Wat is de cognitieve dissonantietheorie?

De cognitieve dissonantietheorie, ontwikkeld door Leon Festinger in 1957, beschrijft het onbehagen dat mensen ervaren wanneer hun gedachten, gevoelens of gedragingen met elkaar in strijd zijn. Dit conflict wordt cognitieve dissonantie genoemd.

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van de cognitieve dissonantietheorie?

Motivatie om dissonantie te verminderen: Mensen streven ernaar om cognitieve dissonantie te verminderen, omdat het een onaangename staat van zijn is.
Verandering van gedachten, gevoelens of gedrag: Dit kan op verschillende manieren gebeuren, zoals:
- Toevoeging van nieuwe cognities: Informatie zoeken die de dissonantie vermindert.
- Verandering van bestaande cognities: Interpretatie van de situatie aanpassen.
- Verandering van gedrag: Gedrag aanpassen om in overeenstemming te zijn met de cognities.
Motivatie om consistentie te bewaren: We proberen onze gedachten, gevoelens en gedragingen consistent te houden met elkaar.

Waarom is de cognitieve dissonantietheorie belangrijk?

De cognitieve dissonantietheorie helpt ons te begrijpen:

Waarom mensen soms irrationeel of inconsistent gedrag vertonen.
Hoe overtuigingen en attitudes gevormd en veranderd worden.
Hoe mensen omgaan met fouten, teleurstellingen en andere negatieve ervaringen.

Wat zijn de toepassingen van de cognitieve dissonantietheorie in de praktijk?

Overreding: De theorie kan worden gebruikt om te begrijpen hoe mensen overtuigd kunnen worden om van mening te veranderen.
Marketing: Bedrijven gebruiken de theorie om advertenties te maken die aansluiten bij de waarden en overtuigingen van consumenten.
Psychotherapie: De theorie kan worden gebruikt om cliënten te helpen hun cognitieve dissonantie te verminderen en gezondere gedachtenpatronen te ontwikkelen.

Praktijkvoorbeeld

Een student rookt sigaretten, terwijl hij weet dat roken schadelijk is voor de gezondheid. Dit creëert cognitieve dissonantie: de gedachte dat roken slecht is staat in strijd met de gedachte dat hij wil blijven roken. Om de dissonantie te verminderen, kan de student:

Nieuwe cognities toevoegen: Informatie zoeken over de voordelen van stoppen met roken.
Bestaande cognities veranderen: De ernst van de gezondheidsrisico's van roken bagatelliseren.
Gedrag veranderen: Stoppen met roken of minder roken.

Kritische kanttekeningen

De theorie is niet altijd even goed in staat om menselijk gedrag te voorspellen.
De motivatie om dissonantie te verminderen is niet altijd even sterk.
De theorie houdt geen rekening met alle factoren die menselijk gedrag beïnvloeden.

Check page access:

Public

Join WorldSupporter!

Join with a free account for more service, or become a member for full access and support of WordSupporter

Work for WorldSupporter

JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

How to use and find summaries?

Online access to all summaries, study notes en practice exams
Using and finding summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter
Quicklinks to fields of study (main tags and taxonomy terms)

Online access to all summaries, study notes en practice exams

Check out: Register with JoHo WorldSupporter: starting page (EN)
Check out: Aanmelden bij JoHo WorldSupporter - startpagina (NL)

Using and finding summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

Starting Pages: for some fields of study and some university curricula editors have created (start) magazines where customised selections of summaries are put together to smoothen navigation. When you have found a magazine of your likings, add that page to your favorites so you can easily go to that starting point directly from your profile during future visits. Below you will find some start magazines per field of study
Use the menu above every page to go to one of the main starting pages
Tags & Taxonomy: gives you insight in the amount of summaries that are tagged by authors on specific subjects. This type of navigation can help find summaries that you could have missed when just using the search tools. Tags are organised per field of study and per study institution. Note: not all content is tagged thoroughly, so when this approach doesn't give the results you were looking for, please check the search tool as back up
Follow authors or (study) organizations: by following individual users, authors and your study organizations you are likely to discover more relevant study materials.
Search tool : 'quick & dirty'- not very elegant but the fastest way to find a specific summary of a book or study assistance with a specific course or subject. The search tool is also available at the bottom of most pages

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Check out: Why and how to add a WorldSupporter contributions
JoHo members: JoHo WorldSupporter members can share content directly and have access to all content: Join JoHo and become a JoHo member
Non-members: When you are not a member you do not have full access, but if you want to share your own content with others you can fill out the contact form