Plonka v. Poland - Arrest

Plonka v. Poland, ECHR 20310/02, 31 March 2009

Feiten

De klager, mw. Plonka, is een Poolse die in 1949 is geboren en in Sosnowiec (Polen) woont. In februari 2000, werd zij veroordeeld tot 11 jaar gevangenisstraf wegens het doodsteken van een collega met een schaar terwijl zij onder invloed van alcohol was. Mw. Plonka beroept zich op artikel 6 lid 1 en 3 (c), recht op een eerlijk proces, omdat zij in het aanvankelijke stadium van de strafrechtelijke procedure geen bijstand van een advocaat heeft gehad.

EHRM

Het Hof oordeelde unaniem dat er sprake was van schending van artikel 6 lid 1 en lid 3 c, omdat mevrouw Plonka niet was bijgestaan door een advocaat aan het begin van de procedure en er geen bewijs was dat zij uitdrukkelijk zou hebben afgezien van haar recht op juridische vertegenwoordiging. Het Hof stelde ‘(…) The Court does not find, accordingly, that there was a clear and unequivocal waiver of the applicant’s right to the guarantees of a fair trial.” Het Hof heeft geweigerd om de betrouwbaarheid te accepteren van een voorgedrukt verklaringsformulier, ondertekend door de verzoeker, waarin zij bevestigde dat zij was gewezen op haar zwijgrecht en op haar recht op rechtsbijstand, omdat de verzoeker een alcoholiste was en daardoor extra kwetsbaar was. Het Europese Hof voor de Rechten van de mens oordeelde dat de autoriteiten hiermee rekening hadden moeten houden toen zij haar wezen op haar recht op bijstand door een advocaat. Het Hof kende mevrouw Plonka een bedrag toe van € 2.000 wegens immateriële schade.

Kern

Het Hof oordeelde dat er geen sprake was van een duidelijke en ondubbelzinnige afstand van de waarborgen die het recht op een eerlijk proces geven. Het EHRM eist dat wanneer verdachten uitgesproken kwetsbaar zijn de autoriteiten extra moeite moeten doen om hen over hun rechten te informeren, met name over het recht op bijstand door een advocaat.