Deka Hanno/Citronas (HR 20-06-1986, NJ 1987, 35)

Casus

H. Hanno BV. heeft als cargadoor voor Citronas 80000 kisten sinaasappelen doen opslaan in een loods van Deka Hanno die niet gekoeld was. Binnen 4 dagen diende de partij te zijn weggevoerd naar koper of veiling. In die tijd brak er een wilde staking uit die een maand lang duurde en ondanks eisen van Citronas wilde Deka/Hanno niet meewerken de sinaasappelen uit hun benarde positie te bevrijden, terwijl zulks bij een andere stuwadoor zulks wel mogelijk bleek dmv. politiebescherming.

Citronas spreekt Deka/Hanno aan tot schadevergoeding waaraan ten grondslag ligt een onrechtmatige daad gebaseerd op grove schuld door het weigeren van toestemming om met politiebescherming het fruit weg te voeren. Deka/Hanno beroept zich op algemene voorwaarden.

Hoge Raad

In principe kunnen contractuele bedingen niet aan een derde worden tegengeworpen maar daar bestaan uitzonderingen op. De enkele omstandigheid dat er bedrijfsmatig iets overeen wordt gekomen brengt nog niet mee dat een beding redelijkerwijs ook jegens een derde moet gelden.
De enkele betrokkenheid van Citronas bij de vervoersovereenkomst geeft aan Deka/Hanno niet het vertrouwen dat de voorwaarden ook jegens haar gelden. Deka/Hanno kan zich niet beroepen op de algemene leveringsvoorwaarden.
Het beoordelen van de onrechtmatigheid bij het weigeren van de afgifte van de sinaasappelen door Deka/Hanno is van feitelijke aard.

Noot v.d. Grinten

Zowel in Securicor als in dit arrest wordt derdenwerking van aansprakelijkheidsbedingen aanvaardt. Uitgangspunt blijft dat contractuele bedingen in beginsel alleen tussen handelende partijen werken. Derdenwerking is een uitzondering. Er is echter nog steeds geen duidelijkheid over de vraag in welke gevallen er derdenbescherming zou moeten zijn.
De staking die in casu het gevolg was van een arbeidsconflict dient volgens de HR voor rekening te komen van de stuwadoor. De weigering tot uitleveren is hoe dan ook onrechtmatig omdat bij vrees voor grote schade aan eigendommen van de stuwadoor er aan de belanghebbende van de lading schadevergoeding aangeboden had moeten worden.