Patiëntgericht communiceren in de ggzHoofdstuk 9Evalueren en afronden Van tevoren afspraken maken over de duur van het gesprek voorkomt veel problemen. Met de woorden ‘tijd voor u’ geef je aan dat de tijd exclusief voor de cliënt is.Door de cliënt te vragen hoeveel tijd hij nodig denkt te hebben geef je hem meer regie en verantwoordelijkheid over het verloop van het gesprek. Hiermee geef je vertrouwen aan. Het ijs belangrijk om je zo veel mogelijk aan de afgesproken tijd te houden. Over de tijd heengaan is een vorm van milde grensoverschrijding. Als de afgesproken tijd bijna om is, herinner je de cliënt aan jullie afspraak. Als de cliënt over iets nieuw begint leg je hem uit dat je daar nu niet op ingaat. Met een slotsamenvatting ga je kort na of je beiden niets vergeten bent, of je elkaar goed begrepen hebt, en of de cliënt zich gehoord voelt, tevreden is met de aanpak, het advies of het behandelplan. Met een samenvatting markeer je het einde van het gesprek. De samenvatting eindigt met een uitnodiging om de cliënt de gelegenheid te geven iets te corrigeren of er iets aan toe te voegen. Met een ‘vangnetadvies’ bied je de cliënt houvast. De cliënt moet weten waar hij op moet letten en wat hij moet doen als de klachten verergeren, als er complicaties optreden of als hij bijwerkingen krijgt van medicatie. Non-verbaal benadruk je de boodschap door oogcontact te maken, iets voorover te zitten en je stem...