HR 3 maart 2015, ECLI:NL:HR:2015:513 (Hoofdagent) - Arrest

Feiten

Ten laste van de verdachte was bewezenverklaard dat hij oplichting meermalen had gepleegd. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft in april 2013 de verdachte veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 2 weken en tot een taakstraf voor de duur van 40 uur. Door de raadsman van verdachte is ter terechtzitting van het hof aangevoerd dat het OM het recht op strafvervolging had verloren, nu door hoofdagent van politie de toezegging was gedaan dat verdachte niet zou worden vervolgd na terugbetaling van de verschuldigde bedragen aan de benadeelden, en verdachte de verschuldigde bedragen inmiddels ook had teruggestort. Het hof verwerpt dit verweer.

Tegen deze uitspraak is door de verdachte cassatieberoep ingesteld. Hij klaagt dat het Hof het verweer dat het OM niet-ontvankelijk moest worden verklaard in de vervolging op de grond dat door een hoofdagent de toezegging was gedaan dat hij niet zou worden vervolgd ten onrechte heeft verworpen.

Hoge Raad

De Hoge Raad benadrukt dat art. 167 lid 1 Sv aan het OM de bevoegdheid geeft om zelfstandig te besluiten of naar aanleiding van een ingesteld opsporingsonderzoek vervolging dient plaatsvinden. De beslissing van het openbaar ministerie om tot vervolging over te gaan leent zich alleen in zeer beperkte mate voor een inhoudelijke rechterlijke toetsing in die zin dat slechts in uitzonderlijke gevallen plaats is voor een niet-ontvankelijkverklaring van het OM in de vervolging op de grond dat het instellen of voortzetten van die vervolging onverenigbaar is met beginselen van een goede procesorde.

Zo’n uitzonderlijk geval doet zich voor als de vervolging wordt ingesteld of voortgezet nadat door het openbaar ministerie gedane, of aan het openbaar ministerie toe te rekenen, uitlatingen (of daarmee gelijk te stellen gedragingen) bij de verdachte het gerechtvaardigde vertrouwen hebben gewekt dat hij niet (verder) zal worden vervolgd.

Het oordeel van het Hof dat aan een toezegging van de hoofdpolitieagent niet het gerechtvaardigd vertrouwen kan worden ontleend dat vervolging achterwege zal blijven is in zijn algemeenheid onjuist. Het Hof had moeten onderzoeken of sprake was van de gestelde toezegging door de hoofdagent dat geen vervolging zou worden ingesteld en of de verdachte in het geval van een bevestigende beantwoording op die toezegging mocht vertrouwen. Het Hof heeft het verweer dus op ontoereikende gronden verworpen en het middel is dus terecht.