Aandelenverkoop - Arrest

Aandelenverkoop (HR 28-05-1999, NJ 1999/510)

Feiten

Tijdens de echtscheidingsprocedure gaf een vrouw aan de Kredietbank, waarbij het bedrijf van haar man een effectenrekening had, opdracht aandelen in een aan de beurs genoteerde onderneming te verkopen. Ook gaf zij de bank opdracht de opbrengst van de effecten over te boeken naar een rekening van haar minderjarige zoon bij haar eigen bank. Dit saldo heeft zij toen van die rekening opgenomen. De vrouw was gemachtigd om over het saldo op die rekening te beschikken. Bij de Kredietbank had zij de handtekening van haar man vervalst. Hiermee was door haar valsheid in geschrifte gepleegd. De aandelen hebben bij verkoop ƒ 9200 opgebracht.

Maanden later kwam de man er achter dat zij de aandelen zonder zijn toestemming had verkocht. De man heeft tegen de vrouw aangifte gedaan van valsheid in geschrifte en oplichting. In de procedure die volgde, vorderde hij bij de vrouw de toenmalige waarde van de aandelen (ƒ 26 099). Hij voerde aan dat bij de schadevergoeding rekening moet worden gehouden met de waardestijging van de aandelen sinds de verkoop.

De rechtbank wees de vordering toe maar in hoger beroep werd de vordering door het hof gematigd. Het hof wees de vordering toe tot het bedrag dat de vrouw daadwerkelijk voor de aandelen had gekregen en niet tot het hogere bedrag van de waarde van de aandelen een jaar later, toen de man de verkoop had ontdekt.

Hoge Raad

Volgens de Hoge Raad is op grond van art. 6:109 BW alleen plaats voor matiging van schadevergoeding als volledige schadevergoeding in de gegeven omstandigheden, waaronder de aard van de aansprakelijkheid, de tussen partijen bestaande rechtsverhouding en hun beider draagkracht, tot kennelijk onaanvaardbare gevolgen zou leiden.

De rechter moet wel met terughoudendheid gebruik maken van zijn bevoegdheid een wettelijke verplichting tot schadevergoeding te matigen.

Het hof heeft blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting hetzij zijn beslissing niet naar behoren gemotiveerd. Van een onjuiste rechtsopvatting heeft het hof blijk gegeven indien het mocht hebben miskend dat de rechter alleen dan tot matiging van een wettelijke verplichting tot schadevergoeding bevoegd is als toekenning van volledige schadevergoeding zou leiden tot kennelijk onaanvaardbare gevolgen. Het arrest van hof wordt vernietigd en de zaak verwezen naar hof Den Haag om de zaak opnieuw te beoordelen.

Kern

De Hoge Raad benadrukt dat de matigingsbevoegdheid van artikel 6:109 BW terughoudend moet worden toegepast. Hierbij moeten alle omstandigheden van het geval in acht worden genomen.