Diefstal van Elektriciteit

HR 23-05-1921, NJ 1921, 564

Casus

Het Unierecht heeft een hogere rang voor de lidstaten dan het nationale recht van de staten en heeft dus voorrang. Dit houdt in dat de lidstaten er actief zorg voor moeten dragen dat hun recht in overeenstemming is met het Unierecht. Dit geldt zowel voor het heden als voor de toekomst. Als een verordening of richtlijn van de Unie in werking is getreden en in strijd blijkt te zijn met een bestaande nationale regel, dan kan deze laatste geen toepassing meer vinden. Daarnaast mag een nieuwe nationale regel niet in strijd zijn met het Unierecht.

Als een bepaling van nationale wetgeving in strijd is met voorrang genietend Europees recht, mag een lagere nationale rechter die bepaling dan buiten toepassing laten of moet hij afwachten tot het eigen constitutionele hof die bepaling voor ongeldig heeft verklaard?

Hof van Justitie

‘Krachtens het beginsel van voorrang van het gemeenschapsrecht (= Unierecht) hebben de verdragsbepalingen en de rechtstreeks toepasselijke handelingen der instellingen, in hun verhouding tot het nationale recht der lidstaten tot gevolg niet alleen dat zij door het enkele feit van hun inwerkingtreding elke strijdige bepaling van de bestaande nationale wetgeving van rechtswege buiten toepassing doen treden, maar ook – daar die bepalingen en handelingen onderdeel van hogere rang vormen van de op het grondgebied van elk der lidstaten geldende rechtsorde – dat zij in de weg staan aan de geldige totstandkoming van nieuwe nationale wetgevende handelingen, voor zover die onverenigbaar met het gemeenschapsregels zouden zijn.

De toekenning van enige rechtskracht aan nationale wetgevende handelingen die op het terrein komen waarbinnen de wetgevende bevoegdheid der Gemeenschap geldt, of die anderszins met de bepalingen van het gemeenschapsrecht onverenigbaar zijn, zou neerkomen op een ontkenning in zoverre van de werkingskracht van door de lidstaten bij het Verdrag onvoorwaardelijk en onherroepelijk aanvaarde verbintenissen, en zou aldus tornen aan de grondslagen zelf der Gemeenschap.’