Tegelen/Limburg - Arrest

Tegelen/Limburg, HR 19-11-1999, RvdW 1999, 179 C                                                    

Rechtsvraag

Heeft de provincie onrechtmatig gehandeld t.o.v de gemeente Tegelen bij de voorbereiding van het wetsvoorstel?

Mag de burgerlijke rechter dit beoordelen o.g.v art. 112 GW.?

Casus

Gemeente Tegelen vordert in kort geding tegen de provincie Limburg dat het voorstel tot wijziging van de gemeentelijk indeling rond Venlo wordt teruggedraaid. Volgens Tegelen heeft de herindeling een onvoldoende open karakter gehad en heeft de provincie onrechtmatig t.o.v. de gemeente Tegelen gehandeld. De burgerlijke rechter is daarom volgens de gemeente bevoegd om krachtens art. 112 GW daarvan kennis te nemen.

Hof

De burgerlijke rechter heeft ten aanzien van het beoordelen en ingrijpen, in een wetgevingsprocedure, waar in dit geval sprake van is, slechts een marginale bevoegdheid.

Ook heeft het Hof geoordeeld dat er geen sprake is van onrechtmatig handelen van de provincie t.o.v. de gemeente. Er is gewoon sprake geweest van overleg en provincie heeft voldoende rekening gehouden met de belangen van Tegelen.

De vordering van de gemeente  dient derhalve te worden vernietigd.

Hoge Raad

Een wijziging van de gemeentelijke indeling geschiedt ingevolge art. 282 aanhef en onder a, in verbinding met art. 283, eerste lid Gemeentewet bij de wet. Aan deze wijziging gaat een procedure vooraf, waarin overleg plaatsvindt met de betreffende gemeenten. Daar komt een ontwerpregeling uit voort die wordt gezonden aan Minister van Binnenlandse Zaken.

De verwijten die de gemeente Tegelen heeft, gaan over deze procedure. Volgens Tegelen heeft het overleg geen open karakter gehad en heeft de Provincie onrechtmatig gehandeld. Volgens de gemeente moet dit getoetst worden door de burgerlijke rechter.

De Hoge Raad bestrijdt dit oordeel. Doordat de wet al tot stand is gekomen, mag de rechter niet meer beoordelen of er onrechtmatig is gehandeld, bij de voorbereiding en de behandeling van die wet. De rechter heeft het oordeel van de formele wetgever, over de vraag of die voorschriften in acht zijn genomen, te eerbiedigen.  De gemeente zal haar bezwaren betreffende de onrechtmatigheid van de provincie moeten voorleggen aan de Regering en de Staten-Generaal.

De Hoge Raad verwerpt het beroep van de Gemeente Tegelen.