Leges - Arrest

• Onderwerp
• Relevante wetsartikelen en beginselen
• Casus
• Overwegingen Hoge Raad
• Uitspraak

Leges (HR 09-09-2011, ECLI:NL:HR:2011:BQ4105)

Onderwerp

Leges en legitimatieplicht, algemeen belang versus individueel belang.

Relevante wetsartikelen en beginselen

Art. 229 Gemeentewet.

Casus

Belanghebbende heeft bij de gemeente Leudal (ten tijde van de aanvraag de gemeente Heythuysen) een identiteitskaart en een rijbewijs aangevraagd. Terzake hiervan werden leges geheven van respectievelijk 30,55 en 25 euro. Belanghebbende maakte bezwaar tegen deze leges. De heffingsambtenaar handhaafde de leges echter, waarop belanghebbende in beroep ging. Volgens het Hof was een ID-kaart zo dienstbaar aan de identificatieplicht dat het in behandeling nemen van de aanvraag geen dienst is in de zin van artikel 229 van de Gemeentewet.

Overwegingen Hoge Raad

Werkzaamheden van het gemeentebestuur kunnen als dienst worden aangemerkt indien deze werkzaamheden rechtstreeks en in overheersende mate verband houden met dienstverlening ten behoeve van een individualiseerbaar belang. Dit criterium is ook van toepassing op het verstrekken van een ID-kaart. Bij de toetsing moet rekening worden gehouden met de wet op de uitgebreide identificatieplicht. De identificatieplicht is ingevoerd met het oog op het algemene belang, te weten de betere handhaving van regels en een verbetering van het toezicht in de openbare ruimte.

Bij de verstrekking van een ID-kaart kan niet worden vastgesteld of het individuele of het algemene belang overheerst. Echter, gelet op het hiervoor overwogene dient iedere aanvrager ook het algemeen belang. Of ook een individueel belang wordt nagestreefd staat niet vast. Het rijbewijs heeft een overheersend individueel belang, omdat het is vereist om een motorrijtuig te mogen besturen. Voor het paspoort geldt hetzelfde.

Een ID-kaart daarentegen dient een algemeen belang, het individuele belang is naar zijn aard kleiner. Het is behandeling nemen van een aanvraag voor een ID-kaart is daarom geen dienst in de zin van artikel 229 Gemeentewet. Heffing van leges uit hoofde van deze bepaling is daarom niet mogelijk.

Uitspraak

De Gemeente moet de leges met betrekking tot de aanvraag van de ID-kaart vernietigen. De leges met betrekking tot de aanvraag van het rijbewijs worden gehandhaafd.