Specifieke Kennis, Vaardigheden en Attitudes - Drost - 2003 - Artikel

In de opleidingen op het terrein van de geestelijke gezondheidszorg wordt zowel expliciet (eisen die een medische faculteit stelt) als impliciet (de houding van de docenten) een bepaalde houding ten opzichte van cliënten aangeleerd. Dit is belangrijk omdat cliënt en hulpverlener op papier gelijkwaardig zijn . Omdat er niet veel actie kan worden ondernomen zonder de medewerking van de cliënt is het belangrijk dat de hulpverlener deze gemotiveerd kan krijgen/houden.

Vaak hebben forensisch psychiatrische patiënten emotionele problemen en verwachten ze niet dat mensen echt naar hun luisteren. Ook hebben ze moeite met het omgaan met mensen met een bepaalde autoriteit zoals een psychiater of een psycholoog, zeker als dit ook nog eens in opdracht van de rechtbank is. Andersom roepen deze patiënten ook weerstand op bij behandelaars, vanwege hun morele en sociale vooroordelen luisteren zij soms niet echt naar de cliënt en komen soms zelfs niet tot een zorgvuldige diagnostiek toe.

Om tot een goede werkbare situatie te komen is het belangrijk dat de behandelaar de eerste gesprekken niet bedreigend laat zijn maar juist voorspelbaar en betrouwbaar overkomt. De eerste stap om een cliënt te motiveren is vaak om hem zijn probleem te laten inzien. Omdat de behandeling onder andere op het terugdringen van het recidivegevaar is gericht moet de behandelaar verstand hebben van veel verschillende vormen van delictsgedrag, elke vorm van delictsgedrag heeft immers haar eigen dynamiek.

Ook de eigen nieuwsgierigheid naar wat er precies gebeurd is bij een interessant delict en het ego van de behandelaar die het beroepsgeheim in gevaar kunnen brengen als hij erover opschept dat hij een uit de media bekende zaak heeft en over informatie beschikt die anderen niet hebben zijn zaken die een goede behandeling in gevaar brengen. De behandelaar moet zijn eigen ijdelheid dus onder controle kunnen houden, hij moet zich kunnen inleven in de persoon en hem als een serieuze gesprekspartner behandelen, terwijl hij tegelijkertijd wel laat merken dat het delictgedrag wordt afgekeurd.

Van belang is ook dat de behandelaar niet alles wat de cliënt zegt klakkeloos aanneemt, dit komt ook het respect van de Cliënt voor de behandelaar ten goede nu deze ziet dat deze geen softie is die zomaar alles aanneemt.

Het belang van de cliënt staat altijd voorop, maar de behandelaar moet zich ook beseffen dat ook hij een burger is en hij zich ook aan de algemene burgerplicht moet houden en eventuele gevaren voor derden te voorkomen als hij daar de kans toe krijgt.

Om deze redenen is het belangrijk dat mensen die opleidingen op het terrein van de geestelijke gezondheidszorg een adequate scholing krijgen.