Naamrecht - Arrest

Casus

Beukema is moeder van een op 15 april 1986 geboren tweeling, van wie Van Veen de biologische vader is. De ouders voeren met de kinderen een gemeenschappelijke huishouding en nemen beiden de verzorging en opvoeding voor hun rekening. Van Veen is bereid om tot erkenning van de tweeling over te gaan waardoor hij tot die kinderen in familierechtelijke betrekking zou komen te staan, een van de voorwaarden voor de door hen gewenste gezamenlijke uitoefening van de ouderlijke macht. Hij heeft echter van erkenning afgezien, omdat de kinderen daardoor de geslachtsnaam van de vader verkrijgen, terwijl Beukema en Van Veen willen dat de kinderen de geslachtsnaam van de moeder behouden. De ambtenaar van de burgerlijke stand is ook niet bereid om in de geboorteakten te vermelden dat Van Veen ‘vader’ van de tweeling is, zonder dat Van Veen de kinderen erkent. Beukema en Van Veen hebben de rechtbank verzocht om de ambtenaar van de burgerlijke stand te gelasten tot aanvulling van de geboorteakten over te gaan. Zij hebben aangevoerd dat de Nederlandse wetgeving met betrekking tot de geslachtsnaam, artikel 1:5 lid 2 BW, in strijd is met artikel 8 en 14 EVRM en artikel 26 IVBPR. De rechtbank heeft het door Beukema en Van Veen verzochte afgewezen. Het hof heeft die beschikking bekrachtigd. Het oordeel van het hof komt er op neer dat een recht van de ouders op een door hen te kiezen achternaam voor hun kinderen niet wordt gewaarborgd door het EVRM of het IVBPR. Het cassatiemiddel stelt dat die opvatting blijk geeft van een onjuiste rechtsopvatting met betrekking tot de rechten die uit deze verdragen voor Beukema en Van Veen in hun situatie voortvloeien.

Hoge Raad

Uitgangspunt moet zijn dat de opvatting van het hof in elk geval ten aanzien van artikel 26 IVBPR niet juist is. Ook bij dit uitgangspunt kan het middel evenwel niet tot cassatie leiden.

Het huidige Nederlandse recht bevat geen aanknopingspunt voor enig stelsel van keuze door de ouders van de achternaam van het kind. Er zijn vele verschillende stelsels denkbaar waarin een dergelijke keuze in enigerlei vorm mogelijk is, waarvan dat voorgesteld in het voorontwerp voor een Wet herziening van het naamrecht er slechts een is. Zoals ook uit de toelichting op dit voorontwerp en uit de na het bekend worden van het voorontwerp gevolgde discussie in de literatuur naar voren komt, zijn bij de vraag welk stelsel hier de voorkeur verdient uiteenlopende belangen van praktische en meer principiële aard betrokken, die zowel het bestuur als de onderlinge verhouding tussen de burgers raken en met het oog waarop ook uitwerking in administratieve uitvoeringsmaatregelen vereist zal zijn. Daarvan uitgaande moet worden aangenomen dat een voorziening als het middel verlangt, mede in aanmerking genomen de aard van de daarbij betrokken belangen, valt buiten de rechtsvormende taak van de rechter. Het is derhalve slechts aan de wetgever om te bepalen op welke wijze op het onderhavige terrein het best aan het beginsel van artikel 26 IVBPR kan worden voldaan.

De Hoge Raad verwerpt het beroep.