NHG-standaard (Geneeskunde): Kinderen met astma - M24

Anamnese

Tijdens de anamnese bij kinderen met astma moet gevraagd worden naar de ernst, duur en het patroon van de luchtwegklachten. Er moet gevraagd worden naar piepen, hoesten, kortademigheid, functioneren, frequentie en duur van de aanvallen en symptoomvrije intervallen. Verder moeten aanwijzingen voor prikkels verduidelijkt worden, zoals een vochtige omgeving en contact met dieren. Aanwijzingen voor niet-allergische prikkels kunnen persisterende klachten zijn na een virale luchtweginfectie, inspanning, of inademing van koude of vochtige lucht. Verder moet gevraagd worden naar rokers in de omgeving en de voorgeschiedenis en de familie anamnese.

Lichamelijk onderzoek

Het lichamelijk onderzoek bij kinderen met astma bestaat uit inspectie van de thorax, intrekkingen, neusvleugelen, gebruik van hulpademhalingsspieren, cyanose en de ademfrequentie. Verder kan auscultatie van het hart en de longen plaatsvinden en kan de keel, neus en oren onderzocht worden bij verdenking op een bovenste luchtweginfectie. Tenslotte kan nog gelet worden op een achterstand in de groei en ontwikkeling en aanwezigheid van obesitas.

Aanvullend onderzoek

Het aanvullend onderzoek bij kinderen met een verdenking op astma onder de zes jaar bestaat uit een screening op inhalatieallergenen bij aanwijzingen voor een allergie. Het aanvullend onderzoek bij kinderen met een verdenking op astma boven de zes jaar bestaat uit een screening op inhalatieallergenen en spirometrie bij twijfel.

Behandeling

De behandeling van kinderen met astma bestaat uit een zo goed mogelijke controle krijgen over de astma, medicatie in een lage dosering voorschrijven en zo min mogelijk bijwerkingen veroorzaken. Er moet voorlichting gegeven worden over de aandoening zelf, het doel en de werking van medicatie en het zorgproces. Verder moet besproken worden hoe het kind en ook de ouders met de aandoening van plan zijn om te gaan. Ook moet het belang van rokers in de omgeving en allergische prikkels besproken worden. De medicamenteuze behandeling bestaat uit SABA bij een kind tot één jaar oud. De medicamenteuze behandeling bestaat uit SABA en bij onvoldoende effect ICS minimaal zes weken bij een kind tussen de één en zes jaar oud. Bij een kind ouder dan zes jaar kan SABA zo nodig worden gebruikt en bij frequentie symptomen moet het gecombineerd worden met ICS.

Acute ernstige dyspneu bij kinderen

Acute ernstige dyspneu bij kinderen kan bestaan uit expiratoir piepen, een verlengd expirium en intrekkingen, neusvleugelen, gebruik van hulpademhalingsspieren, ongelijkmatig inspiatoir ademgeruis, tachypneu, tachycardie en een saturatie van minder dan 95%. Er moet salbutamol toegediend worden en wanneer dit onvoldoende helpt moet prednis(ol)on toegediend worden.

Wanneer alarmsymptomen aanwezig zijn, moet een ambulance gebeld worden met spoed en moet zuurstof en salbutamol toegediend worden. De alarmsymptomen zijn cyanose, een bewustzijnsdaling, uitputting en een zuurstofsaturatie van minder dan 92%.