Deelname levenslang gestrafte aan resocialisatieactiviteiten - Arrest

Deelname levenslang gestrafte aan resocialisatieactiviteiten (Rechtbank Den Haag 10-08-2016, ECLI:NL:RBDHA:2016:9397)

Feiten

Edwin S. (eiser) is in 1994 veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf wegens doodslag, tweemaal poging tot doodslag, diefstal door middel van braak en bedreiging. Hij verblijft sinds 1992, bijna 24 jaar, in detentie. De Staat weigert tot op heden hem deel te laten nemen aan activiteiten die gericht zijn op zijn mogelijke terugkeer in de samenleving. De eiser is daarom een procedure gestart bij de voorzieningenrechter.

De eiser vordert hem gebruik te laten maken van de resocialisatieactiviteiten, en hem incidenteel verlof te verlenen ten behoeve van het ontwikkelen van de benodigde vaardigheden buiten de PI. Hij stelt dat uit jurisprudentie volgt dat hij (als levenslang gestrafte) het recht heeft op herbeoordeling van de voortzetting van zijn detentie zodra hij 25 jaar gedetineerd is geweest. De Staat handelt onrechtmatig jegens eiser door hem nu, in de aanloop naar het genoemde beoordelingsmoment, geen activiteiten gericht op re-integratie aan te bieden. Bij de beoordeling moeten immers de vorderingen in het resocialisatietraject worden meegewogen. Zonder deelname aan resocialisatieactiviteiten voordat de termijn van 25 jaar in detentie is verstreken, wordt herbeoordeling van de voortzetting van de detentie feitelijk ineffectief en illusoir.

Rechtbank

De rechtbank moet dan oordelen over de resocialisatie na 25 jaar detentie, over het opstellen van het resocialistieplan en het eventuele verlof.

Volgens de voorzieningenrechter moet na een periode van uiterlijk 25 jaar worden beoordeeld hoever de resocialisatie van een levenslang gestrafte is gevorderd. Voor die beoordeling is relevante informatie nodig. Deze informatie betreft de persoon van de veroordeelde en de mogelijkheden van resocialisatie die hem zijn geboden. Op basis van deze gegevens moet worden bezien of het voortduren van zijn levenslange gevangenisstraf gerechtvaardigd is. De voorzieningenrechter acht resocialisatieactiviteiten dus onmisbaar om tot de vereiste herbeoordeling te komen. Hij volgt hiermee de lijn van Europese rechtspraak en een recent arrest van de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2016:1325). In dat arrest heeft de Hoge Raad concrete voorwaarden uitgewerkt met betrekking tot de resocialisatie van levenslang gestraften.

Omdat eiser al zeer lang is gedetineerd, zal hij ten minste achttien maanden nodig hebben om vorderingen te kunnen maken in zijn resocialisatie. Hij moet daar nu dus al mee kunnen beginnen. Welke activiteiten aan hem moeten worden aangeboden hangt af van de inhoud van het resocialisatieplan. In dat plan wordt door deskundigen aangegeven welke resocialisatieactiviteiten noodzakelijk zijn om hem voor te bereiden op een mogelijke terugkeer in de samenleving. De Staat moet binnen tien dagen beginnen met het opstellen van dit plan.

Edwin S. is niet-ontvankelijk verklaard in zijn vordering tot het verlenen van verlof. Hiervoor moet hij zich wenden tot de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ).

Kern

De Staat moet de levenslang gestrafte Edwin S. deel laten nemen aan resocialisatieactiviteiten.