Regulation 330/2010 (the vertical block exemption) - Arrest

Regulation 330/2010 (the vertical block exemption)

Hier gaat het om de vrijstelling voor verticale leverings- en distributieovereenkomsten: de Verordening nr. 330/2010 inzake de toepassing van Artikel 101 lid 3, van het Verdrag betreffende de werking van de EU op groepen verticale overeenkomsten en onderling afgestemde feitelijke gedragingen. Art. 101 lid 1 VWEU verbiedt overeenkomsten die de handel tussen lidstaten ongunstig kunnen beïnvloeden en die de mededinging verhinderen, beperken of vervalsen. Overeenkomsten die voldoende voordelen opleveren om op te wegen tegen de mededingingsverstorende gevolgen worden buiten toepassing van dit verbod verklaard.

Verticale overeenkomsten betreffen overeenkomsten voor de aan- en verkoop van goederen of diensten die gesloten worden tussen ondernemingen die elk in een ander stadium van de productie- of distributieketen werkzaam zijn. Bijv. distributieovereenkomsten tussen fabrikant en handelaar. Verticale overeenkomsten die de prijs en hoeveelheid voor een specifieke verkoop- en aankooptransactie bepalen, beperken normaliter niet de concurrentie. Er kan echter wel sprake zijn van een mededingingsbeperking, als de overeenkomst beperkingen voor de leverancier of de koper bevat, zoals een verbod voor de koper op het aankopen van concurrerende merken. Met Groepsvrijstellingsverordening (GVV) wordt een veilige haven geboden voor de meeste verticale overeenkomsten. Door middel van een groepsvrijstelling verklaart de GVV het verbod van Art. 101 lid 1 VWEU niet van toepassing op verticale overeenkomsten die aan bepaalde voorwaarden voldoen. De GVV vermeldt vereisten die vervuld moeten zijn, voordat een bepaalde verticale overeenkomst vrijgesteld wordt van het verbod van art. 101. De eerste vereiste is dat de overeenkomst geen enkele van de hardcore beperkingen mag bevatten, die in de GVV gespecificeerd worden. De tweede vereiste houdt verband met een marktaandeel- drempel van 30 % voor zowel leveranciers als kopers. Ten derde vermeldt de GVV bepaalde voorwaarden met betrekking tot drie specifieke beperkingen.

De GVV noemt 5 hardcore beperkingen die tot de uitsluiting van de hele overeenkomst van het voordeel van de GVV leiden, zelfs al bedragen de marktaandelen van de leverancier en koper minder dan 30 %. Denk aan ernstige beperkingen van de concurrentie omwille van het waarschijnlijke nadeel dat ze verbruikers berokkenen. Een van de beperkingen heeft betrekking op prijsbinding. Zo mogen leveranciers de (minimum)prijs niet bepalen, tegen dewelke distributeurs hun producten mogen doorverkopen. Een andere beperking is die van het beperken van het gebied waarin of de klanten aan wie de afnemer mag verkopen. Distributeurs moeten vrij blijven om te beslissen, waar en aan wie ze verkopen.

Een verticale overeenkomst valt onder de GVV, als het marktaandeel van zowel de leverancier als de afnemer van de goederen of diensten niet meer dan 30 % bedraagt. Voor de leverancier gaat het daarbij om zijn marktaandeel op de relevante leveringsmarkt. Dat wil zeggen dat de markt waarop hij de goederen of diensten verkoopt, beslissend is voor de toepassing van de groepsvrijstelling. Voor de koper gaat het om zijn marktaandeel op de relevante aankoopmarkt. Dat wil zeggen dat de markt waarop hij de goederen of diensten aankoopt, beslissend is voor de toepassing van de GVV. Deze verordening geldt voor alle verticale beperkingen behalve de hierboven vermelde hardcore beperkingen. Ze legt echter wel specifieke voorwaarden op voor drie verticale beperkingen:

•niet-concurrentiebedingen tijdens de duur van de overeenkomst;

•niet-concurrentiebedingen na de beëindiging van de overeenkomst;

•de uitsluiting van specifieke merken in een selectief distributiesysteem.

Wanneer de voorwaarden niet vervuld zijn, worden deze verticale overeenkomsten uitgesloten van de vrijstelling van de GVV. De GVV blijft echter wel van toepassing op het resterende gedeelte van de verticale overeenkomst, als dat gedeelte splitsbaar is (d.w.z. apart kan bestaan) van de niet-vrijgestelde verticale beperkingen.