ABRvS 15 december 2004, AB 2005, 54 (causaal verband) - Arrest

Feiten

Bij besluit van 12 september 2002 heeft de raad van de gemeente Meerssen het verzoek van appellante om vergoeding van door een besluit van 28 mei 1998 beweerdelijk veroorzaakte schade afgewezen. Appellante stelt schade (€ 61.340,78) te hebben geleden wegens waardevermindering van haar woning en genotsderving als gevolg van een, volgens haar, onrechtmatig besluit van 28 mei 1998. Bij dit besluit had de raad, met toepassing van art. 19 WRO, vrijstelling verleend van de bestemmingsplannen voor de aanleg van de doorsteek Lange Raarberg op korte afstand van de achterzijde van haar woning en tuin.

In 2000 heeft de Afdeling het besluit vernietigd met een opdracht aan de raad een nieuw besluit te nemen, omdat de raad bij het nemen van het besluit van 28 mei 1998 onterecht gebruik heeft gemaakt van een door gedeputeerde staten van Limburg bij besluit van 25 mei 1998 afgegeven verklaring van geen bezwaar, nu deze strekt tot afwijking van een van wezenlijk belang zijnde beslissing in het streekplan. Gelet op artikel 4a lid 8 WRO had die verklaring niet verleend mogen worden en heeft de raad de verleende vrijstelling ten behoeve van de aanleg van de doorsteek Lange Raarberg ten onrechte gehandhaafd. Hierna heeft de raad het bezwaar tegen het nieuwe besluit ongegrond verklaard. Ook de rechtbank Maastricht heeft het beroep ongegrond verklaard. Tegen deze uitspraak heeft appellante bij de Raad van State hoger beroep ingesteld. Op 9 juli 2003 heeft de Afdeling bevestigd dat uit de uitspraak van de Afdeling van 1 mei 2000 volgt dat het besluit van de raad van 28 mei 1998 in strijd met het recht is genomen. Hierna is de procedure voortgezet.

ABRvS

De rechtbank heeft het beroep van appellante ongegrond verklaard, omdat een causaal verband tussen het vernietigde besluit en de door appellante beweerdelijk geleden schade niet aannemelijk is. De Afdeling stelt dat van schade, geleden ten gevolge van een besluit, alleen sprake is als deze hiermee in een zodanig verband staat, dat zij aan het bestuursorgaan dat dat besluit heeft genomen, mede gezien de aard van de aansprakelijkheid en van de schade, als een gevolg van dat besluit moet worden toegerekend. Dat is niet het geval, als ten tijde van het nemen van het rechtens onjuiste besluit een rechtmatig besluit zou hebben kunnen worden genomen, dat naar aard en omvang eenzelfde schade tot gevolg zou hebben gehad.

Als een verzoek om schadevergoeding als gevolg van een rechtens onjuist bevonden besluit wordt gedaan, is het aan het bestuursorgaan, dat dat besluit heeft genomen, om aannemelijk te maken dat ten tijde van het nemen van dat besluit ook een rechtmatig besluit zou hebben kunnen worden genomen in evenbedoelde zin. Dat later, zonder dat de daarvoor in aanmerking te nemen feiten en omstandigheden zijn gewijzigd, een besluit is genomen dat niet is vernietigd, maakt in beginsel aannemelijk dat zo'n besluit zou hebben kunnen worden genomen.

Als tussen het moment van het nemen van het rechtens onjuiste besluit en dat, waarop een rechtmatig besluit zou hebben kunnen worden genomen tijd ligt, omdat (zoals i.c.) voor het nemen van het rechtmatige besluit bepaalde procedurele stappen moesten worden genomen, kan schade die gedurende deze periode wordt geleden, worden toegerekend aan het rechtens onjuist bevonden besluit en komt deze in beginsel voor vergoeding in aanmerking.

Kern; de formele rechtsgeldigheid van het primaire besluit verzet zich niet tegen het oordeel dat het onrechtmatig is. Het causaal verband tussen een onrechtmatig besluit en de gestelde schade ontbreekt als het bestuursorgaan aannemelijk kan maken dat tijdens het nemen van het rechtens onjuist bevonden besluit ook een rechtmatig besluit had kunnen worden genomen, dat naar aard en omvang eenzelfde schade tot gevolg zou hebben gehad.