Stierkalf/ HR 7 maart 1980, NJ 1980, 353

Relevante artikelen

Art. 1404 BW (Oud) (vgl. art. 6:179 BW (Nieuw))

Onderwerp

Aansprakelijkheid voor dieren

Casus

In 1971 is Van de Witte aangevallen door een aantal stierkalven van Bosch terwijl hij (al gebruikmakend van zijn recht van overpad) door het weiland van Bosch liep. Van de Witte vordert vervolgens schadevergoeding op grond van art. 1404 BW (oud). 

Rechtsvraag

Welke rol speelt schuld in de aansprakelijkheid van de eigenaar van een dier?

Rechtsgang

De Rechtbank Leeuwarden oordeelt dat Bosch alle redelijkerwijs van hem te verwachten maatregelen heeft getroffen. Omdat hem daarom geen schuld treft, wordt de vordering van Van de Witte afgewezen. Het vermoeden van schuld dat in art. 1404 BW (oud) wordt genoemd, wordt hiermee immers weersproken. Dit vonnis wordt vervolgens door het Hof Leeuwarden bekrachtigd. De HR oordeelt echter dat er ten aanzien van dieren een stelsel van risico-aansprakelijkheid heerst en niet van schuldaanspraakelijkheid, waardoor geen belang toekomt aan de schuldvraag. 

Leerstuk

Voor de vaststelling van de aansprakelijkheid ex art. 1404 BW (oud), is niet van belang of de eigenaar alle zorg en waakzaamheid heeft betracht die van hem kon worden gevergd. Een eigenaar van een dier kan dus ook aansprakelijk zijn voor de handelingen van dat dier, wanneer hem daarvan geen verwijt te maken valt (risico-aansprakelijkheid). Bij de vaststelling van de hoogte van de schadevergoeding vervolgens, kan deze eigenaar zich nog wel onverkort beroepen op alle omstandigheden die bij het bepalen van de hoogte van de schadevergoeding van belang zijn (zoals eigen schuld van de benadeelde partij).