Hoorcollege week 5 bestuursrecht

Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

Vraag 1: Welke theorieën zijn er over de verhouding tussen bestuursrecht en privaatrecht? Er wordt onderscheid gemaakt tussen vier theorieën: de gemene rechtsleer, de gemengde rechtsleer. Leer van het ‘gemeenschappelijk recht’ en de invullende rechtsleer.

Gemene rechtsleer: Dit is een hele oude theorie. In deze leer is het privaatrecht het algemene recht is voor alle rechtsverhoudingen. Het algemene recht geldt, tenzij uit het publiekrecht iets anders voortvloeit.

Gemengde rechtsleer: Deze leer bepaalt dat binnen één rechtsbetrekking privaatrechtelijke en publiekrechtelijke normen tegelijk van toepassing zijn. Deze rechtsgebieden hebben dan evenveel gewicht. Het publiekrecht werd niet langer gezien als uitzonderingsrecht. 

Leer van het ‘gemeenschappelijke recht’: Deze leer bepaalt dat er gemeenschappelijke normen (beginselen) en rechtsfiguren zijn die aan het publiekrecht en privaatrecht ten grondslag liggen. Deze beginselen kunnen wel verschillende uitwerkingen krijgen in de rechtsgebieden. 

Invullende rechtsleer: In deze leer is de heersende gedachte dat de overheid geen keuzevrijheid heeft tussen publiek- en privaatrecht. Aan het privaatrecht kunnen geen bevoegdheden voor de overheid ontleend worden om publieke belangen te behartigen. Het legaliteitsbeginsel brengt mee dat de overheid het privaatrecht niet kan gebruiken. Doordat dit in de praktijk niet haalbaar is, wordt het privaatrecht gezien als inspiratiebron. Het privaatrecht mag enkel worden gebruikt ter invulling van bestaande publiekrechtelijke bevoegdheden.

Vraag 2: Mag de overheid privaatrecht gebruiken voor publieke belangenbehartiging? Terug in de tijd bestond er een opvatting dat de overheid twee wegen had te begaan. De overheid kon kiezen tussen publiek- en privaatrecht. Destijds gold de gemene rechtsleer. Dus het is een logisch gevolg dat na deze leer de tweewegenleer ontstond. Je moet beide stromingen dan wel kunnen gebruiken. Dit heeft er toe geleid dat er soort een detournément de pouvoir op trad.  Er was dus veel kritiek op de tweewegenleer.

In het arrest Windmill is de doorkruisingsleer geformuleerd. In dit arrest wordt antwoord gegeven op de vraag of de overheid, ingeval haar bij een publiekrechtelijke regeling ter behartiging van zekere belangen bepaalde bevoegdheden zijn toegekend, die belangen ook behartigen door gebruik te maken van haar in beginsel krachtens het privaatrecht toekomende bevoegdheden. Wanneer de betrokken publiekrechtelijke regeling daarin niet voorziet, dan is voor de beantwoording beslissing of gebruik van de privaatrechtelijke bevoegdheden die regeling op onaanvaardbare wijze doorkruist. De beoordeling hangt van van 3 factoren te vinden in ro. 3.2. Vervolgens moet je deze factoren tegen elkaar afwegen. Dit arrest stelt grenzen aan de tweewegenleer. 

Vraag 3: Welk recht is op privaatrechtelijk handelen van de overheid van toepassing? In ieder geval is het privaatrecht van toepassing, maar ook het publiekrecht. Met name de Awb en de ongeschreven algemene beginselen van behoorlijk bestuur en de grondrechten.

In de wet is ook te zien dat de gemengde rechtsleer tot uitdrukking komt. Dit is onder andere te zien in art. 3:14 BW en art. 3:1 lid 2 Awb.

De overheid moet zich aan de contracten houden. De overheid moet een overeenkomst nakomen. De uitzondering hierop zijn de onvoorziene omstandigheden die van dien aard zijn dat de wederpartij geen onverkorte nakoming mag verlangen. 

Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur? 

Er worden geen onderwerpen besproken die niet worden behandeld in de literatuur. 

Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

Er worden geen recente ontwikkelingen besproken.

Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

Er worden geen opmerkingen gemaakt met betrekking tot het tentamen.

Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen?

Er worden geen vragen behandeld die gesteld zouden kunnen worden op het tentamen.