen vroeg uit bed sprong. Wanneer de gekozen actie dan gebeurt, lijkt het alsof mijn bewuste gedachte verantwoordelijk was.

En het is waar dat het lijkt dat je zonder de bewuste gedachte niet zou hebben gedaan wat je deed, en dat je bewust de actie veroorzaakte door te beslissen om het te doen. De vraag is: speelt bewustzijn echt een rol bij besluitvorming en keuze? Is dit gevoel van bewuste keuzevrijheid gerechtvaardigd of illusoir? Hoofdstuk 8 probeerde onderscheid te maken tussen bewust en onbewust, terwijl dit hoofdstuk onderzoekt hoe bewustzijn meer in het algemeen verband houdt met ons gevoel van persoonlijke keuzevrijheid en vrije wil.

Dus hoe verhoudt dit zich dan tot bewustzijn?

Ken je de illusie nog? Een illusie, als je terugdenkt aan hoofdstuk 3, is niet iets dat niet bestaat, maar iets dat niet is wat het lijkt.

Dus hoe lijkt het? Lijkt het alsof je een vrije wil hebt, dat je beslissingen vrij worden genomen door je bewuste geest, zelfs al is dat maar een deel van de tijd? Vraag je dan af of dit een illusie kan zijn. Als het je niet lijkt dat je acties door bewuste beslissingen worden geïnitieerd, serieus, waarom leest u dit boek dan? (Afgezien van het feit dat het vereist is voor de uni, duh.)

Merk op dat we ons hier bezig houden met bewustzijn. De vraag is niet of mensen ‘agenten’ zijn of keuzes kunnen maken. We mogen er gerust van uitgaan dat ze dat zijn en kunnen. Tenzij je de optie overweegt dat dit allemaal niet echt is (denk aan het brain-in-a-vat scenario, zoek het op), die we ter discussie voor een andere dag zullen opzij zetten, denk ik dat je kunt spreken over je eigen ervaring die je maakt keuzes en acties uitvoeren Mensen zijn levende biologische wezens die overleven, net als alle andere wezens, door grenzen te hebben tussen zichzelf en de buitenwereld, en door controle te nemen over bepaalde aspecten van die wereld. Ze reageren op gebeurtenissen, maken plannen en handelen en handelen dienovereenkomstig, althans wanneer ze niet worden tegengehouden of gedwongen.

Wat is de neuroanatomie van wilskracht?

Het lijkt erop dat bewustzijn de oorzaak is van vrijwillige actie, maar als we in de hersenen kijken, zien we veel gebieden die betrokken zijn bij het uitvoeren van de verschillende fasen van een vrijwillige actie. Een voor de hand liggende vraag om te stellen is waar, waar dan ook, bewustzijn binnenkomt?

Er zijn verschillende paden in de hersenen voor extern en intern getriggerde acties (bijv. extern - omhoog reiken om een ​​bal te vangen die naar je hoofd wordt gegooid-  of intern - naar voren steppen om iemand te zoenen – hoewel je zou kunnen zeggen ook die laatste extern gemotiveerd kan zijn).

Maar sommige mensen, meestal met defecte of gewonde hersenen, kunnen iets als onvrijwillige acties ervaren. Variërend van het syndroom van Tourette tot de linkerarm van mensen die een eigen wil lijkt te hebben, is het moeilijk te zeggen dat bewustzijn alleen het lichaam veroorzaakt.

U bent waarschijnlijk bekend met de keuzes voor de bevrediging, of de keuze in het algemeen. 45 cent niet of vijftig-vijftig kans op een euro later. Of meer praktisch, wacht je tot vliegtickets goedkoper worden, maar riskeren ze dat ze uitverkocht raken? Dit zijn de soorten situaties die worden gevonden in de neuro-economie, de studie van de hersenbasis van economisch gedrag, en het blijkt dat de hersenen de meest economisch voordelige keuze zijn.

Zelfs onbewuste motivaties kunnen worden gemeten. In één experiment zagen de deelnemers een pond of een cent, en de kracht die ze uitoefenden door een handvat vast te pakken, bepaalde hoeveel ze zouden krijgen. Ze drongen harder aan op een deel van het pond, zelfs wanneer het subliminaal werd gepresenteerd. Neuro-imaging toonde effecten in een deel van de basale voorhersenen. Dit suggereert het misschien enigszins verontrustende idee dat onopgemerkte prikkels om je heen constant je motivaties beïnvloeden en je bewust minder controle hebt dan je zou denken.

Heb je ooit besloten dat je deze week gezond zou gaan eten en toch een chocoladekoekje wilde pakken? Dan stop je jezelf op twee millimeter afstand. Waarom stopte je plotseling? Beslissingen als deze vereisen wat wij beschouwen als zelfbeheersing om de optie te kiezen die op de lange termijn beter is dan een die onmiddellijk verleidelijk is. In een studie van lijners die beslissingen namen over wat te eten, suggereerden fMRI-scans dat de ventromediale prefrontale cortex betrokken was bij het coderen van doelwaarden, terwijl activiteit in de DLPFC deze waardesignalen moduleerde wanneer de deelnemers zelfcontrole uitoefenden.

Maar al deze experimenten komen allemaal op het volgende neer; het echte probleem voor onze doeleinden hier is niet alleen dat het isoleren van de neurale correlaten van 'vrije wil zelf' ongelooflijk moeilijk is. Het is het probleem dat we in verschillende gedaanten tegenkomen: dat het hebben van motivaties en het nemen van beslissingen niet het gevoel geeft dat het alleen neuronen zijn die vuren. Het voelt alsof er iets anders is - ik, mijn eigen geest, mijn bewustzijn - waardoor ik vrij ben om te handelen zoals ik wil. (Echt dit boek lijkt zo zwaar tegen als het gaat om dualisme, maar op de een of andere manier zijn er wel nog zo veel dualistische voorbeelden.)

Hoe zit het met de vertraging van een halve seconde?

Een van de belangrijkste vragen om te stellen als het gaat om de relatie tussen bewustzijn en vrijwillige actie, gaat over de timing van de actie. Komt bewustzijn vroeg genoeg in de opeenvolging van fysieke gebeurtenissen die leiden tot een actie om een ​​eigen causaal effect te kunnen uitoefenen? Of zijn we ons gewoon bewust van de acties die we ondernemen, zonder dat het die actie beïnvloedt?

Benjamin Libet (ook hij is terug jongens!) deed een reeks experimenten geïnspireerd op deze vraag, die leidde tot de conclusie dat ongeveer een halve seconde van continue neuronale activiteit nodig is voor bewustzijn. Dit werd in de volksmond bekend als de vertraging van een halve seconde van Libet.

Hij deed veel en verschillende experimenten, en het resultaat was dat, onder bepaalde omstandigheden, de patiënten het duidelijke bewuste gevoel meldden dat ze op de huid van de hand werden aangeraakt, hoewel de enige aanraking een korte stimulatie van de hersenen was. Met deze methode vond Libet een minimale intensiteit waaronder geen sensatie wordt geproduceerd, ongeacht hoe lang de stimulatie doorgaat. Maar de onverwachte bevinding was dat bij deze liminale intensiteit geen ervaring werd gerapporteerd tenzij de stimulatie gedurende minimaal een gemiddelde van 0,5 sec doorging. Bij kortere looptijden steeg de intensiteit die nodig is voor het produceren van een gerapporteerde ervaring zeer steil. Deze tijdsduur was ongeveer hetzelfde, zelfs wanneer andere variabelen, zoals de frequentie van pulsen, werden gevarieerd. Hetzelfde werd gevonden in sommige subcorticale paden, maar niet in de dorsale kolommen van het ruggenmerg, op perifere zenuwen of op de huid. Dit is hoe de vertraging van een halve seconde ontstond.

Libet concludeerde dat ‘neuronale adequaatheid’ voor bewust gevoel alleen wordt bereikt na een halve seconde van continue stimulatie in de somatosensorische cortex. Natuurlijk is er in het gewone leven geen directe stimulatie van de hersenen door elektroden, maar de implicatie zou zijn dat een sensorische stimulus, wat het ook is, voortdurende activiteit in somatosensorische cortex op gang brengt en dat dit een halve seconde moet doorgaan als de stimulus is bewust worden waargenomen. Op het eerste gezicht lijkt deze conclusie heel vreemd. Betekent dit dat het bewustzijn een halve seconde nodig heeft om zich op te bouwen? En betekent dit dat onze bewuste waarnemingen een halve seconde achterblijven bij de gebeurtenissen in de echte wereld, veel te laat om bewust een vrije wil uit te oefenen in veel snel evoluerende situaties? Een halve seconde is een heel lange tijd in hersentermen. Signalen reizen langs neuronen met ongeveer 100 m per seconde en kunnen minder dan een milliseconde nodig hebben om een ​​synaps te passeren. Er kan veel gebeuren in een halve seconde. Dit geldt ook voor gedrag. De reactietijd op een eenvoudige stimulus (bijvoorbeeld het indrukken van een knop wanneer een lampje gaat branden) kan slechts 200 ms bedragen en het herkennen van een stimulus duurt meer dan 300 - 400 ms. Bestuurders kunnen meestal stoppen als reactie op een plotseling gevaar in minder dan een seconde, en als we iets gevaarlijks aanraken, zullen onze vingers in minder dan een halve seconde uit de weg gaan. Zou het echt kunnen dat bewustzijn zoveel later komt dan onze acties?

Het zou impliceren dat ons gedrag niet wordt geregeerd door ons bewustzijn.

Dus als bewustzijn echt een halve seconde nodig heeft om zich op te bouwen, dan zou het mogelijk moeten zijn om iemand op de huid aan te raken en vervolgens het gevoel te blokkeren door de cortex tot een halve seconde later te stimuleren. Dit was precies wat Libet vond. Hij stimuleerde eerst de huid en vervolgens de cortex. Toen de corticale stimulus tussen 200 en 500 ms na de huidstimulus kwam, werd de huidstimulus niet bewust gevoeld.

Maar toen gebeurde er iets vreemds. Tijdens het testen ontdekte Libet dat een gevoel in de voet altijd eerder wordt herkend dan een gevoel dat in de hersenen wordt gestimuleerd, zelfs wanneer het veel later kwam, wat een vreemd resultaat was.

De controversiële suggestie van Libet was dat sensorische ervaringen subjectief worden terugverwezen in de tijd zodra de neuronale toereikendheid is bereikt. Met andere woorden, dit gebeurt met elke sensatie. Informatie reist van bijvoorbeeld de huid naar het relevante sensorische gebied van de cortex. Als, en alleen als, de activiteit daar gedurende de vereiste halve seconde doorgaat, wordt de stimulus bewust waargenomen. Op dat moment wordt het subjectief terugverwezen naar de werkelijke tijd waarop het gebeurde. Soort zintuiglijke tijdreizen, denk ik? Als er geen neuronale toereikendheid wordt bereikt (omdat de stimulus niet sterk genoeg was, omdat andere hersenprocessen de activiteit onderdrukten, of omdat een sluwe experimentator zich rechtstreeks in de cortex bemoeide), wordt er niets bewust ervaren.

Dus hoe beoordelen we deze resultaten, ongeacht de theorie van Libet? Over het algemeen zijn critici het nergens over eens omdat er nogal wat zwakke punten zijn in de methoden en omstandigheden van de experimenten. De ideale manier om zeker te zijn, is door de experimenten te herhalen, maar medische vooruitgang betekent dat operaties om de hersenen bloot te leggen nu zeer zeldzaam en over het algemeen onethisch zijn. Dus de experimenten zullen waarschijnlijk nooit worden gerepliceerd. We zijn waarschijnlijk het beste om aan te nemen dat de bevindingen geldig zijn. De echte controverse omringt hoe ze te interpreteren.

Libets eigen interpretatie is zijn ‘time-on theorie’ van bewustzijn. Volgens hem worden onbewuste processen pas echt bewust wanneer neuronale adequaatheid wordt bereikt. Hij zegt dat 'wanneer de duur van repetitieve soortgelijke activeringen van geschikte neuronen een bepaalde waarde bereikt, het fenomeen van bewustzijn naar voren komt'. Dus nogmaals als een impulsdrempel.

Libet lijkt controversiële uitspraken te doen, omdat hij veel meer van deze onderwerpen overwoog. Hij gelooft in het bijzonder dat het bewijs voor terugverwijzing problemen oplevert voor het materialisme en de theorie van psychoneurale identiteit (d.w.z. dat bewustzijn en neurale activiteit hetzelfde zijn). Hij beschouwt zelfs 'de mogelijkheid dat fysieke gebeurtenissen vatbaar zijn voor een externe' mentale kracht 'op microniveau, op een manier die niet waarneembaar of detecteerbaar is'. Dus in zekere zin gebruikt hij veel dualisme in zijn overtuigingen.

Het komt er dus op neer dat het nu duidelijk is dat er een apart systeem is dat functioneert voordat we ooit zijn.