Bespreking van een stelling (in een academisch debat) - Verburg - Artikel

André Verburg stelt in zijn artikel van 30 april 2017 dat het kenmerk van een goede stelling is dat instemming en afwijzing beide pleitbaar zijn. Met andere woorden: bij het bespreken van een stelling gaat het niet om wat je antwoord is, maar hoe je dat antwoord beargumenteert.

Welke bespreekmethoden van een stelling zijn er?

In het algemeen bestaan er twee bespreekmethoden van een stelling:

De eerste methode

In de eerste methode bespreek je achtereenvolgens wat voor en wat tegen de stelling pleit, waarna je tot een afweging komt. Dus een bespreking van de pro's en contra's van de stelling. Meestal is dit eenvoudig. Toch zijn er complicaties omdat je met je keuze voor bepaalde argumenten voor en tegen al voorsorteert op je afweging. Het is dan de taak van degene die opponeert om te onderzoeken wat de spreker wegmoffelt of juist uitvergroot en of de juiste relatie wordt gelegd. Bij deze methode moet je goed beargumenteren waarom je uiteindelijk de stelling ondersteunt of afwijst. Je moet dus kiezen uit de voor- en nadelen die je hebt genoemd. Hiervoor kies je dus voor een bepaalde waarde of doel die voor jou doorslaggevend is om tot je afweging te komen. Dat is onderdeel van je argumentatie.

De tweede methode

In de tweede methode wordt de stelling opgeknipt in zijn samenstellende delen: je bespreekt de afzonderlijke delen van de stelling en je integreert die elementen aan het einde met een conclusie. Bij deze methode neem je dus de verschillende delen van de stelling en je bespreekt. Dat is dan ook meteen de zwaarste fase. Je keuze bepaalde aspecten en kenmerken van de delen te bespreken, is ook bijna geheel bepalend voor de uitkomst is. De taak van degene die opponeert is om te onderzoeken welke aspecten en kenmerken worden weggemoffeld of juist uitvergroot, en ook welke relatie tussen de delen wordt gelegd en of dat juist en relevant is.

Verburg stelt dat als je alles in je bespreking van de delen goed hebt "klaargelegd", de conclusie een vrij eenvoudige moet zijn: de logische gevolgtrekking van het voorgaande. Degene die opponeert moet dan onderzoeken of de gelegde relatie de conclusie rechtvaardigt.