Voorbeeld casusvragen Verbintenissenrecht

Gratis voorbeeld casusvragen geschreven in studiejaar 2015/2016

Casus 1

Op 1 januari 2012 sluit Janssen een overeenkomst met Mooij waarbij hij 600 koeien van De Vries koopt. Afgesproken wordt dat De Vries de koeien op 1 maart 2012 bij Janssen zal afleveren. Op 20 januari 2012 breekt er plotseling de gekkekoeienziekte uit in Nederland en op 1 februari 2012 wordt door de Minister een absoluut vervoersverbod uitgevaardigd voor minimaal vijf maanden. Omdat Janssen als gevolg van het vervoersverbod de koeien niet op 1 maart 2012 geleverd zal kunnen krijgen, wiI hij zo snel mogelijk de overeenkomst ontbinden.

Vraag 1

Kan Janssen op 2 februari 2012 de koopovereenkomst ontbinden? Zo ja, is hiertoe een ingebrekestelling vereist?

Casus 2

Unitex BV laat momenteel haar warenhuis M&C in Leiden grondig verbouwen. De bedoeling is dat het warenhuis meer allure krijgt en dat het pand straks ook efficiënter gebruikt kan worden. Unitex BV heeft de opdracht tot verbouwing gegeven aan aannemer Groothuis Nv. Het betegelen van enkele vloeren en muren heeft Groothuis uitbesteed aan onderaannemer Goedgedaan BV. Op een dag laat Jan Bouwer, een werknemer van Goedgedaan, tijdens het betegelen van een buitenmuur door onoplettendheid een tegel naar beneden vallen. Deze komt terecht op het hoofd van Lotte die het gebouw op dat moment passeert. Lotte komt ten val. Zij breekt haar arm en loopt een hersenkneuzing op. De kosten van de medische behandeling in het ziekenhuis bedragen € 3100,-. Lotte wiI deze kosten op Groothuis verhalen. Groothuis stelt dat zij niet aansprakelijk is jegens Lotte, omdat het een werknemer van Goedgedaan is die het ongeval heeft veroorzaakt. Volgens Groothuis moet Goedgedaan worden aangesproken als werkgeefster van Jan Bouwer.

Vraag 2a

Kan Groothuis met succes worden aangesproken voor de schade ad € 3100,-? Betrek in uw antwoord het verweer van Groothuis.

Stel dat Groothuis jegens Lotte aansprakelijk is voor de schade. De vader van Lotte die tegenover het Unitex BV een exclusieve bloemenzaak exploiteert, heeft zijn winkel de rest van de dag moeten sluiten om Lotte naar het ziekenhuis te brengen en haar bij te staan. Hij vordert vergoeding van de gemaakte vervoerskosten ad € 15,- en winstderving ad € 600,-.

Vraag 2b

Dient Groothuis de schade van de vader van Lotte te vergoeden?

Lotte heeft een bijzonder labiele persoonIijkheidsstructuur. Ze kan het voorval maar niet uit haar hoofd zetten en krijgt last van straatvrees. Uiteindelijk is de straatvrees zo ernstig dat zij haar huis niet meer durft te verlaten. Zij raakt daardoor blijvend arbeidsongeschikt. De advocaat van Lotte stelt dat alle hieruit voortvloeiende schade onder alle omstandigheden volledig moeten worden vergoed.

Vraag 2c

Nuanceer de stelling van de advocaat aan de hand van het Renteneurose arrest (HR 8 februari 1985, NJ 1986, 137).

Casus 3

Masterminds BV ontwikkelt software voor mobiele telefoons. Voordat Masterminds zich kan vestigen in het pas gekochte bedrijfspand, moet het van binnen opnieuw geschilderd worden en dienen ook de waterleidingen te worden vervangen. Op 21 mei 2013 ontvangt zij een offerte van Precies BV. Op 23 mei 2013 om 12.00 uur stuurt Masterminds een brief naar Precies, waarin Masterminds akkoord gaat met de offerte. Die middag ontvangt Masterminds een fax van Precies. In de fax staat dat de gedane offerte niet meer van kracht is, omdat de materiaalkosten hoger uitvallen. De brief van Masterminds wordt bezorgd op 24 mei 2013. Als Precies op 25 mei 2013 de brief leest, belt Precies meteen naar Masterminds. In het gesprek dat volgt, geeft Masterminds te kennen niet te willen afwijken van de bedragen die in de offerte staan vermeld.

Vraag 3

Geef aan of tussen Masterminds en Precies een overeenkomst tot stand is gekomen, en zo ja, op welk moment.

Stel dat een overeenkomst tot stand is gekomen tussen Masterminds en Precies, waarbij is overeengekomen dat alle werkzaamheden op 30 september 2013 voltooid dienen te zijn. Op 8 september 2013 deelt Precies aan Masterminds mede dat de werkzaamheden niet op 30 september 2013 af zullen zijn. Precies kampt namelijk met een personeelstekort, wegens een hoog ziekteverzuim. Drie van de acht werknemers hebben ernstige rugklachten en twee hebben een fikse griep. Het werk kan volgens Precies pas medio oktober worden hervat. Masterminds gaat hier niet mee akkoord en vindt dat Precies naar een andere oplossing moet zoeken. Precies deelt Masterminds mede dat zij dit niet van plan is. Masterminds gaat snel op zoek naar een ander bedrijf en contracteert op 10 september Handwerk. De inschakeling van dit bedrijf betekent voor Masterminds een extra kostenpost van € 2100,-.

Vraag 4

Kan Masterminds met succes op 11 september 2013:

1. de overeenkomst met Precies ontbinden;

2. en van Precies vergoeding van de schade ad € 2100,- vorderen?

Antwoorden

Vraag 1

Ja, Janssen zal de overeenkomst kunnen ontbinden op grond van art. 6:265 BW. Dat de vordering op Mooij pas op 1 maart opeisbaar is, maakt dit niet anders. Op grond van art. 6:80 lid 1 sub a BW treden de gevolgen van niet-nakoming reeds in voordat de vordering opeisbaar is, indien vaststaat dat nakoming zonder tekortkoming onmogelijk zal zijn. Nu op 2 februari al vaststaat dat Mooij niet op 1 maart de koeien zal kunnen afleveren, treden de gevolgen van niet-nakoming dus reeds in. Verzuim is in dit geval niet vereist, nu lid 2 van art. 6:265 BW deze eis slechts stelt voor zover nakoming niet blijvend of tijdelijk onmogelijk is. Dit is niet het geval en derhalve is een ingebrekestelling niet nodig.

Vraag 2a

Jan Bouwer is aansprakelijk op grond van artikel 6:162 BW. Het bij onoplettendheid laten vallen van een tegel is in strijd met de maatschappelijke betamelijkheid (art. 6:162 lid 2 BW en dit is aan Jan toe te rekenen omdat de onoplettendheid aan zijn schuld te wijten is (art. 6: 162 lid 3 BW). Er sprake is schade geleden door Lotte, er is causaal verband tussen de daad en de schade en aan het relativiteitsvereiste is voldaan. Goedgedaan aansprakelijk voor de door Theo begane fout op grond van art. 6:170 lid 1 BW. Jan is werknemer van Goedgedaan en vervulde in dienst van Goedgedaan zijn taak. Daarbij beging hij een fout. Een fout is een toerekenbare onrechtmatige daad in de zin van art. 6:162 BW. De kans op de fout is door de opdracht tot het verrichten van de taak — het betegelen — vergroot en Goedgedaan had uit hoofde van de dienstbetrekking zeggenschap over de gedragingen van Theo.

Groothuis is aansprakelijk op grond van artikel 6:171 BW. Dit artikel bepaalt dat ‘indien een niet ondergeschikte die in opdracht van een ander werkzaamheden ter uitoefening van diens bedrijfverricht, jegens een derde aansprakelijk is voor een bij die werkzaamheden begane fout,’ ‘ook die ander jegens de derde aansprakelijk’ is. In casu verricht Goedgedaan als niet ondergeschikte in opdracht van Groothuis werkzaamheden — namelijk betegelen — ter uitoefening van diens bedrijf. Nu Goedgedaan jegens Lotte aansprakelijk is voor de bij de werkzaamheden door Theo begane fout, is ook Groothuis aansprakelijk jegens Lotte.

Groothuis voert aan dat zij niet aansprakelijk is jegens Lotte omdat het een werknemer van Goedgedaan is die het ongeval heeft veroorzaakt. Groothuis kan inderdaad niet op grond van art. 6:170 lid 1 BW aansprakelijk worden gesteld. Theo is immers geen ondergeschikte van Groothuis en vervult zijn taak niet in dienst van Groothuis.

Vraag 2b

Groothuis kan met succes worden aangesproken voor de schade ex art. 6:171 BW. Het is juist dat Groothuis niet aansprakelijk is in de hoedanigheid van werkgever van Theo, maar Groothuis is wel aansprakelijk in de hoedanigheid van opdrachtgever van Goedgedaan. Het verweer van Groothuis gaat dan ook niet op.

Vraag 2c

Hier wordt gevraagd naar de nuancering van de stelling van de advocaat van Lotte aan de hand van het Renteneurose-arrest (HR 8-02-1985, N] 1986, 137). De Hoge Raad nuanceert deze stelling in het Renteneurose-arrest (rov 3.3). Bijzondere omstandigheden kunnen de ruime toerekening beperken. Bijv. indien het slachtoffer zich onvoldoende voor haar herstel inspant. Bovendien kan bij de begroting van de schade met de persoonlijke predispositie en de daaruit in het algemeen voortvloeiende risico's voor het ontstaan van dergelijke klachten, rekening worden gehouden.

Vraag 3

Een overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding daarvan ex art. 6:217 lid 1 BW. Uitgangspunt is dat een aanbod herroepbaar is, tenzij uit het aanbod zelf iets anders blijkt. In dit geval geeft de casus geen aanwijzing dat het hier gaat om een onherroepelijk aanbod ex art. 6:219 lid 1. Volgens art. 6:219 lid 2 is een aanbod niet meer herroepbaar als de aanvaarding reeds is verzonden, zoals in de casus. Dit betekent dat de overeenkomst tot stand komt op het moment dat Precies de aanvaardingsbrief heeft ontvangen op 24 mei 2013 ex art. 3:37 lid 3. Op dat moment wordt immers voldaan aan art. 6:217 lid 1.

Vraag 4

Op 11 september is de vordering op Precies nog niet opeisbaar. Aangezien de schuldenaar (Precies) aan Masterminds mededeelt dat de werkzaamheden niet voltooid zullen zijn op de afgesproken datum, kan Masterminds ex art. 6:80 lid 1 aanhef en sub b BW de gevolgen van niet-nakoming reeds inroepen. Masterminds kan de overeenkomst ontbinden ex art. 6:265. Er is sprake van een wederkerige overeenkomst en de “tekortkoming” rechtvaardigt de ontbinding. In dit geval wil Masterminds ook vergoeding van de extra kosten ad € 2100,-. Artikel 6:277 geeft hiervoor de grondslag. Indien de tekortkoming aan de schuldenaar kan worden toegerekend, heeft de schuldeiser recht op vergoeding van de schade die hij lijdt doordat geen wederzijdse correcte nakoming doch ontbinding plaatsvindt. Het gaat hier om aanvullende schadevergoeding. Art. 6:277 heeft bij aanvullende schadevergoeding geen zelfstandige betekenis. Dit betekent dat een directe verwijzing naar 6:74 ook goed is. Voor vergoeding van de schade ad € 2100,- kan alleen maar sprake zijn indien de “tekortkoming” (het niet nakomen) is toe te rekenen aan Precies, ex art. 6:75. In dit geval kan dit op basis van schuld. Precies had immers andere krachten in kunnen huren om de werkzaamheden tijdig te voltooien. Ook toerekening op basis van verkeersopvattingen is hier mogelijk. Conclusie: ja, Masterminds kan met succes op 11 september 2013 de overeenkomst ontbinden en de schadevergoeding ad € 2100,- vorderen van Precies.