De positieve interpretatie van het opportuniteitsbeginsel - Paul Frielink

De positieve interpretatie van het opportuniteitsbeginsel

De afgelopen decennia zijn voor de strafrechtspraak stormachtig verlopen. De wetten zijn grotendeels onveranderd gebleven, maar in de jurisprudentie zijn bepaalde leerstukken sterk aangepast.

In de voorganger van ons wetboek, het Wetboek van Strafvordering van 1838, waren het opportuniteitsbeginsel en het legaliteitsbeginsel nog niet opgenomen. Volgens het legaliteitsbeginsel moet in principe elk bewijsbaar strafbaar feit worden vervolgd, en volgens het opportuniteitsbeginsel kan juist van vervolging worden afgezien vanwege het algemene belang. Omdat de wetgever niet duidelijk was over deze beginselen, kwam er veel discussie. De praktijk leek uit te gaan van het opportuniteitsbeginsel.

Toen het opportuniteitsbeginsel eindelijk werd opgenomen in art. 167 en 242 van het Wetboek van Strafvordering, was hij alsnog voor twee soorten uitleg vatbaar. Enerzijds kan het worden opgevat alsof het Openbaar Ministerie in beginsel alle haalvare strafzaken moet vervolgen en daar slechts in uitzonderlijke gevallen van af kan zien. Maar anderszijds kan het ook worden opgevat alsof het algemeen belang het belangrijkst is, en dat vanuit daar moet worden gekozen voor vervolging of niet. De eerste opvatting, dus 'vervolgen, tenzij', is de negatieve interpretatie van het oppurtuniteitsbeginsel. De tweede, 'niet-vervolgen, tenzij', de positieve. Uit de wetshistorie volgen voor beide interpretaties argumenten, maar ze zijn sterker voor de negatieve interpretatie. 

Toch verschoof vanaf de jaren zeventig de koers langzaam van een negatieve naar een positieve interpretatie. Een positieve interpretatie biedt namelijk meer mogelijkheden tot het maken van keuzes en het leggen van accenten. De inzet van strafrecht kan met de positieve interpretatie afhankelijk worden van de maatschappelijke behoefte, wat zorgt voor meer flexibiliteit in de politiek. 

Inmiddels staat de positieve interpretatie van het opportuniteitsbeginsel onder druk, nationaal en internationaal. De Nederlandse samenleving wordt minder tolerant. Er is vraag naar straffen, niet naar gedogen. En internationaal komt er veel druk uit Europa. De EU dwingt de lidstaten steeds meer om tegen criminaliteit op te treden en Europese bepalingen zien meer toe op het legaliteitsbeginsel dan op het opportuniteitsbeginsel. Het gevaar als Nederland bezwijkt onder deze druk, is dat het Openbaar Ministerie meer aanklager wordt en minder magistraat, en dat is onwenselijk.

 

 

Image

Access: 
Public

Image

Join WorldSupporter!
Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the summaries home pages for your study or field of study
  2. Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
  3. Use and follow your (study) organization
    • by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
    • this option is only available through partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
  5. Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
    • Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Main summaries home pages:

Main study fields:

Main study fields NL:

Follow the author: Yara
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
9830