Donkers/Scholten - Arrest

Donkers/Scholten, HR 27 mei 2001, NJ 2002, 54

Relevante artikelen

Art. 6:179 jo. 6:101 BW.

Onderwerp

Aansprakelijkheid voor dieren en eigen schuld.

Casus

Bij het inenten van een paard door een dierenarts, Scholten, gaat het paard door het lint en brengt Scholten letsel toe. Scholten vordert van de eigenaar, Donkers, een schadevergoeding. Deze stelt dat door de contractuele verhouding die bestaat tussen Scholten en Donkers, aansprakelijkheid op grond van art. 6:179 BW niet mogelijk was. Donkers huurde Scholten namelijk in om het paard in te enten.

Rechtsvraag

Komt de verwonding die tijdens het werk is opgelopen, voor de rekening van de eigenaar van het paard of voor diens eigen risico van Scholten?

Rechtsgang

De rechtbank wijst de vordering tot schadevergoeding aan Scholten toe, waarbij het advies van de deskundige in acht is genomen.

Het Hof bekrachtigt dit vonnis en verklaard dat Donkers op basis van 6:179 BW aansprakelijk is voor de schade. De contractuele overeenkomst en art. 6:179 BW kunnen naast elkaar van toepassing zijn. “Het standpunt van Scholten dat hij krachtens art. 6:179 BW niet aansprakelijk is, omdat Donkers opdracht heeft gegeven het paard in te enten en daardoor ontstaande rechtsverhouding tussen partijen eraan in de weg staat een dergelijke aansprakelijkheid aan te nemen, is onjuist. Ook waar tussen partijen een behandelingsovereenkomst bestaat, is de bezitter van een dier in beginsel aansprakelijk voor schade die door onberekenbaar gedrag van het dier aan de wederpartij wordt toegebracht, tenzij de partijen uitdrukkelijk of stilzwijgend anders zijn overeengekomen. Over een dergelijke overeenstemming is echter niets gesteld en evenmin is daarvan iets gebleken”. Hierbij aan toegevoegd dat onder deze omstandigheden de schade niet mede een gevolg is van aan Scholten toerekenbare omstandigheden; eigen schuld is dus geen sprake van.

In cassatie wordt o.a. ingegaan op de uitsluiting van aansprakelijkheid in een overeenkomst en over de eigen schuld van Scholten, indien zijn gedragingen niet hebben bijgedragen aan de schade, dat eveneens sprake kan zijn van omstandigheden die in zijn risicosfeer liggen als dierenarts, en zo alsnog voor zijn rekening komen.

De HR bekrachtigt het vonnis van het Hof. Donkers is op basis van 6:179 BW aansprakelijk is voor de schade.

De aansprakelijkheid uit art. 6:179 BW kan inderdaad uitgesloten worden in de overeenkomst, maar er is geoordeeld dat dat in deze overeenkomst niet gebeurd is. Gekeken naar de aard en strekking mag er ook niet vanuit worden gegaan dat dit stilzwijgend is gebeurd.

Daarbij komt art. 6:101 BW niet slechts voor toepassing in aanmerking indien gedragingen van de benadeelde hebben bijgedragen aan de schade, maar eveneens indien sprake is van omstandigheden die in zijn risicosfeer liggen. Het Hof heeft echter, de omstandigheden van het geval afwegend, uiteindelijk geoordeeld dat de schade die door Scholten is geleden, niet geheel of gedeeltelijk door hemzelf dient te worden gedragen.

Leerstuk:

• In principe is de bezitter van het dier aansprakelijk op basis van art. 6:179 BW. Een contractuele relatie hoeft hieraan niet in de weg te staan.

• Art. 6:179 BW kan uitgesloten worden, indien dit is overeengekomen.

• Art. 6:101 BW komt niet slechts voor toepassing in aanmerking indien gedragingen van de benadeelde hebben bijgedragen aan de schade, maar eveneens indien sprake is van omstandigheden die in zijn risicosfeer liggen. Dit zal beoordeelt moeten worden aan de omstandigheden van het geval.