Gielkens/Gielkens - Arrest

Giel­kens/Giel­kens  (HR 17-06-1994, NJ 1994, 671)

Casus

Maria Catharina Agnes Gielkens uit Merkelbeek, heeft haar broer Peter Jozef Gielkens uit Sittard gedagvaard voor de rechter. Maria Gielkens, verweerster in cassatie, beweert namelijk dat zij in oktober 1987, kort na het overlijden van haar echtgenoot, een Opel Kadett in bruikleen heeft gegeven aan haar broer Peter Gielkens. Nadat bleek dat de Opel Kadett enkele problemen had, kocht Maria Gielkens een Opel Corsa, na bijbetaling van f 11.500. Ook deze auto kreeg haar broer Peter Gielkens in bruikleen. Peter Gielkens geeft echter aan dat haar zus Maria Gielkens hem zowel de Opel Kadett, als de Opel Corsa had geschonken. Maria Gielkens eist dat Peter Gielkens de auto teruggeeft, terwijl Peter Gielkens beweert dat de auto zijn eigendom betreft. Peter Gielkens dient daarom zijn eigendom te bewijzen, waarna hij in cassatie gaat bij de Hoge Raad. Bij de feitelijke instanties roept Peter Gielkens enkele getuigen op, om zijn eigendom van de auto te laten bewijzen. Zijn dochter geeft aan dat haar tante uitdrukkelijk heeft aangegeven dat de auto een cadeau betrof, vanwege de hulp die haar broer Peter haar had gegeven bij het klussen in haar woning. Ook een goede vriend van Peter geeft aan dat de auto van Peter is, omdat zij samen met Maria Gielkens nog een stuk hebben gereden, waarbij Maria Gielkens aan Peter vroeg of het wel verstandig was om die goede vriend in de auto te laten rijden. Het hof gaf aan dat deze getuigenverklaringen niet voldoende waren om te bewijzen dat de auto daadwerkelijk tot de eigendom van Peter Gielkens behoorde.

Hoge Raad

De Hoge Raad geeft aan dat degene wie een goed houdt, wordt vermoed dit goed voor zichzelf te houden op grond van art. 3:109 BW. Volgens art. 3:119 BW wordt de bezitter ook vermoed
rechthebbende te zijn. In casu wordt Peter dus als eigenaar beschouwd volgens de wet. Toch heeft de Hoge Raad Peter laten bewijzen dat de auto tot zijn eigendom behoort, omdat de omstandigheden dusdanig van belang waren, dat Peter de bewijslast droeg. Uit dit arrest blijkt dat de rechter aan de hand van de omstandigheden kan bepalen dat niet de persoon die beweert eigenaar te zijn, moet bewijzen dat zij de eigenaar is, maar de eigenaar waarvan vermoed wordt dat hij eigenaar van de zaak is zijn eigendomsrecht moet bewijzen.