Bos/Althuisius - Arrest

Bos/Althuisius (HR 22-11-1996, NJ 1998, 567 ‘gebrekkige ladder’)

Feiten:

Doordat een door een loodgieter geleende ladder brak, maakte hij een val met ernstige gevolgen. Hij vorderde vergoeding van zijn schade op grond van een door de uitlener gepleegde onrechtmatige daad, hierin bestaande dat die een ladder met een gebrek aan hem had uitgeleend, welk gebrek hij kende of althans had kunnen en moeten kennen. Zijn vordering werd in drie instanties afgewezen op de grond dat de uitlener krachtens art. 7A:1790 BW alleen verantwoordelijk is jegens de inlener voor gebreken in de zaak, indien hij de gebreken gekend heeft en daarvan aan de gebruiker geen kennis heeft gegeven.

HR:

De strekking van art. 7A:1790 BW brengt mee dat, nu door de eiser niet is gesteld en evenmin is gebleken dat enig ander feit dan juist een gebrek van de uitgeleende zaak oorzaak van het ongeval is geweest, die bepaling hier bij uitsluiting van toepassing is. Art. 7A:1790 BW strekt immers ertoe de uitlener die een zaak om niet aan een ander ten gebruike geeft, alleen aansprakelijk te houden voor de schadelijke gevolgen van een gebrek van de zaak, indien hij dat gebrek kende maar de gebruiker van het bestaan ervan niet in kennis heeft gesteld.

Die strekking verzet zich tegen de toepasselijkheid van de bepalingen ter zake van onrechtmatige daad, voor zover deze uitgaan van een verdergaande aansprakelijkheid voor gebreken van een zaak.

Ook naar het voor 1 januari 1992 geldende recht is niet uitgesloten dat uit de concrete omstandigheden van het geval voortvloeit dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is dat de uitlener van een gebrekkige zaak, indien deze naar haar aard door dit gebrek een bijzonder gevaar voor personen oplevert, zich op de in art. 7A: 1790 BW geregelde beperking van zijn aansprakelijkheid beroept. Aan de strekking van deze bepaling zou echter geen recht worden gedaan indien als regel zou worden aangenomen dat, ongeacht de aanwezigheid van omstandigheden als even bedoeld, de uitlener steeds aansprakelijk is, indien hij het hem niet bekende gebrek had behoren te kennen of rekening had dienen te houden met de mogelijkheid van een dergelijk gebrek. Dat geldt ook indien de uitgeleende zaak naar haar aard gevaarlijk is, althans een zaak is zoals een ladder waarbij de gevolgen van een gebrek welhaast altijd zeer ernstig zullen zijn.