Viskotter Leon - Arrest

Viskotter Leon (HR 26-03-1982, NJ 1982, 615)

Casus

De ABN bank verstrekt Leendert Kleyn een rekening-courant krediet van f 60 000. Daarnaast verstrekt Scheepvaart krediet bv. Kleyn f 450 000. Als zekerheid voor de terugbetaling is aan de banken gezamenlijk het recht van eerste hypotheek verleend op Kleyn’s viskotter “Leon” tot het bedrag van f 510 000 plus rente en kosten. Kleyn doet een aanvraag bij de Stichting Ontwikkelings- en saneringsfonds voor de Visserij om een bijdrage. Kleyn wordt failliet verklaard, de banken nemen de vordering van Kleyn op de Stichting over, cessie. De Stichting betwist de rechtsgeldigheid van de cessie, omdat de gecedeerde vordering nog helemaal niet zou bestaan ten tijde van de cessie. Ook vloeit er volgens de Stichting niet automatisch een vordering voort uit de rechtsverhouding tussen haar en dhr Kleyn. De banken zijn van mening dat er uit de rechtsverhouding wel automatisch een vordering voortvloeit. Dit is van belang omdat alleen een bestaande vordering overgedragen (gecedeerd) kan worden. Cessie moet een grondslag hebben in een rechtsverhouding die op het moment al bestond.

Rechtsvraag

Kan een toekomstige vordering worden overgedragen, gecedeerd?

Hoge Raad

De Hoge Raad zegt dat de overdracht van toekomstige vorderingen mogelijk is, indien ze hun grondslag vinden in een ten tijde van de cessie reeds bestaande rechtsverhouding. Maar ze kunnen niet worden ingeroepen tegen de boedel, als de cedent voor het ontstaan van de vordering failliet worden verklaard.

Wanneer is het een toekomstige en wanneer een bestaande vordering? Als er vóór het faillissement is voldaan aan alle vereisten van het ontstaan van de vordering, dan is er sprake van een bestaande vordering. Ook al is er wel sprake van een bestaande rechtsverhouding, maar pas na het faillissement is er aan alle vereisten van overdracht voldaan, dan komt er geen overdracht tot stand. Deze vordering wordt pas op het moment verkregen als er aan alle vereisten is voldaan. (art 23/25 Fw).