Handhavingsnorm - Arrest

Handhavingsnorm (ABRvS 14-01-2015, ECLI:NL:RVS:2015:58)

Feiten

I.c. gaat het om een uitspraak op het hoger beroep van: 145 patiënten, 22 chiropractoren en de Stichting het Nationaal Register van Chiropractoren (appellanten), tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag in het geding tussen de stichting en de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Op 4 september 2013 is op de website van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) een nieuwsbericht geplaatst, volgens hetwelk de IGZ van oordeel is dat het gebruik van hoog cervicale manipulaties (het kraken van de nek) op dit moment niet verantwoord is en dat IGZ dat oordeel hanteert als handhavingsnorm. Ook is daarin vermeld dat deze handhavingsnorm voor hoog cervicale manipulatie geldt voor iedere zorgverlener die manipulaties toepast.

Bij besluit is het daartegen door de stichting gemaakte bezwaar niet-ontvankelijk verklaard omdat de stichting met de publicatie van het nieuwsbericht slechts is geïnformeerd over het bestaande handhavingsbeleid van de IGZ. Met de publicatie vindt geen wijziging in een recht of plicht plaats, omdat het bestaande beleid niet is gewijzigd. Het nieuwsbericht is daarmee niet gericht op rechtsgevolg en dus geen besluit waartegen bezwaar kan worden gemaakt, aldus het besluit op bezwaar.

De rechtbank heeft het beroep van de stichting ongegrond verklaard.

ABRvS

De stichting stelt dat de rechtbank onterecht heeft geoordeeld dat het nieuwsbericht van de IGZ geen besluit is in de zin van art. 1:3 lid 1 Awb. Zij voert aan dat het nieuwsbericht een mededeling bevat die op rechtsgevolg is gericht. Het standpunt van de IGZ dat het gebruik van hoog cervicale manipulaties als behandelmethode niet meer dient plaats te vinden, doet volgens de stichting een verbod ontstaan op die behandelmethode. Zij heeft documenten overgelegd betreffende de afhandeling door de IGZ van enkele calamiteitenmeldingen, waaruit volgens haar blijkt dat het beleid van de IGZ ter zake is gewijzigd.

In het bericht is het oordeel van de IGZ neergelegd dat, in afwachting van de totstandkoming van een professionele standaard met veldnormen inzake manipulaties van de hoog cervicale wervelkolom, het gebruik van die manipulaties niet verantwoord is en de IGZ dit oordeel hanteert als een eigen algemene handhavingsnorm bij het uitoefenen van toezicht op de naleving van de in voormelde wettelijke voorschriften neergelegde norm strekkende tot het verlenen van verantwoorde zorg. Anders dan de rechtbank is de Afdeling van oordeel, dat het nieuwsbericht niet slechts - informatieve - mededelingen van feitelijke aard bevat. De handhavingsnorm is een algemene regel, niet zijnde een algemeen verbindend voorschrift, omtrent de uitleg van een wettelijk voorschrift bij het gebruik van een bevoegdheid door een bestuursorgaan als bedoeld in art.1:3 lid 4 Awb. Met het nieuwsbericht wordt invulling gegeven aan de norm ‘verantwoorde zorg’ in artikel 40 van de Wet BIG en artikel 2 van de Kwz. Het nieuwsbericht is echter niet gericht tot een of meer bepaalde personen, maar tot de gehele beroepsgroep en dus van algemene strekking. Het is aldus een naar buiten toe kenbaar gemaakte beleidsregel over de wijze waarop de IGZ haar toezichthoudende bevoegdheden zal uitoefenen.

Aangezien, gelet op artikel 8:3 lid 1 a Awb, geen beroep kan worden ingesteld tegen een beleidsregel, moet worden geconcludeerd dat het nieuwsbericht geen besluit is, waartegen bezwaar en beroep openstaat. Het bezwaar is dan ook terecht niet-ontvankelijk verklaard. De rechtbank is tot dezelfde conclusie gekomen. De Afdeling Bestuursrechtspraak kwalificeert het nieuwsbericht van de IGZ als beleidsregel.

Kern

Een mededeling die een handhavingsnorm inhoudt is een beleidsregel.