Ellis, Simms & Martin t. Verenigd Koninkrijk - Arrest

EHRM 10 april 2012, NJ 2012, 648 m.nt. T.M. Schalken (Ellis, Simms & Martin t. Verenigd Koninkrijk)

Casus

In deze zaak staat de vraag centraal of twee getuigen wiens naam niet aan de verdediging bekend was gemaakt voldoende op hun betrouwbaarheid en geloofwaardigheid konden worden getoetst, mede tegen de achtergrond van ander bewijsmateriaal dat voornamelijk “circumstantial” was.

Buiten de verklaringen van deze anonieme getuigen, was er geen rechtstreeks bewijs waaruit de directe betrokkenheid van de verdachten bij een schietpartij kon worden afgeleid.

EHRM

Het Hof gaat specifiek in op beperkingen die opdoemen bij getuigen die anoniem verklaren. Het Hof stelt dat de verdachte een effectieve en adequate mogelijkheid moet hebben om het belastende bewijsmateriaal aan te vechten. Hierbij is de uitkomst van de ondervragingsgelegenheid beslissend.

Het Hof stelt dat de strafzaak tegen de klager weliswaar in belangrijke mate berustte op de verklaring van ene ‘Mark Brown’, maar dat er voldoende compenserende maatregelen waren genomen die een eerlijke en juiste beoordeling van de betrouwbaarheid van die anonieme verklaring konden garanderen. Het Hof was van mening dat er een goede reden was voor de toekenning van anonimiteit: een gerechtvaardigde vrees voor represailles van de zijde van verdachten die deel uitmaakten van de zogenaamde “Burger Bar gang”, terwijl de getuige lid was van een rivaliserende bende. Het EHRM stelde o.a. dat de getuige ter zitting was gehoord en ook direct zichtbaar was en zonder stemvervorming te horen was voor de leden van de jury, de zittingsrechter en de raadsman en de officier van justitie. Zij konden zich een eigen oordeel vormen over het optreden van de getuige. De jury was op de hoogte van de beperkingen waaronder de verdediging moest werken nu zij niet op de hoogte waren van de identiteit van de getuige. Verder wist de jury over de noodzaak van de aanwezigheid van onafhankelijk bewijs buiten de anonieme verklaring. Ook waren er voldoende feiten bekend gemaakt, die er voor zorgden dat de verdediging op een uitgebreide en effectieve manier de getuige kon ondervragen.

Ten derde had de rechter het overige beschikbare bewijsmateriaal op zorgvuldige wijze geanalyseerd en gewaardeerd.

Conclusie; het gebruik van een verklaring die was afgelegd door een persoon die een anonieme getuigenverklaring had afgelegd (die van grote betekenis was voor de bewezenverklaring in de strafzaak) is niet in strijd geacht met de eisen van een behoorlijke procedure, in het bijzonder het ondervragingsrecht van art. 6 lid 3 onder d EVRM.