Durmaz/Kramer q.q. - Arrest

HR 9 juni 2000, LJN AA6164; NJ 2000/577 m.nt. P. van Schilfgaarde
Durmaz/Kramer q.q.           

Durmaz acht zijn assurantietussenpersoon aansprakelijk uit hoofde van een jegens hem gepleegde onrechtmatige daad. Als de assurantietussenpersoon in staat van faillissement wordt verklaard, wordt deze vordering door de curator erkend. In de onderhavige procedure heeft Durmaz de r.-c. in het faillissement verzocht de curator op grond van artikel 69 Fw te bevelen een rechtsvordering tegen de aansprakelijkheidsverzekeraar van de assurantietussenpersoon in te stellen tot het doen van een uitkering op grond van de verzekering. In hoger beroep heeft de rechtbank Durmaz niet-ontvankelijk verklaard in dit verzoek op de grond dat hier niet kan worden gesproken van een actie op grond van artikel 69 Fw.

Hoge Raad:   
Het voorschrift van artikel 69 Fw is gegeven om het mogelijk te maken dat een bevel als in die bepaling bedoeld wordt gegeven, indien de bij het beheer en de vereffening van de failliete boedel betrokken belangen van een verzoeker als schuldeiser door de voorgenomen handeling (of het niet-handelen) van de curator dreigen te worden geschaad. Nu een eventueel door de verzekeraar te betalen verzekeringsuitkering in de failliete boedel vloeit en daarmee de omvang van de boedel mede bepaalt, dient ervan te worden uitgegaan dat het verzoek van Durmaz het beheer van de failliete boedel betreft. Daaraan doet niet af dat Durmaz zich, gelet op het bijzondere voorrecht van artikel 3:287 BW, bij voorrang op de verzekeringspenningen kan verhalen. De curator is immers gehouden niet alleen de belangen van de concurrente schuldeisers, maar ook die van de preferente schuldeisers te behartigen.

Anders dan de rechtbank heeft geoordeeld is voor de ontvankelijkheid van het verzoek dan ook niet bepalend dat ‘het gehele door de verzekeraar uit te keren bedrag, na aftrek van de algemene bijdrage in de faillissementskosten, naar de schuldeiser [gaat].’

De rechtbank heeft daarnaast geoordeeld dat het voeren van een procedure met het door Durmaz beoogde doel niet kan worden gerekend tot het beheer van de boedel, omdat Durmaz slechts wil bereiken dat in zijn belang op een eenvoudige en goedkope wijze wordt geprocedeerd. De rechtbank heeft dit oordeel kennelijk gebaseerd op een beschikking van de Hoge Raad, waarin is overwogen dat het voorschrift van artikel 69 Fw niet is gegeven om de schuldeisers en de gefailleerde in de gelegenheid te stellen op deze eenvoudige wijze aan hen persoonlijk toekomende rechten tegenover de boedel geldend te maken. De in genoemde beschikking bedoelde situatie doet zich in het onderhavige geval evenwel niet voor, nu het verzoek van de schuldeiser ertoe strekt verzekeringspenningen in de boedel te doen vloeien en niet om langs de weg van artikel 69 Fw rechten tegen de boedel geldend te doen maken. Zijn bevoorrechte vordering was door de curator immers al erkend.

De Hoge Raad kan de zaak zelf afdoen. Hetgeen de curator heeft aangevoerd over de risico's en de kosten voor de boedel in verhouding tot de hoogte van de vordering is op zichzelf door Durmaz niet weersproken. Een en ander laat geen andere conclusie toe dan dat het belang van Durmaz bij toewijzing van zijn verzoek niet opweegt tegen het door de curator aangevoerde nadeel voor de boedel, zodat de r.-c. het verzoek terecht heeft afgewezen en diens beschikking moet worden bekrachtigd.