Hoorcollege 5: Geheugen - Klinische Neuropsychologie (UU)

Geheugen is het vermogen om informatie op te slaan (encoderen), te bewaren (retentie) en later weer toe te passen, zowel bij herkenning (recognitie) als bij reproductie (recall).

Geheugenprocessen bestaan uit:

• Registratie (sensorisch)
• Encoding (informatie ontleden in kenmerken)
• Opslaan
• Consalideren (info vasthouden)
• Opdiepen (info beschikbaar krijgen uit geheugen)
• Herkennen (door een cue info ophalen)

Episodisch geheugen – geheugen over gebeurtenissen, zit in de mediale temporaalkwab.

Semantisch geheugen - feitelijke kennis, algemene kennis van de wereld. Zit in de inferolaterale temporaalkwab.

Procedureel geheugen - ‘hoe’, motorische, automatische handelingen. Zit in het cerebellum.

Werkgeheugen - het vermogen om informatie tijdelijk vast te houden en te manipuleren.

• Chunking: betekenis hergroeperen
• Episodic buffer: meerdere aspecten van gebeurtenissen bewaren
• Visuospatial sketchpad
• Phonological loop

Ribot-effect: oudste herinneringen blijven het beste bewaard.

Tijdsaspecten:

• Anterograde amnesie – het aanleren van nieuwe informatie is lastig
• Retrograde amnesie – ophalen info voor het ongeluk is lastig
• Temporele gradiënt
• Posttraumatische amnesie – in de war na een event ‘waar ben ik?’
• ‘Transient global amnesia’ (RA+AA)

Ebbinghaus forgetting curve: hoe meer tijd, hoe meer info er vergeten wordt

In welke processen kan het fout gaan als je iets vergeet?:

Encoderen

• Niet diep genoeg
• Te weinig herhaling
• Te weinig aandacht

Opslag/consolidatie

• Slecht slapen
• Autonoom verval
• Interferentie

Opdiepen

• Beperkte effort
• Afwezigheid cues of context

Geheugenklachten zijn de meest voorkomende cognitieve klacht. Maar dit is niet altijd veroorzaakt door een probleem in de geheugenfunctie, kan ook normale veroudering, attributie, non-geheugen processen, etc. zijn

Overrapportage van klachten: ernst klacht komt niet overeen met testprestaties. Type klacht komt ook niet overeen met theorie cognitieve functies.

Klinisch beeld is afhankelijk van:

• Etiologie (aard stoornis)
• Plaats, omgang van beschadiging
• Individuele patiënt

Amnestisch syndroom: ernstige stoornis, beschadiging in mediale temporale kwab. Korte termijn geheugen is normaal. Herkenning > reproductie. Impliciet geheugen is ook intact.

Vragen? Laat het vooral hieronder weten en ik probeer ze te beantwoorden!

Vond je deze samenvatting interessant en wil je op de hoogte blijven van mijn nieuwe bijdragen? Volg dan snel mijn Worldsupporter account! Dit kan door rechts naast deze samenvatting op '+ Follow' te klikken! Wordt erg gewaardeerd :)