Psychiater Floortje Schepers gelooft niet in simpele oplossingen - Maassen - 2018 - Artikel

Floortje Scheepers vindt dat een biomedisch model niet voldoende is om de menselijke psyche te begrijpen. Volgens haar is de manier waarop de huidige psychiatrie verloopt, niet goed. Zo zijn er lange wachtlijsten, steeds veranderende diagnosen, ruzie tussen psychiaters en soms geen geschikte behandelingen voor patiënten met meerdere problemen tegelijkertijd. Bij deze mensen moet de nadruk liggen op weer mee kunnen doen in de samenleving, in plaats van genezing. Ook het feit dat de meeste zelfmoorden in de psychiatrie plaatsvinden tijdens de overgang van de ene naar de andere hulpverleningsinstantie laat zien hoe groot de problemen zijn.

Floortje Scheepers vindt dat een biomedisch model niet voldoende is om de menselijke psyche te begrijpen. Volgens haar is de manier waarop de huidige psychiatrie verloopt, niet goed. Zo zijn er lange wachtlijsten, steeds veranderende diagnosen, ruzie tussen psychiaters en soms geen geschikte behandelingen voor patiënten met meerdere problemen tegelijkertijd. Bij deze mensen moet de nadruk liggen op weer mee kunnen doen in de samenleving, in plaats van genezing. Ook het feit dat de meeste zelfmoorden in de psychiatrie plaatsvinden tijdens de overgang van de ene naar de andere hulpverleningsinstantie laat zien hoe groot de problemen zijn.

Wat er vooral gebeurd is in de psychiatrie, is dat er een verschuiving heeft plaatsgevonden van nadruk op beschrijvende diagnoses naar nadruk op meer structurele diagnoses (nadruk op classificatie). Dit komt mede door nadruk op de DSM, scans en genetica. Volgens Floortje is dit niet gewenst: gedrag is veel te adaptief om te kunnen wijten aan een bepaalde hersenstructuur of bepaalde gen. Zij vindt dat juist de psychiatrie meerdere invalshoeken moet gebruiken om de menselijke psyche te doorgronden. Zij vindt ook dat de psychiatrie te dichotoom is (je bent of ziek of gezond), wat volgens haar niet goed past bij de mens en zij vindt dat er een complexere manier van classificeren nodig is.

Het blijkt dat veel medicijnen die uit randomized controlled trials als effectief worden beschouwd, bij heel veel mensen niet werken. Dit komt omdat bepaalde patiënten niet in deze onderzoeken zijn opgenomen: er is dus sprake van een selectiebias. Dit is een probleem, omdat veel van deze patiënten gebruik maken van deze medicijnen.

Scheepers maakt gebruik van het ‘applied data analytics model’. Dit model stelt dat de variatie van mensen in de klinische praktijk een feit is en niet een DSM-classificatie. Patiënten, artsen en data wetenschappers analyseren data uit de kliniek, koppelen deze met andere bronnen en proberen er samen betekenis aan te geven. Ook maakt haar team gebruik van een verhalenbank, waarin korte verhalen worden geanalyseerd. Zoals: welke woorden worden veel gebruikt? Welke belangrijke personen komen steeds terug? Is er ontwikkeling in het verhaal van de patiënt waar te nemen? Ook wordt er gebruik gemaakt van n=1 studies, wat inhoudt dat er wordt geobserveerd hoe een patiënt  reageert op veranderingen in de dagelijks context (zoals een nieuw medicijn). Vervolgens wordt er met de patiënt betekenis gegeven aan deze data. Deze manier van psychiatrie noemt Scheepers ‘blended psychiatry’.

Het doel van blended psychiatry is om een persoonlijke aanpak te creëren. Dat er een team van hulpverleners om de patiënt is die gericht zijn op zijn of haar herstel. Het is belangrijk dat de patiënt, of hij nou wel of niet genezen is van zijn psychopathologie, ook zijn basis op orde heeft (zoals een leuk huis, een goed liefdesleven). Ten slotte vindt Scheepers ook dat de maatschappij zich meer open moet stellen voor kwetsbaarheid. Zo zegt zij: “Wij moeten ons allemaal aanpassen aan de uitdagingen in het leven, maar het leven moet zich ook soms een beetje aan onze kwetsbaarheden aanpassen.”