Hof Amsterdam, 18 januari 2011, LJN BP1083 - Arrest

Hof Amsterdam, 18 januari 2011, LJN BP1083

Feiten

In deze zaak gaat het om het Bureau Financieel toezicht (BFT), de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB), enkele banken, de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen en drie kopers die klachten indienen tegen de notaris. Het BFT stelt dat sprake is van ongeoorloofde ABC-transacties wegens een onverklaarde waardesprong. Volgens het BFT heeft de notaris, na onderzoek in 36 dossiers, niet voldaan aan zijn zorgplicht, doordat hij niet bij partijen heeft geïnformeerd naar de achtergrond van de (ongebruikelijk) hoge waardesprongen, dan wel, in het geval van vage en vermoedelijk onjuiste verklaringen, na te laten nadere vragen te stellen naar het realiteitsgehalte van die verklaringen, gezien de informatie waarover de notaris beschikte. Ook meent het BFT dat de WID niet juist is nageleefd en meldingen krachtens de Wet MOT onjuist en onvolledig zijn gedaan. De banken en het Waarborgfonds zijn van mening dat de notaris niet heeft voldaan aan zijn waarschuwingsplicht, dat hij acht had moeten slaan op ongebruikelijke waardesprongen en kritisch had behoren te kijken naar koopcontracten en taxatierapporten. De KNB wijst erop dat bij de notaris de alarmbellen hadden moeten rinkelen en dat de notaris instrumenteel is geweest bij hypotheekfraude. Als verweer stelt de notaris dat er hypothecaire financiers deskundige partijen ter zake van vastgoedtransacties zijn, dat de informatieplicht jegens deskundige partijen minder verstrekkend is en dat hij elke zaak, voordat deze in behandeling werd genomen, heeft getoetst of deze zijn strenge toets kon doorstaan, bij gebreke waarvan hij in vele gevallen dienst heeft geweigerd. Volgens hem zijn de drie kopers niet-ontvankelijk omdat zij de notaris en alle andere betrokkenen bewust onjuist hebben ingelicht omtrent het werkelijke doel van de aankoop.

Na de uitspraak van de kamer van toezicht te Rotterdam gaan het BFT, de KNB en de drie kopers in hoger beroep. Zij stellen dat de kamer ten onrechte heeft geoordeeld dat de drie kopers niet mochten klagen omdat zij aan malafide constructies hadden meegewerkt.

Hof

Het hof stelt dat de door het BFT in eerste aanleg ingediende klacht in hoger beroep wordt uitgebreid en dat zo’n uitbreiding van de klacht ongeoorloofd is.

De klagers stellen in hoger beroep dat de kamer kennelijk van oordeel is dat wanneer een klager heeft meegewerkt aan malafide constructies, danwel had moeten weten dat hij daaraan meewerkte, valse informatie heeft verstrekt en stukken heeft ondertekend die niet in overeenstemming waren met de werkelijke situatie, de betreffende klager alsdan geen "klaagrecht " meer toekomt. Volgens klagers lijkt de kamer te concluderen dat de door de notaris geschonden norm alsdan niet strekt tot de bescherming van klagers. Volgens het hof is dit klachtenonderdeel terecht door klagers voorgesteld.

Volgens het hof is door de notaris onvoldoende aannemelijk gemaakt dat hij ten aanzien van klagers heeft voldaan aan zijn zorgplicht en daarom verklaart het het klachtenonderdeel gegrond. Verder meent het Hof dat het op de weg van de notaris had gelegen om verantwoording af te leggen over het al dan niet in persoon identificeren van de betrokken partijen in ieder van de door het BFT aangehaalde dossiers. Nu de notaris dit heeft nagelaten is, naar het oordeel van het hof, onweersproken gebleven dat de notaris ten aanzien van de betreffende dossiers niet heeft voldaan aan de voorschriften van de Wid. Anders dan de kamer is het hof van oordeel dat de klacht van het BFT op dit onderdeel gegrond dient te worden verklaard. M.b.t. de overige klachtonderdelen stelt het hof dat het onderzoek in hoger beroep niet heeft geleid tot de vaststelling van andere beschouwingen en gevolgtrekkingen dat die vervat in de beslissing van de kamer, waarmee het hof zich verenigt.

Het hof concludeert dat de notaris de tuchtnorm van art. 98 Wna in vrijwel alle onderzochte gevallen in ernstige mate heeft overtreden. Gezien de aard en de ernst van de tuchtrechtelijk laakbare handelwijze van de notaris en het grote aantal ongeoorloofde transacties in een relatief kort tijdbestek, is de maatregel van ontzetting uit het ambt passend en geboden.