Angels, prisoners and other human beings: doing research with boys who have killed. Van Lindegaard, M. (2007) - Artikel

In dit artikel vertelt de onderzoeker over haar ervaringen met 10 jongens tussen de 17 en 25 jaar oud die een moord hebben gepleegd. De onderzoeker voelde zich ongemakkelijk op het moment dat de gesprekken gingen over het kwaad dat de jongens hadden toegebracht, omdat zij zich daardoor realiseerde dat er ook een potentieel kwaad in haar zat. Het doel van de onderzoeker is om er achter te komen wat er gebeurt op het moment van de moord.

In dit artikel vertelt de onderzoeker over haar ervaringen met 10 jongens tussen de 17 en 25 jaar oud die een moord hebben gepleegd. De onderzoeker voelde zich ongemakkelijk op het moment dat de gesprekken gingen over het kwaad dat de jongens hadden toegebracht, omdat zij zich daardoor realiseerde dat er ook een potentieel kwaad in haar zat. Het doel van de onderzoeker is om er achter te komen wat er gebeurt op het moment van de moord.

Conceptualiseren van intersubjectiviteit

Op bepaalde momenten was er sprake van een gedeelde realiteit of intersubjectieve ruimte. Op andere momenten was er juist geen sprake van intersubjectiviteit. Interactie is een proces waarbij sociale categorieën soms stijf en soms vloeiend zijn. Tijdens een moment van gedeelde realiteit is er sprake van vloeiende processen. Bij intersubjectiviteit is er volgens de onderzoeker zowel sprake van vloeiende als momenten. Subjectiviteit is het feit dat we bepaalde standpunten kunnen aannemen of weerleggen tijdens een bepaalde interactie. Intersubjectiviteit benadrukt het relationele aspect.

Boven normaliteit uitstijgen

Op het moment dat moordenaars vertelde over het moment van de moord vond de onderzoeker dat het onderscheid tussen de moordenaar en zijzelf vaag werd. De percepties die ze van elkaar hadden werden vloeiend op de momenten dat het onderscheid vaag werd. Het was ook moeilijk om vragen te beantwoorden zoals: “Kan je een goed persoon zijn als je iets slechts hebt gedaan?”.

Engels en mensen

Een engel is iemand die onschendbaar is, die gevaar kan ontwijken door weg te vliegen en die tot een andere wereld behoort. Voor de jongens werd de onderzoeker een engel. De jongens zagen de onderzoeker als een onschuldig iemand, wat belangrijk is omdat zij dat verloren waren of nooit hadden gehad vanwege de moord. Binnen de relatie zijn de macht van onschuld en de macht van het moorden van belang.

Omstandigheden in de gevangenis

In de gevangenis liep de onderzoeker potentieel gevaar om aangevallen te worden. Ze heeft geprobeerd dit te voorkomen door alle jongens gelijkwaardig te behandelen in hoeveel tijd ze met hen besteedde. Als ze vroegen of de onderzoeker foto’s wilde meenemen van de familie, deed ze dit.

Intersubjectiviteit in de gevangenis

De onderzoeker moest duidelijk maken dat ze tijdens de gesprekken vooral geïnteresseerd was in de ervaringen van de jongens voorafgaande aan hun tijd in de gevangenis. De onderzoeker beloonde de jongens om uit te wijden over hun macht om te moorden. Omdat de onderzoeker onschuld belichaamde, en de jongens het moorden, moesten ze dichter naar elkaar toe komen. De onderzoeker stelde dat mensen zowel moordenaars kunnen zijn als gevoelige mensen. Het was belangrijk om een zeer neutrale positie in te nemen.

Voorbeeld

Een jongen kon de twee vormen van macht niet integreren. Hij probeerde in de categorieën van goed en slecht te blijven. Hij bleef zijn onschuld volhouden. De interactie met deze jongen liet zien hoe intersubjectief de relatie met de jongens was. Als je niet open staat om dingen op een andere manier te zien kan dat geschaard worden onder geweld. De interactie met deze jongen laat zien dat mensen zowel goed en slecht kunnen zijn op hetzelfde moment en dat de interactie gewelddadig wordt als ze dit niet erkennen.

Damian

In het interview met Damian vertelt hij hoe hij een meisje dat hij kende verkracht en vermoord had. De onderzoeker wordt daar ongemakkelijk van, totdat hij aangeeft dat hij moeite heeft met wat hij gedaan heeft, waardoor het onderscheid tussen goed en kwaad minder sterk wordt. Hij geeft aan dat het voor hem een opluchting is als hij het er over heeft met bepaalde mensen, wat de macht van onschuld aangeeft. Op andere momenten in het interview geeft hij echter weer de macht van moorden aan. Dit maakte de onderzoeker zeer in de war. Het is op die manier heel lastig om de verhalen een plek te geven. Damian eiste dat de onderzoeker zijn beide kanten zag.

Phumelele

Phumelele zat een straf uit van 40 jaar, maar bleef tegen de onderzoeker volhouden dat hij onschuldig was. Hij bleef tijdens het interview het onderwerp veranderen. Hij werd lichtelijk agressief op het moment dat de onderzoeker hem naar zijn misdaden vroeg. Phumelele probeert de gesprekken te controleren. De onderzoeker probeert daarom een tegengesteld standpunt in te nemen. Zo ziet hij dat zijn perspectief niet het enige is. De onderzoeker heeft het vermoeden dat Phumelele een psychopaat is.

Conclusie

De onderzoeker stelt dat, als we geweld willen snappen, we onszelf open moeten stellen voor pijn. Ten tweede moet er erkend worden dat iemands slechte kant inherent is aan zijn goede kant. We moeten de perspectieven van mensen die in staat zijn tot moorden begrijpen, willen we geweld begrijpen. Iemands eigen perspectieven zijn ook heel belangrijk, wil je geweld begrijpen.