HRC, Toonen v. Australia - Arrest

HRC, Toonen v. Australia, CCPR/C/50/D/488/1992, 31 maart 1994

Feiten

In deze zaak ging het om het volledige verbod op seks tussen mannen in Tasmanië.

Nicholas Toonen, een inwoner van Tasmanië diende in 1991 een individuele klacht in bij het Mensenrechtencomité. Hij voerde aan dat de Tasmaanse wetten die seks tussen volwassen instemmende mannen in een prive sfeer op strafrechtelijke wijze bestraften, een schending van artikel 17 BUPO-Verdrag inhield. Ook voerde hij aan dat het maken van een onderscheid op grond van seksuele geaardheid ervoor zorgde dat homoseksuele mannen ongelijk behandeld werden door de wet. Dit zou een schending zijn van artikelen 2 en 26 BUPO-Verdrag. Toonen eiste daarom dat de bepalingen uit het Tasmaans Strafwetboek geschrapt zouden worden.

Comité voor de rechten van de mens

Volgens het comité voldeed Toonen aan de definitie van "slachtoffer" (art. 1 BUPO-Verdrag) en dat de klacht was ontvankelijk. De Tasmaanse overheid voerde aan dat de artikelen van het Strafwetboek gerechtvaardigd waren omdat het enerzijds noodzakelijk was om de verspreiding van HIV en AIDS binnen de deelstaat tegen te gaan en anderzijds wegens morele redenen. De federale Australische regering was het hier niet mee eens nu in de rest van Australië wetten tegen homoseksuele activiteit ingetrokken waren en discriminatie op grond van seksualiteit onrechtmatig was in de meeste deelstaten. De federale regering vond dan ook dat Toonen inderdaad het slachtoffer was van een inmenging in zijn privé-leven, dat hij persoonlijk en effectief getroffen werd door deze wetsartikelen en dat voor deze schendingen geen enkele rechtvaardiging op grond van volksgezondheid of morele gronden bestond.

De Australische overheid vroeg aan het Mensenrechtencomité om te verklaren dat de grond "seksuele geaardheid" onder de term "andere status" uit artikel 26 BUPO-Verdrag viel. Het Comité oordeelde dat volwassen seksuele activiteit in de private sfeer valt onder het concept "privacy" en dat de Tasmaanse wet (ondanks dat het al een hele tijd niet werd toegepast) een voortgezette en directe inmenging in het privé-leven van Toonen inhield.

De criminalisering van homoseksuele praktijken kan volgens het Comité niet gezien worden als een redelijke verantwoording voor de preventie van HIV en AIDS en zou zelfs een averechts effect teweeg brengen. De wet doorstaat niet de redelijkheidstest. Voorts oordeelt het comité dat seksuele geaardheid gedekt wordt door de term "geslacht". Hiermee wordt effectieve bescherming geboden tegen discriminatie op basis van seksuele identiteit, waardoor homoseksuelen zich er op kunnen beroepen om schendingen op dit grond aan te vechten. Het comité bepaalde dat er inderdaad een schending van artikel 17 § 1 juncto artikel 2 § 1 BUPO-Verdrag had plaatsgevonden en Toonen recht had op compensatie.

Het Comité raadde aan de betrokken artikelen uit het Tasmaans Strafwetboek te schrappen.

M.a.w. het Comité voor de Mensenrechten oordeelt dat wetgeving die homoseksualiteit strafbaar stelt in strijd is met artikel 26 IVBPR en de mensenrechten.

Kern

Het Comité voor de rechten van de mens heeft uitgesproken dat het verbod van discriminatie op grond van geslacht (artikelen 2 en 26 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten) mede discriminatie op grond van 'sexual orientation' omvat.