Positive Emotions - Fredrickson - 2001 - Artikel

Introductie positieve psychologie

Positieve psychologie: een psychologische stroming die zich bezig houdt met de rol van positieve emoties op het psychisch welzijn van individuen en groepen.

Emotie en affectie zijn twee veelgebruikte begrippen die in de praktijk een groot aantal gemeenschappelijke eigenschappen hebben, maar ook een aantal verschillen. Emotie wordt in de psychologie beschreven als een groep kortdurende gedragsneigingen die zich zowel bewust als onbewust kunnen uiten in fysiologische veranderingen, gezichtsuitdrukkingen en subjectieve gevoelservaringen. Affectie is, anders dan emotie, een bewust en vaak langdurig verschijnsel dat invloed heeft op attitudes en stemmingen. Daarnaast is affectie niet direct te koppelen aan een specifieke gebeurtenis of situatie, waarbij emoties veelal voorkomen ten gevolge van omstandigheden die de betreffende persoon als belangrijk ervaart. Een ander verschil is dat emoties in bepaalde groepen ingedeeld kunnen worden zoals vreugde, verdriet of boosheid en dat affectie te beschrijven is aan de hand van een tweedimensionale schaal.

Een belangrijke overeenkomst tussen affectie en emoties is dat beide begrippen aanzetten tot actie. Positieve emoties of affecties leiden onder andere tot een toename van sociale betrokkenheid en het ontdekken van nieuw dingen. De negatieve vorm van emoties en affecties zet eveneens aan tot actie, maar vaak in de vorm van evolutionair gunstige gedragingen. Een voorbeeld van een negatieve emotie is angst, wat voorkomt in een schijnbaar gevaarlijke of bedreigende situatie en aanzet tot actie: vluchten.

Broaden-and-build theory: een theorie, bedacht door Frederickson, die stelt dat positieve emoties bijdragen aan het tijdelijk verbreden van iemands gedachten- en gedragspatronen en het opbouwen van intellectuele, sociale en fysieke hulpmiddelen. Zo heeft de emotie plezier als gevolg dat men neigt naar pro-sociaal gedrag, creativiteit en het ontdekken van nieuwe dingen en situaties. Deze gedachten- en gedragspatronen hebben op hun beurt weer een positief effect op de intellectuele en sociale ontwikkeling van een persoon. Naast de emotie plezier zijn er nog talloze andere emoties die elk weer andere consequenties teweeg brengen. De broaden-and-build theorie is gebaseerd op contrasterende theorieën over de functionele eigenschappen en gevolgen van negatieve emoties. Volgens deze theorieën leiden negatieve emoties juist tot een vernauwing van het gedachten- en actiepatroon, wat in noodsituaties kan zorgen voor snellere beslissingen en sneller handelen. De theorie van Frederickson bestaat, naast enkel een contrast, ook uit een verband tussen de gedragingen die voortkomen uit positieve en negatieve emoties. Zo wordt het gedragspatroon dat bij kinderen wordt geoefend door te spelen, wat vaak bestaat uit rennen en snelle en flexibele bewegingen, als voordelig gezien in een vluchtsituatie. Daarnaast heeft spel vaak een positief effect op de vorming van sociale en emotionele banden met de spelgenoot, wat later kan leiden tot toegang tot emotionele steun in moeilijke tijden.

Onderzoek naar de broaden-and-build theory

Onderzoek naar het effect van positieve affectie en emotie laat zien dat dit leidt tot de volgende gedachtenkenmerken:

1. Flexibiliteit

2. Creativiteit

3. Openheid voor (nieuwe) informatie

4. Beter vermogen tot combineren

5. Efficiëntie

6. Voorkeur voor variatie

Naast deze kenmerken zorgen positieve affectie en emoties voor een bredere aandacht voor details biedt het bovendien een tegenwerking voor het effect die negatieve emoties en affecties hebben, dit wordt ook wel het undoing effect genoemd. Deze tegenwerking is onderzocht bij cardiovasculaire activiteit. Negatieve emoties zorgen voor een verhoogde activiteit en positieve emoties zorgen ervoor dat deze verhoogde activiteit sneller naar een normaal niveau hersteld, dan wanneer er geen positieve emoties plaatsvinden. Uit dit onderzoek valt te concluderen dat positieve emoties bijdragen aan de psychologische veerkracht.

Deze veerkracht door positieve emoties blijkt voort te komen uit een verschil in coping strategieën die vallen onder de naam: broad-minded coping. Drie coping strategieën die bijdragen aan psychologische veerkracht zijn: positieve herwaardering, probleemfocus en inprenting van een positieve betekenis aan gebeurtenissen. Ten slotte dragen deze gevolgen van positieve emoties bij aan het psychologisch en emotioneel welzijn, wat vervolgens weer leidt tot een opwaartse spiraal van positieve emoties en affectie. Volgens onderzoekers valt deze spiraal voor een groot deel te wijten aan een verhoogd dopamine niveau, maar nader onderzoek is nodig om hierover meer zekerheid te krijgen.