literatuursamenvatting Psychologie als Wetenschap 22/23 Universiteit Utrecht
Hoofdstuk 1
Wetenschap als sociaal construct: laten zien hoe je tot een conclusie bent gekomen. Dmv
bvb samenwerking, lezingen, conferentie toespraken, debatten, seminars, tijdschriften
→ Henry Oldenburg publiceerde eerste journal, Philosophical Transactions nieuw
tijdperk
Verloop van wetenschappelijk onderzoek:
● Lezen van wetenschappelijk relevant materiaal
● Opstellen van onderzoeksvraag, idee, theorie, hypothesis, experiment etc
● Aanvraag financiering voor apparatuur, materialen, werving deelnemers
● Dataverzameling en data-analyse
● Vorming van wetenschappelijk artikel
Opbouw van een wetenschappelijk paper
● Abstract: samenvatting van ongeveer 150 woorden van de hele studie en resultaten
● Inleiding: korte samenvatting van bekende informatie en relevantie
● Methodesectie: gedetailleerde uitwerking van uitvoering van experiment
● Resultatensectie: documentatie van cijfers, tabellen, grafieken, statische analyses
● Discussie: doordachte, geïnformeerde overwegingen over betekenis van resultaten
→ desk rejection: paper wordt door tijdschrift afgewezen omdat het niet voldoet aan de
kwaliteit, interesse of dat het niet passend is bij het tijdschrift
→ peer review: vorm van intercollegiale toetsing om kwaliteit te verbeteren, verifiëren of te
controleren. Na succesvol peer review wordt een wetenschappelijke paper gepubliceerd.
Mertonian norms (Robert Merton): goede ambities waarnaar gestreven moet worden
● Communism: gezamenlijk eigenschap van wetenschappelijke goederen
(intellectueel eigendom) om collectieve samenwerking te bevorderen.
● Universalism: wetenschappelijke validiteit is onafhankelijk van de sociaal-politieke
status en persoonlijke attributen van de deelnemers.
● Disinterestedness: gehandelt in het voordeel van gemeenschappelijke
wetenschapelijke onderneming en niet persoonlijk gewin van individuen
● Organized skepticism: kritische beoordeling van wetenschappelijke claims en
openlijke discussie van onderzoeksresultaten en methoden.
Hoofdstuk 2
Replicatie Crisis: voortdurende methodologische crisis waarin is vastgesteld dat veel
wetenschappelijke studies moeilijk/onmogelijk te repliceren/reproduceren zijn
vb priming studies, gevangenisexperiment (Zimbardo), Diederik Stapel
→ Veel in psychologie doordat we ongrijpbare dingen proberen vast te leggen
→ in de medische wereld was een probleem met onvoldoende specifieke details
● Repliceerbaarheid: opnieuw uitvoeren door onafhankelijke onderzoekers, verificatie
● Reproduceerbaarheid: heranalyseren van oorspronkelijke data door onafhankelijke
onderzoekers. Heruitvoering van data-analyse met dezelfde data
medical reversal: nieuwe onderzoeken halen de uitkomsten van oude onderzoeken
onderuit
Cochrane Collaboration: gerenommeerde instelling die systematisch de kwaliteit van
medische behandelingen beoordeelt. Voor 45% is onvoldoende bewijs van effectiviteit
Hoofdstuk 3
Onderzoekers die fraude hebben gepleegd
● Paolo Macchiarini: onethische uitvoering van experimentele operaties. Bijna alle
patiënte overleden na synthetishce luchtpijptransplantaties
● William Summerlin: wetenschappelijke fraude. Kleurde een stukje witte vacht zwart
van een muis en claimde dat dit een geslaagde huidtransplantatie was
● Woo-Suk Hwang: manipulatie en opzettelijk foute etikettering van foto’s over
stamcelonderzoek voor klonen van mensen
● Haruko Obokata: bewerking van illustraties over ontwikkeling van STAP-cellen
● Diederik Stapel: manipulatie/zelf verzinnen van gegevens en verzinnen van
volledige experimenten
● Andrew Wakefield: vervalsing van medische gegevens over verband tussen BMRvaccin en autisme bij kinderen
● Lawrence Sanna, Dirk Smeesters: zelfverzonnen data over dat blauw en rood de
perceptie van beroemdheden beïnvloed. Ontdekt doordat het bereik van de
gegevens bijna identiek was
● Michael LaCour: Had de resultaten van een ander onderzoek overgenomen en
enkel wat andere data toegevoegd. Verder ook veel informatie,
enquetes/anekdotes/grafieken verzonnen
See no-evil houding: houding van wetenschappers waarbij zelfs de meest duidelijke
tekenen van wetenschappelijk wangedrag over het hoofd worden gezien. Dit gebeurd ook
door wetenschappelijke instituties, waarbij ze soms zelf de fraudeur beschermen
Blotting: voorkomende vorm van beeld fraude in biologie. Een blot laat de samenstelling
van een bepaald chemicaliën dat wordt onderzocht/geproduceerd zien
Observatie/meetfout: verschil tussen de werkelijke en gemeten waarde van een grootheid
Steekproeffout: niet de gehele populatie, maar slecht een beperkt deel ervan wordt
onderzocht
Retracted: term die wordt bijgevoegd aan een artikel als deze wordt ingetrokken. Wordt niet
geheel verwijderd, doordat ze vaak zijn gebruikt, geciteerd.
Retraction Watch: website met een database van alle intrekkingen in de wetenschappelijke
literatuur sinds de jaren zeventig, met ook de reden erbij (hoeft niet altijd fraude te zijn).
Gemiddeld 0,04% ingetrokken, waarvan 40% eerlijke fouten. Er zijn lossere regels en
zachtere straffen in India en China
Motieven voor het plegen van fraude
● Subsidie voor verder onderzoek
● Persoonlijk financieel motief
● Overtuiging van wetenschapper over een bepaalde theorie
Negatieve gevolgen van wetenschappelijke fraude
● Verspilling van tijd: onderzoek naar of er sprake is van fraude duurt lang
● Verspilling van geld: het onderzoek zelf en onderzoeken die erop gebaseerd zijn
● Demoraliserend effect op wetenschappers
● Vervuiling van de wetenschappelijke literatuur
● Beoefenaars die afhankelijk zijn van wetenschappelijke literatuur, medische wereld
Hoofdstuk 4
Bias: verstoring in de uitkomsten van onderzoek door vooringenomenheid, vooroordelen of
het sturen in een bepaalde richting. Kan data zelf zijn, of degene die het analyseren.
● Publicatiebias/bureaulade-effect: misplaatste beeld dat ontstaat zodra
wetenschappers hun positieve resultaten presenteren, maar de negatieve /
onduidelijke resultaten achterwege laten
● Confirmation bias/bevestigingsvooroordeel: neiging om aandacht en waarde te
hechten aan informatie die de eigen ideeën, overtuigingen of hypotheses bevestigt
● meaning well bias: studie zou vooruitgang betekenen voor een belangrijk probleem
Vormen van wetenschappelijk wangedrag
● Datamanipulatie: het proces waarbij wetenschappelijke gegevens bewust op een
andere manier worden gepresenteerd, of worden veranderd zonder rekening te
houden met de wetenschappelijke regels
● p-hacking: continu experimenteren/uitvoeren van statistische analyses totdat de
waargenomen p-waarde onder de drempelwaarde van 0,05 daalt. Middel
herinterpretatie van data (vb nieuwe subgroepen) of HARKing (uitvoeren van veel
ad-hoc statische tests, zonder een specifieke hypothese in gedachte te hebben)
● Overfitting: productie van een analyse die te nauw of precies overeenkomt met een
bepaalde set gegevens en daardoor mogelijk niet in staat is om aanvullende
gegevens te passen of toekomstige waarnemingen betrouwbaar te voorspellen.
● Outcome switching: selectieve rapportering waarbij de oorspronkelijke afhankelijke
variabele wordt ingeruild voor een andere, waarbij de resultaten gunstiger zijn
P-waarde: maat voor de kans dat de nulhypothese ten onrechte is verworpen
Statische significantie (Ronald Fisher): 0,05/5% gehanteerd. Er wordt dus 5% kans op een
vals positieve test getolereerd. Alles hierboven is niet statisch significant.
Meta-analyse: een onderzoek waarbij er een uitspraak wordt gedaan over een bepaald
fenomeen of theorie op basis van de conclusies uit eerder verrichte wetenschappelijke
onderzoeken. Middels:
● Effectgrootte: onderzoeken verschillen hierin door oa steekproef/meetfouten
● Steekproefgrootte: kleine studies worden meer beïnvloed door steekproeffouten
→ vaak worden kleine/nul-resultaten genereert/niet gepubliceerd waardoor het
gevonden totale effect per definitie groter is dan gerechtvaardigd is
Factoren die leiden tot bias
● wil om opvallende, ondubbelzinnige, statistisch significante resultaten te publiceren.
● geld: financiering of persoonlijk gewin (boekverkoop, lezingen, adviezen etc)
● ideologische perspectief van de onderzoeker
Hoofdstuk 5
twee typen wetenschappelijke nalatigheid
● Ongedwongen fouten door onoplettendheid, vergissingen en onzorgvuldigheid
● Ontwerpfouten van de studie door de wetenschappers vb te kleine steekproef
waardoor er onvoldoende statistische power is.
Controles voor wetenschappelijke nalatigheid:
● Statecheck (Michèle Nuijten): programma dat fungeert als spellingscontrole voor
statistiek. 50% van de papers heeft ten minste één numerieke inconsistentie
● GRIM test: ter controle of het gemiddelde van een reeks getallen klopt
● John Carlisle: statistische techniek die de randomisatie controleert
jaar 1 Psychologie 22/23 Universiteit Utrecht
- literatuursamenvatting Psychologie als Wetenschap 22/23 Universiteit Utrecht
- literatuursamenvatting klinische psychologie 22/23 Universiteit
- literatuursamenvatting ontwikkelingspsychologie 22/23 Universiteit Utrecht
- literatuursamenvatting cognitie en gedrag 22/23 Universiteit Utrecht
- literatuursamenvatting hersenen en gedrag 22/23 Universiteit Utrecht
- College-aantekeningen bij Ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit Utrecht - 2022/2023
Contributions: posts
Spotlight: topics
Online access to all summaries, study notes en practice exams
- Check out: Register with JoHo WorldSupporter: starting page (EN)
- Check out: Aanmelden bij JoHo WorldSupporter - startpagina (NL)
How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?
- For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
- For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
- For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
- For compiling your own materials and contributions with relevant study help
- For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.
Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
- Use the summaries home pages for your study or field of study
- Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
- Use and follow your (study) organization
- by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
- this option is only available through partner organizations
- Check or follow authors or other WorldSupporters
- Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
- Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
- Check out: Why and how to add a WorldSupporter contributions
- JoHo members: JoHo WorldSupporter members can share content directly and have access to all content: Join JoHo and become a JoHo member
- Non-members: When you are not a member you do not have full access, but if you want to share your own content with others you can fill out the contact form
Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance
Main summaries home pages:
- Business organization and economics - Communication and marketing -International relations and international organizations - IT, logistics and technology - Law and administration - Leisure, sports and tourism - Medicine and healthcare - Pedagogy and educational science - Psychology and behavioral sciences - Society, culture and arts - Statistics and research
- Summaries: the best textbooks summarized per field of study
- Summaries: the best scientific articles summarized per field of study
- Summaries: the best definitions, descriptions and lists of terms per field of study
- Exams: home page for exams, exam tips and study tips
Main study fields:
Business organization and economics, Communication & Marketing, Education & Pedagogic Sciences, International Relations and Politics, IT and Technology, Law & Administration, Medicine & Health Care, Nature & Environmental Sciences, Psychology and behavioral sciences, Science and academic Research, Society & Culture, Tourisme & Sports
Main study fields NL:
- Studies: Bedrijfskunde en economie, communicatie en marketing, geneeskunde en gezondheidszorg, internationale studies en betrekkingen, IT, Logistiek en technologie, maatschappij, cultuur en sociale studies, pedagogiek en onderwijskunde, rechten en bestuurskunde, statistiek, onderzoeksmethoden en SPSS
- Studie instellingen: Maatschappij: ISW in Utrecht - Pedagogiek: Groningen, Leiden , Utrecht - Psychologie: Amsterdam, Leiden, Nijmegen, Twente, Utrecht - Recht: Arresten en jurisprudentie, Groningen, Leiden
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
1647 | 1 |
Add new contribution