Cases C-344/04, IATA - Arrest

Feiten

I.c. gaat het om een verzoek om een prejudiciële beslissing ingediend door de High Court of Justice (Verenigd Koninkrijk), in de procedure tussen International Air Transport Association (IATA) tegen Department for Transport.

Sinds 2004 bestaat een verordening inzake compensatie en bijstand aan luchtreizigers bij instapweigering en annulering of langdurige vertraging van vluchten (EU verordening 261/2004). Deze verordening geeft aan welke rechten passagiers hebben in geval van een annulering of vertraging, en welke verzorging en eventuele compensatie door de luchtvaartmaatschappij krachtens deze verordening moet worden geboden. International Air Transport Association (IATA) is een vereniging van 279 luchtvaartmaatschappijen uit 130 landen, welke wereldwijd 98 % van de reizigers in het reguliere internationale luchtverkeer vervoeren, die samen met de European Low Fares Airline Association (ELFAA), bij de High Court of Justice (England and Wales) de uitvoering van de verordening door het Verenigd Koninkrijk hadden aangevochten. Zij hebben daarbij vragen gesteld over de geldigheid van deze verordening en in het bijzonder van de bepalingen met betrekking tot annuleringen, vertragingen en compensatie. De prejudiciële vragen betreffen de uitleg van de verordening 261/2004 en de verenigbaarheid met het Verdrag van Montreal. De High Court of Justice heeft deze vragen aan het Europese Hof van Justitie gesteld.

Hof van Justitie

M.b.t. de verenigbaarheid van de verordening met het Verdrag van Montreal, stelt het Hof vast dat dit Verdrag, dat met name de aansprakelijkheid van de luchtvaartmaatschappij regelt in geval van vertraging, verbindend is voor de Gemeenschap. Volgens het Hof regelt het Verdrag alleen de voorwaarden waaronder de passagiers na vertraging van een vlucht vorderingen kunnen instellen tot vergoeding van hun individuele schade, tegen vervoerders die aansprakelijk zijn voor schade die van deze vertraging het gevolg is. Daarentegen vormen de in de verordening voorziene bijstand en verzorging van passagiers in geval van langdurige vertraging van vluchten gestandaardiseerde, onmiddellijk uit te voeren compensatiemaatregelen. Dit zijn geen maatregelen waarvoor dit verdrag de uitvoeringsvoorwaarden vastlegt en zij kunnen dus niet worden beschouwd als onverenigbaar met het Verdrag van Montreal.

Wat de eerbiediging van het evenredigheidsbeginsel betreft, toetst het Hof of de door de verordening voorziene maatregelen kennelijk ongeschikt zijn om het doel, een betere bescherming van passagiers die met annuleringen of langdurige vertragingen te kampen hebben, te bereiken door onmiddellijk en gestandaardiseerd compensatie te bieden voor bepaalde vormen van schade. Het stelt hierover vast dat de maatregelen bij annulering en vertraging maatregelen zijn met het karakter van onmiddellijke compensatie voor bepaalde vormen van schade voor die passagiers, en dus geschikt zijn om het nagestreefde doel te bereiken. De reikwijdte ervan varieert naar gelang van de omvang van de door de passagiers geleden schade. Ten slotte lijkt de compensatie waarop passagiers aanspraak kunnen maken wanneer zij te laat van de annulering van een vlucht in kennis zijn gesteld, niet kennelijk ongeschikt voor het nagestreefde doel nu de vervoerders zich kunnen beroepen op een exoneratieclausule en de naleving van hun verplichting aan restrictieve voorwaarden gebonden is.

Conclusie

De maatregelen in de verordening ter verwezenlijking van het doel de bescherming van passagiers te verbeteren die met annulering of langdurige vertraging van vluchten te kampen hebben, zijn verenigbaar met het Verdrag van Montreal en zijn niet in strijd met het evenredigheidsbeginsel.