Wat is de doelstelling van dit artikel?

Emotionele mishandeling en emotionele verwaarlozing zijn veelvoorkomende vormen van kindermishandeling. Beide veroorzaken ze substantieel leed aan de ontwikkeling en het functioneren van een kind. Wetenschappers zijn het er niet over eens wat de exacte definities van emotionele mishandeling en emotionele verwaarlozing zijn. Dit gebrek aan definities leidt tot een gebrek aan herkenning van dit soort casussen, wat onnodig veel leed veroorzaakt. Deze paper onderzoekt de conceptuele raamwerken van emotionele mishandeling en verwaarlozing van kinderen, en borduurt voort op een ouder raamwerk, namelijk het FRAMEA.

Wat zijn de problemen in het formuleren van een definitie van emotionele mishandeling en verwaarlozing?

Één van de grootste problemen rondom emotionele mishandeling is het formuleren van een definitie ervan. De verschillende definities omschrijven emotionele mishandeling al dan niet als emotionele verwaarlozing of psychologische mishandeling. Dit leidt tot onzekerheid over welke entiteit wordt aangesproken in het onderzoek ernaar. Consensus zou nu suggereren dat er onvoldoende rechtvaardiging is om onderscheid te maken tussen de termen 'psychologisch' en 'emotioneel'. Het is echter belangrijk om zowel omissie (verwaarlozing) als misbruik (commissie) op te nemen. Volgens sommige definities moet er bewijs van schade aan het kind aanwezig zijn. Het nadeel van een eis om bewijs van schade aan het kind op te nemen in de definitie is dat dit preventieve interventie zou kunnen uitsluiten wanneer er aanwijzingen zijn van schadelijke interacties die (nog) geen daadwerkelijke schade hebben veroorzaakt. De schade aan het kind is echter duidelijk van belang bij het meten van de ernst, bij het beoordelen van de voortgang in therapeutische interventie en, uiteindelijk, bij het bepalen van het doel voor wat moet worden verbeterd.

Emotionele mishandeling en verwaarlozing bevinden zich op het continuüm van interacties tussen verzorger en kind, die varieert van volledig bevredigend tot zeer schadelijk. De vraag is waar de grens ligt tussen wat bevredigend of alleen onwenselijk is en wat daadwerkelijk schadelijk is voor een kind en daardoor om een professionele reactie en interventie vraagt. Drempels bepalen op welk punt er moet worden ingegrepen. De ernst zal de urgentie aangeven waarmee een dergelijke interventie moet worden ingesteld en kan ook richtinggevend zijn voor de aard van de interventie. In de praktijk kan de ernst worden gemeten aan de hand van de intensiteit en chroniciteit van de mishandeling, maar ook aan het effect op het kind. Dit wordt echter niet alleen bepaald door aspecten van de mishandeling, maar ook door factoren binnen het kind en externe beschermende en risicofactoren.

Er is algemene consensus dat bewijs van intentie om het kind te schaden niet vereist is voor de definitie van emotionele mishandeling en verwaarlozing. Het wordt erkend dat de meeste schade die door alle vormen van kindermishandeling wordt veroorzaakt, gedragsmatig, emotioneel en psychologisch is. Bovendien gaan emotionele mishandeling en verwaarlozing vaak samen met andere vormen van mishandeling, met name fysieke mishandeling en verwaarlozing. FRAMEA is tot een werkdefinitie gekomen van emotionele mishandeling en verwaarlozing als 'aanhoudende, niet-fysieke, schadelijke interacties met het kind door de verzorger, die zowel commissie als omissie omvatten.'

Welke vormen van emotionele mishandeling en verwaarlozing onderscheiden we?

Het FRAMEA raamwerk onderscheidt vijf categorieën van schadelijke ouder-kind interacties:

1. Emotionele onbeschikbaarheid, ongevoeligheid en verwaarlozing. Deze categorie weerspiegelt de schending van de basisbehoefte en het recht van het kind op erkenning van zijn/haar bestaan.
2. Interactie met het kind met vijandigheid, verwijten, minachting, afwijzing of zondebokken. Deze interactie is meestal gericht op een bepaald kind en is vaak gebaseerd op de overtuiging dat het kind deze reactie verdient vanwege fundamentele negatieve attributies aan het kind. Deze categorie weerspiegelt de schending van de basisbehoefte en het recht van het kind om gewaardeerd en geliefd te worden om wat het is.
3. Ontwikkeling ongepaste of inconsistente interacties met het kind. Deze omvatten verwachtingen die boven of onder de ontwikkelingscapaciteit van het kind liggen; harde en inconsistente discipline; en blootstelling aan verwarrende of traumatische gebeurtenissen en interacties, in het bijzonder huiselijk geweld. Deze categorie weerspiegelt ongepast ouderschap dat niet gericht is op een bepaald kind.
4. Het niet herkennen of erkennen van de individualiteit van het kind en de psychologische grens tussen ouder en kind. Er is een onvermogen om onderscheid te maken tussen de realiteit van het kind en de overtuigingen en wensen van de volwassene; het kind wordt gebruikt voor het vervullen van de behoeften van de ouders als een virtueel verlengstuk van de ouder. Dit komt voor wanneer er kinderen  betrokken zijn bij bijvoorbeeld ouderlijke geschillen. Een gefabriceerde of geïnduceerde ziekte (Munchausen by Proxy) waarbij de verzorger het nodig heeft dat zijn kind als ziek wordt erkend, is een ander voorbeeld.
5. Het niet bevorderen van de socialisatie van het kind binnen de context van het kind, door ofwel actieve mis-socialisatie of corruptie; door het kind te isoleren of door onvoldoende stimulering en leermogelijkheden te bieden.

De basisbehoeften van het kind, de schending waarvan de categorieën schadelijke interactie tussen verzorger en kind omvatten, zijn universeel en overstijgen cultuur of etniciteit. Bij het tegenkomen van schadelijke interacties in een gezin uit een andere cultuur, is het belangrijk om vast te stellen of deze interacties daadwerkelijk cultureel gebaseerd zijn.

Wat is het belang van kinderbescherming in het geval van emotionele mishandeling en/of verwaarlozing?

Anders dan bij seksueel misbruik, zijn de zorgwekkende interacties bij emotionele mishandeling en verwaarlozing duidelijk waarneembaar en te beschrijven. Beschrijvingen van de schadelijke interacties tussen verzorger en kind vormen het bewijs van emotionele mishandeling en verwaarlozing. Beschrijvingen zijn veel nuttiger dan algemene termen zoals emotionele mishandeling, vooral in interprofessionele communicatie en bij het beschrijven van zorgen aan ouders en kinderen. 

Wat zijn de risicofactoren die het risico op emotionele mishandeling en verwaarlozing vergroten?

Er is altijd een context waarbinnen verzorgers met het kind omgaan. Van bijzonder belang zijn familie- en omgevingsfactoren en ouder- of verzorger-factoren. Moeilijkheden op deze gebieden vormen risicofactoren voor emotionele mishandeling en verwaarlozing. Zo zijn bijvoorbeeld sociaal isolement, armoede, ernstige huisvestingsproblemen en een problematische immigratiestatus risicofactoren die de kans op het voorkomen van emotionele mishandeling of verwaarlozing bij kinderen vergroten. Mentale gezondheidsproblemen bij de ouder of verzorger vergroten daarnaast ook het risico. Informatie over kinderen en gezinnen wordt in eerste instantie niet systematisch ingewonnen en verzameld. Het is eerder een complex verhaal van moeilijkheden en sterke punten.

Hoe gaan professionals om met casussen van emotionele mishandeling en/of verwaarlozing?

Er zijn verschillende aspecten aan de professionele reactie op emotionele mishandeling en verwaarlozing. In grote lijnen zijn ze gericht op het terugdringen van de mishandeling, het voorkomen van herhaling en het verminderen van de schadelijke effecten. Tijdens de beoordeling van casussen, ligt de nadruk op het onderscheiden van de lagen en het ordenen van de informatie in de juiste lagen. Het specificeert de aard en omvang van de schadelijke interacties tussen verzorger en kind, en de effecten op het kind, en onderscheidt deze van moeilijkheden bij het kind die niet te wijten zijn aan emotionele mishandeling en verwaarlozing. Het belangrijkste is dat het beoordelingsproces ook een in de tijd beperkte therapeutische proef met interventie omvat om het vermogen van de zorgverleners om te veranderen te meten. Als er duidelijke sociale en omgevings- of ouderlijke risicofactoren zijn, bijvoorbeeld dakloosheid of duidelijke psychische problemen, zal het waarschijnlijk nodig zijn om eerst zoveel mogelijk in te grijpen op deze contextuele problemen, voordat het mogelijk is om zinvol aan de slag te gaan met de benodigde therapeutische interventies. 

We onderscheiden verschillende interventies op basis van de categorie(ën) van schadelijke interacties tussen verzorger en kind:

1. In het geval van emotionele onbeschikbaarheid, hebben verzorgers vaak last van hun eigen moeilijkheden die het opvangen van en reageren op de emotionele behoeften van het kind in de weg staan.
2. Vijandigheid jegens het kind is vaak gebaseerd op negatieve overtuigingen die de verzorger heeft over het temperament of de persoonlijkheid van het kind en die moeilijk te veranderen zijn. Dit vereist vakkundig werk met de verzorgers.
3. In situaties van ongepaste ontwikkelingsverwachtingen, inconsistent en/of hard ouderschap en blootstelling aan huiselijk geweld, zijn verzorgers zich meestal niet bewust van de ontwikkelingsbehoeften van het kind aan consistente, niet-bestraffende grenzen stellen en belonen, en aan bescherming tegen blootstelling aan huiselijk geweld.
4. Verzorgers die hun kind gebruiken om aan de behoeften van henzelf te voldoen zijn niet in staat om de psychologische grens tussen het kind en zichzelf te onderscheiden. Deze interacties worden gevonden binnen onopgeloste echtelijke of partnerconflicten.
5. In situatie waarin de socialisatie van het kind niet wordt bevorderd, is het onwaarschijnlijk dat de verzorgers rekening hebben gehouden met de effecten van hun interacties met het kind op de eigen ervaringen en interacties van het kind binnen de leeftijdsgenoten en educatieve omgeving van het kind, buiten het gezin.

Als de zorgverleners niet kunnen of willen deelnemen aan een trial for change, moeten wettelijke maatregelen worden ingeroepen. Als het kind in het gezin blijft maar de emotionele mishandeling voortduurt, heeft hij/zij bekwame en voortdurende ondersteuning nodig om de onopgeloste mishandeling het hoofd te bieden. De effecten van emotionele mishandeling en/of verwaarlozing op de kinderen zijn divers. Er zijn een aantal algemeen erkende interventies die rechtstreeks met het kind werken voor de soorten moeilijkheden die de kinderen ontwikkelen, zoals depressie, een laag zelfbeeld en agressief of antisociaal gedrag. Sommige van deze interventies zijn evidence-based. Deze therapeutische benaderingen zijn echter niet specifiek gerapporteerd met betrekking tot emotionele mishandeling en verwaarlozing.

Waarom is het belangrijk om verwaarlozing van kinderen te bestuderen?

Vergeleken bij andere soorten kindermishandeling, heeft verwaarlozing een zeer hoge prevalentie. De impact van verwaarlozing op de gezondheid en de ontwikkeling van een kind is groot en tenminste net zo negatief als de effecten van andere soorten kindermishandeling. Gezien de ernstige gevolgen van kinderverwaarlozing is zowel wetenschappelijke kennis als klinisch bewustzijn van risicofactoren voor kinderverwaarlozing essentieel. Vanuit een wetenschappelijk perspectief kan inzicht in risicofactoren en hun effecten meer licht werpen op de etiologie van kinderverwaarlozing, terwijl vanuit een klinisch perspectief de procedures voor het beoordelen van risico's en zorgbehoeften kunnen worden verbeterd.

Wat is het doel van deze meta-analyse?

Hoewel in de wetenschappelijke literatuur verschillende risicofactoren voor kinderverwaarlozing werden onderzocht, werden in de primaire onderzoeken verschillende populaties, methoden en onderzoeksopzet gebruikt. Dit beperkt de mogelijkheid om niet alleen uitsluitsel te geven over de factoren die als risicofactor kunnen worden aangemerkt, maar ook over de sterkte van het effect van deze risicofactoren. Om dit probleem op te lossen, zijn systematische en meta-analytische integraties van resultaten van primaire onderzoeken naar de effecten van risicofactoren nodig om een "algemeen" (of gemiddeld) effect van risicofactoren te schatten, evenals variabelen die deze algemene effecten kunnen matigen. Het doel van de huidige studie was om zo'n meta-analytische review uit te voeren.

Wanneer spreken we van verwaarlozing van een kind?

Twee belangrijke problemen dragen echter bij aan problemen bij het definiëren en operationaliseren van verwaarlozing. Ten eerste wordt door wetenschappers gedebatteerd of verwaarlozing alleen daadwerkelijke schade of ook potentiële schade zou moeten omvatten. Ten tweede is er een voortdurende discussie over de vraag of verwaarlozing moet worden gezien als het niet voldoen aan de basisbehoeften van een kind vanuit het perspectief van het kind, of dat verwaarlozing moet worden gezien als ouderlijk verzuim in de zorg. Bovendien verschillen de wettelijke definities van verwaarlozing per rechtsgebied en tussen landen.

Welke theoretische modellen zijn er die verwaarlozing te verklaren?

Er zijn verschillende theoretische modellen ontwikkeld om kinderverwaarlozing te verklaren, en in het algemeen wordt kinderverwaarlozing gezien als het resultaat van een complex samenspel van risicofactoren die aanwezig zijn bij kinderen en hun opvoedingsomgeving.

• Bijvoorbeeld, in het theoretische model van Belsky wordt het voorkomen van kindermishandeling (inclusief verwaarlozing) verklaard door een disbalans tussen risico- en beschermende factoren.
• Een tweede theoretisch model is het transactionele model van Cicchetti en Rizley (1981), waarin de wederzijdse interacties tussen een kind, de verzorger(s) en hun omgeving een centrale rol spelen. Dit model benadrukt niet alleen het belang van risicofactoren waarvan de aanwezigheid in de tijd kan fluctueren, maar ook het belang van beschermende factoren, die het risico op verwaarlozing van kinderen kunnen verminderen.
• Een laatste theoretisch model is dat van Wolfe (1991), die stelde dat kindermishandeling een escalerend proces is, gelegen aan het onaangepaste einde van een continuüm van opvoedingsgedrag.

Waarom is het belangrijk om naar risicofactoren te kijken in het geval van kindermishandeling en verwaarlozing?

Kennis over risicofactoren is niet alleen van belang voor het verbeteren van het inzicht in de etiologie van kinderverwaarlozing, maar ook voor het verbeteren van de klinische praktijk gericht op het voorkomen van (herhaling van) verwaarlozing. Een theoretisch model dat vaak wordt toegepast in de forensische (jeugd)zorg en waarin risicofactoren een centrale rol spelen, is het Risk-Need-Responsivity-model. Het RNR-model wordt veel gebruikt in het strafrecht als methode voor de beoordeling en behandeling van criminelen met als doel de recidive te verminderen.

Stith et al., (2009) waren de eersten die meta-analytisch het effect van risicofactoren voor verschillende vormen van kindermishandeling onderzochten. Er waren echter wat limitaties in deze studie. Het doel van deze studie is om meta-analytisch de effecten van risicofactoren voor het slachtofferschap van kinderverwaarlozing te onderzoeken. Een tweede doel is om verschillende variabelen te onderzoeken als mogelijke moderatoren van de effecten van risicofactoren. De huidige studie is relevant vanuit zowel wetenschappelijk als klinisch perspectief, aangezien bijgewerkte kennis over (effecten) van risicofactoren voor het slachtoffer worden van kinderverwaarlozing ons begrip van de etiologie van kinderverwaarlozing en de klinische praktijk kan verbeteren in termen van risico- en behoeftenbeoordeling van kinderen. en hun gezinnen. Om het effect van een (potentiële) risicofactor voor kinderverwaarlozing te kwantificeren, werd de Pearson-product-momentcorrelatiecoëfficiënt (r) berekend voor elke associatie tussen kinderverwaarlozing en een variabele voorafgaand aan de episode(n) van kinderverwaarlozing die kon worden geëxtraheerd uit de primaire studies.

Welke risicofactoren bleken aan de hand van deze meta-analyse significant?

Met behulp van een meta-analytische benadering op meerdere niveaus onderzochten we de effecten van meerdere domeinen van risicofactoren voor kinderverwaarlozing. In totaal zijn 315 effectgroottes van (potentiële) risicofactoren opgehaald uit 36 primaire onderzoeken en geclusterd in 24 risicodomeinen. Het totale effect was significant voor 15 risicodomeinen, met een grootte variërend van klein (r = .110 voor het domein van problematisch gezinsgedrag en cognities) tot gemiddeld (r = .372 voor het domein van ouderlijke voorgeschiedenis van antisociaal gedrag of strafbaar feiten plegen). Over het algemeen vonden we dat meerdere risicofactoren een rol speelden bij het optreden van kinderverwaarlozing. Deze bevindingen bevestigen dat verwaarlozing van kinderen waarschijnlijker wordt bepaald door meerdere oorzaken dan door één specifieke risicofactor. In het algemeen blijkt uit deze review dat de sterkste voorspellers van kinderverwaarlozing te vinden zijn in ouderlijke kenmerken, zoals een voorgeschiedenis van antisociaal/criminele delicten, een voorgeschiedenis van psychische/psychiatrische problemen en een laag opleidingsniveau. Deze bevindingen zijn in overeenstemming met ecologische modellen, bijvoorbeeld van Bronfenbrenner en Belsky, die stellen dat de ontwikkeling van een kind meer wordt beïnvloed door naaste dan door distale sociale systemen. Aangezien ouders of verzorgers het meest naaste – en belangrijkste – sociale systeem vormen dat een kind beïnvloedt, is het niet verwonderlijk dat we de sterkste effecten vonden voor ouderlijke en familie-gerelateerde risicofactoren. We vonden ook bewijs voor de intergenerationele overdracht van kinderverwaarlozing, aangezien een ouderlijke geschiedenis van kindermishandeling een significant risicodomein leek te zijn. Hoewel het effect van dit risicodomein statistisch klein was, kan worden gesteld dat kinderen die zijn opgevoed door ouders die in hun eigen jeugd mishandeld en/of verwaarloosd zijn, het risico lopen slachtoffer te worden van kinderverwaarlozing.

De huidige resultaten komen over het algemeen overeen met de bevindingen van Stith et al. (2009), die ook de sterkste effecten vonden voor ouder- en gezins-gerelateerde risicofactoren: zoals huidige mentale/psychiatrische problemen, een voorgeschiedenis van mentale/psychiatrische problemen, een voorgeschiedenis van kindermishandeling, leeftijdsfactoren, alleenstaande ouder zijn, lage gezins-SES, een grote gezinsomvang en problematisch gezinsgedrag.

Deze meta-analyse heeft geen bewijs gevonden voor het bestaan van moderating factoren, wat aangeeft dat het algehele effect van risicofactoren in het algemeen op zijn minst tot op zekere hoogte robuust is. Dit betekent echter niet dat effecten van individuele risicodomeinen robuust zijn, aangezien potentiële modererende variabelen niet in elk risicodomein zijn onderzocht. Echter, de resultaten toonden wel aan dat het effect van moeder-gerelateerde risicofactoren iets groter kan zijn dan het effect van vader-gerelateerde risicofactoren, wat impliceert dat de eerste sterker gerelateerd kan zijn aan kinderverwaarlozing dan de laatste.

Wat zijn de implicaties van de bevindingen uit dit onderzoek?

Onze bevindingen hebben drie belangrijke klinische implicaties.

• Ten eerste moeten instrumenten die zijn ontworpen voor het beoordelen van risico's en behoeften van kinderen en adolescenten met betrekking tot verwaarlozing van kinderen items bevatten over risicofactoren op kindniveau, het ouderlijke niveau, en het gezinsniveau.
• Ten tweede moeten (preventieve) interventies die gericht zijn op het verminderen van het risico op het slachtoffer worden van verwaarlozing door kinderen vooral gericht zijn op de dynamische risicofactoren met de sterkste effecten, zoals mentale/psychiatrische problemen van ouders, mentale/lichamelijke/gedragsproblemen van een kind, en fysieke geweld in de huiselijke omgeving van een kind.
• Ten derde, gezien de relatief grote effecten van een aantal statische risicofactoren, zoals een ouderlijke voorgeschiedenis van antisociaal/crimineel gedrag en een ouderlijke voorgeschiedenis van psychische/psychiatrische problemen, stellen wij dat het belangrijk is om cliëntinformatie bij te houden in casemanagement. 

In deze recensie worden resultaten van meerdere meta-analyses vergeleken over de prevalentie van seksuele, fysieke en emotionele mishandeling en fysieke en emotionele verwaarlozing. De overall verwachte prevalentie waren: 4/1000 voor seksueel misbruik, 3/1000 voor fysieke en emotionele mishandeling. Kindermishandeling is een wereldwijd fenomeen wat de levens van miljoenen kinderen over heel de wereld beïnvloed, dit is in contrast met de rechten van het kind.

Honderden studies zijn gedaan naar de prevalentie van kindermishandeling, de range ligt tussen de 0-90%. De variantie komt door de verschillende soorten kindermishandeling, verschillen tussen gender of verschillende geografische achtergronden. Om een globaal prevalentie cijfer te geven zijn er verschillende meta-analyses gedaan naar verschillende types van kindermishandeling.

Seksueel misbruik wordt gezien als een seksuele verrichtingen die kinderen niet helemaal begrijpen of onvrijwillig gebeuren. Fysieke mishandeling is het toebrengen van fysieke schade door een verzorger, door interacties of door een gebrek aan interacties. Emotionele mishandeling is het falen om een goede emotionele en sociale ontwikkeling te stimuleren. Verwaarlozing is het falen om het kind in een veilige leef conditie op te laten groeien, voorbeelden zijn gebrek aan gezondheid, school, emotionele ontwikkeling. Voor al deze vormen van kindermishandeling is de globale overall prevalentie berekend.

In deze review zijn resultaten van onze meta-analyses van de prevalentie van alle bovengenoemde vormen van mishandeling gecombineerd en vergeleken, het is erg belangrijk te weten hoe vaak kindermishandeling voorkomt. Dit zorgt ervoor dat er conclusies getrokken kunnen worden over de prevalentie van de verschillende soorten mishandeling.

Er zijn drie zoekmethodes gebruikt om geschikte literatuur te vinden tussen januari 1980 en januari 2008. Allereerst zijn elektronische databases als PubMed, Psychinfo etc. doorgezocht. Als tweede is er elektronisch gezocht naar gespecialiseerde tijdschriften als Child Abuse & Neglect en Child Maltreatment. Als derde is er gekeken naar de referenties van verzamelde papers.

Resultaten en discussie

In figuur 1 is te zien dat seksuele mishandeling het meest gerapporteerd wordt door het slachtoffer, vervolgens fysieke mishandeling en als laatst fysieke verwaarlozing.

Figuur 2 laat zien dat er vroeger vooral onderzoek werd gedaan naar seksueel misbruik, later is fysieke mishandeling pas onderzocht. (De meeste prevalentie cijfers komen uit Noord Amerika en Europa).

Er kunnen drie conclusies getrokken worden uit de verdeling van kindermishandeling over types, tijd en geografische gebieden. Ten eerste is onderzoek naar kindermishandeling vooral gefocust op seksueel misbruik, dit is dan ook het eerste waar onderzoekers zich mee bezig hielden en komt het meest voor (terug te zien in figuur 2).

De minste studies zijn gedaan naar emotionele mishandeling en verwaarlozing. Een van de redenen waarom onderzoek naar seksueel misbruik zo vaak voorkomt is omdat seksueel misbruik de zwaarste gevolgen heeft voor de ontwikkeling, ook kan het beter geoperationaliseerd worden dan de andere soorten mishandeling, er zijn duidelijke grenzen tussen goed en fout.

Een tweede conclusie die getrokken kan worden is dat onderzoek naar kindermishandeling geconcentreerd is in landen met een Westerse cultuur. De grote meerderheid van de samples in de studies komen uit landen in Noord Amerika en Europa, onderzoek in niet-westerse culturen loopt ver achter (5% van de wereldpopulatie wordt maar meegenomen).

Als laatst kan er geconcludeerd worden dat het aantal informanten studies maar een fractie is van het aantal zelf-rapportage studies. Informanten zijn waarschijnlijk te duur en minder makkelijk uit te voeren dan zelf-rapportage studies.

Wat is het doel van het huidige artikel?

In een poging om ouderlijke cognities die geassocieerd kunnen worden met fysieke kindermishandeling te ordenen en te beschrijven, wordt een sociaal informatieverwerkingsmodel voorgesteld. Informatieverwerkingsmodellen zijn recentelijk gebruikt om cognitieve activiteiten in andere aanvalspopulaties te beschrijven. Hoewel informatieverwerkingsmodellen op zich niet zijn toegepast op fysieke kindermishandeling, hebben informatieverwerkingstheorieën onderzoekers van gezinsgeweld beïnvloed en zijn er aanzienlijke inspanningen geleverd om de cognities van ouders die misbruik maken te integreren in modellen van fysieke kindermishandeling. Hoewel bestaande modellen een rol hebben beschreven voor cognitieve factoren bij fysieke kindermishandeling, lag hun focus op geselecteerde cognities, zoals het bewustzijn van de ouder van kind-gerelateerde gebeurtenissen of de kind-gerelateerde verwachting van de ouder. Aangezien een groot aantal cognitieve factoren is beschreven in de literatuur over huiselijk geweld, maar er geen integratief cognitief model bestaat voor fysieke kindermishandeling, is er behoefte aan een alomvattend model dat de gewelddadige ouders organiseert. cognities. Verder is er behoefte om meer adequaat te beschrijven hoe verschillende cognities zich tot elkaar kunnen verhouden en hoe cognitieve activiteiten kunnen worden beïnvloed door persoonlijkheidsfactoren en door gebeurtenissen van andere ecologische niveaus. Uiteindelijk moet de ontwikkeling van een alomvattend cognitief model het onderzoek naar de interacties van cognitieve, persoonlijke en sociale factoren vergemakkelijken, wat kan leiden tot de ontwikkeling van verbeterde interventies voor fysieke kindermishandeling. Het model dat wordt voorgesteld in dit artikel is uitgewerkt op de information processing theory door McFall. McFall's informatie verwerkingsmodel beschrijft drie stadia in de ontwikkeling van sociale vaardigheden. De drie componenten zijn de decoderingsfase, de besluitvormingsfase en de coderingsfase.

• De decoderingsfase omvat de perceptie en interpretatie van informatie.
• De besluitvormingsfase omvat de selectie van een antwoord.
• De coderingsfase omvat de uitvoering en monitoring van de respons.

Wat zijn de kenmerken van het informatie verwerkingsmodel dat Milner voorstelt?

Een vierdelig sociaal informatieverwerkingsmodel dat bestaat uit drie cognitieve verwerkingsfasen en een vierde cognitieve/gedragsmatige fase van responsuitvoering wordt voorgesteld. De drie cognitieve stadia zijn percepties van sociaal gedrag; interpretaties, evaluaties en verwachtingen die betekenis geven aan sociaal gedrag; en de fase van informatie-integratie en responsselectie. De vierde fase omvat het proces van reactie-implementatie en monitoring. Aangenomen wordt dat cognitieve activiteiten in een of meer van de eerste drie fasen gebeurtenissen in de fase van implementatie en monitoring van de respons bemiddelen.

• Fase 1 van het model; percepties, veronderstelt dat misbruikers, in vergelijking met niet-misbruikers, vervormingen en vooroordelen hebben in hun perceptie van het gedrag van hun kind. Er wordt voorgesteld dat ouders die fysiek geweld gebruiken, in vergelijking met niet-misbruikers, minder alert zijn op en zich minder bewust zijn van kindgerelateerd gedrag.
• Fase 2 gaat over interpretaties, evaluaties en verwachtingen. Deze fase veronderstelt dat fysiek gewelddadige ouders, in vergelijking met niet-misbruikers, verschillen vertonen in interpretaties, evaluaties en verwachtingen van het gedrag van hun kind. Beledigende ouders worden geacht het gedrag van het kind, met name kleine overtredingen, te interpreteren als vijandiger van opzet en het gedrag als meer verkeerd of verwijtbaar te beoordelen.
• In fase 3 vindt informatie-integratie en responsselectie plaats. Deze fase van het model veronderstelt dat gewelddadige ouders, in vergelijking met niet-misbruikers, er niet in slagen om informatie adequaat te integreren, wat van invloed is op hun responskeuze. Dit verwerkingsverschil wordt gezien als een bemiddelende factor bij de beslissing om een ​​antwoord te kiezen, los van de bijdragen van vervormde en bevooroordeelde cognities. Er wordt voorgesteld dat ouders die fysiek geweld gebruiken minder geneigd zijn om situationele informatie te gebruiken bij hun evaluatie van het gedrag van hun kind.
• Ten slotte, in fase 4, vindt er implementatie en monitoring van reacties plaats. Dit omvat het vermogen van de ouder om een ​​opvoedingsvaardigheid adequaat te implementeren en het bijbehorende vermogen om het gedrag van de ouders te controleren en aan te passen indien nodig. minder vermogen om een ​​reactie te controleren en te wijzigen. Ook wordt aangenomen dat veel factoren van invloed zijn op de uitvoering en monitoring van het opvoedingsgedrag door de ouder.

Welke rol spelen automatische verwerkingsprocessen in het model van Milner?

Automatische verwerking, zoals beschreven door Shiffrin en Schneider, is een cognitief proces dat kan worden gestart zonder dat de ouder zich daarvan bewust is. Het kan zo zijn dat automatische verwerking bijvoorbeeld plaatsvindt in fase 1, bij de perceptie van het kind, en daarom direct leidt tot fase 4; een ouderlijke reactie. Het gedrag van een kind dat door de ouder als ongewenst wordt beschouwd, kan dus een automatische verwerkingsreeks initiëren die direct leidt tot een specifieke respons-selectie. Hoewel voorbeelden van ouderlijke verwerkingsactiviteiten gemakkelijk kunnen worden gegenereerd met behulp van deze beschrijvingen van automatische en gecontroleerde verwerking, mag er niet worden geconcludeerd dat alle verwerkingsrelaties eenvoudig en duidelijk zijn. Tijdens informatieverwerking kan er een groot aantal automatische en gecontroleerde verwerkingsgebeurtenissen plaatsvinden binnen en tussen de fasen. Bovendien wordt voorgesteld dat automatische en gecontroleerde verwerkingsgebeurtenissen zowel nomothetisch als idiografisch van aard zijn, waardoor een volledige uiteenzetting van de ouderlijke informatieverwerkingsgebeurtenissen met betrekking tot fysiek kindermisbruik onwaarschijnlijk is.

Welke bestaande cognities hebben veel mishandelende ouders ten opzichte van hun kinderen?

Het voorgestelde sociale informatieverwerkingsmodel veronderstelt dat reeds bestaande cognitieve schema's of informatiestructuren de percepties van kinderen beïnvloeden, evenals cognitieve activiteiten in andere verwerkingsstadia. Deze visie gaat ervan uit dat ouders globale en specifieke kind-gerelateerde overtuigingen en waarden ontwikkelen en handhaven die hun opvoedingsgedrag sturen.

• Een globale reeds bestaande reeds bestaande cognitie kan het geloof van de gewelddadige ouder in de waarde van lijfstraffen zijn. Trickett en Susman (1988) rapporteerden dat gewelddadige moeders, in vergelijking met andere moeders, meer waarde hechten aan fysieke straffen en geloven dat redeneren een minder effectieve disciplinaire techniek is. Trickett en Susman meldden ook dat gewelddadige vaders niet meer waarde hechtten aan slaan dan vergelijkingsvaders.
• Mishandelende ouders blijken een aantal specifieke overtuigingen te hebben die verband houden met de kenmerken van hun eigen kinderen. Er wordt bijvoorbeeld gemeld dat ouders die geweld gebruiken, geloven dat hun kinderen minder intellectuele vermogens hebben, meer problematisch zijn,  hyperactief, agressief en gedragsstoornissen dan andere kinderen.

Welke persoonlijkheidskenmerken zijn van invloed bij de verwerking van sociale informatie?

Aangenomen wordt dat sociale informatieverwerkingsactiviteiten bij fysieke kindermisbruikers worden beïnvloed door een verscheidenheid aan persoonlijkheidsfactoren, waarbij persoonlijkheid wordt gedefinieerd als de som van de fysieke, mentale, emotionele en sociale kenmerken van de ouder. Alcohol consumptie, een gebrekkige kennis van sociale normen, hyperactiviteit, depressie en een vergrote focus op wangedrag van het kind, zijn allemaal kenmerken die het risico op mishandeling vergroten. 

Welke aanbevelingen doet Milner voor de klinische praktijk?

Als ouderlijke nood een factor is, moeten interventies zoals stressmanagement mogelijk worden geïmplementeerd voordat de ouder kan profiteren van cognitieve interventies. Voor zover verschillende componenten van het model worden ondersteund, zal de beoordeling van fysiek gewelddadige ouders een evaluatie moeten omvatten van cognitieve, persoonlijke en omgevingsfactoren en hun interacties voor elke ouder. Deze idiografische beoordelingen kunnen vervolgens worden gebruikt om de selectie van specifieke behandelingsbenaderingen te begeleiden en om een optimale volgorde voor interventies te plannen.

Welke casus wordt besproken in dit artikel?

Een 4-maanden oude mannelijke baby wordt door ambulancepersoneel naar de eerste hulp gebracht. Zijn moeder had 112 gebeld omdat het kind slap leek te zijn toen ze hem uit zijn bedje tilde nadat ze terugkwam van haar werk; ze had hem bij haar vriend achtergelaten terwijl ze aan het werk was. Bij aankomst op de afdeling spoedeisende hulp is de temperatuur van het kind 37°C, de hartslag 114 slagen per minuut, de bloeddruk 90/68 mm Hg en de ademhalingsfrequentie 28 ademhalingen per minuut. Het lichamelijk onderzoek is normaal, behalve een verminderde spierspanning, en er is een blauwe plek van 1 cm op zijn linkerwang. Hoe moet deze zaak worden geëvalueerd en beheerd?

Hoe moeten dit soort klinische problemen worden aangepakt?

Sinds de publicatie van "The Battered-Child Syndrome" in 1962, 
die zich richtte op de fysieke bevindingen van kindermishandeling, het begrip kindermishandeling is uitgebreid tot seksueel misbruik, emotioneel misbruik en verwaarlozing. Bij beoordelingen van kindermishandeling is de interactie van meerdere disciplines betrokken, waaronder geneeskunde, maatschappelijk werk, wetshandhaving en het gerechtelijk apparaat. Deze interdisciplinaire benadering kan een uitdaging zijn vanwege verschillende definities van kindermishandeling, verwachtingen met betrekking tot informatie die kan worden vastgesteld tijdens de medische evaluatie, of interpretaties van bevindingen. 

We onderscheiden enkele belangrijke punten in de klinische aanpak van gevallen van fysieke kindermishandeling:

• Lichamelijk mishandelde kinderen, met name zuigelingen, kunnen zich presenteren met niet-specifieke symptomen en tekenen, zoals braken of apneu; de mogelijkheid van beledigend hoofdtrauma vereist in dergelijke gevallen aandacht.
• Lichamelijke bevindingen, zoals blauwe plekken in het gezicht, de nek of de romp, of intraorale laesies, zoals gescheurde frenula, bij zuigelingen die nog niet ambulant zijn, moet vermoeden van toegebracht trauma wekken.
• De evaluatie van zuigelingen en jonge kinderen op vermoedelijk toegebracht trauma dient een volledig lichamelijk onderzoek van het kind te omvatten, met bijzondere aandacht voor de huid, mondholte en buik; in beeld brengen van de hersenen; een fundusscopisch onderzoek naar retinale bloedingen; een skeletonderzoek; en meting van lever- en pancreasenzymen.
• Artsen zijn gemandateerd om gevallen waarin zij een redelijke vermoeden van kindermishandeling.

Hoe gaat de beoordeling van een casus van fysieke kindermishandeling in zijn werk?

Er is een stappenplan omschreven voor de aanpak van een casus waarbij er sprake is van (verdenking van) fysieke kindermishandeling.

1. De eerste stap is om te zorgen voor een zorgvuldige geschiedenis van de vermeende omstandigheden rond de verwonding. Waren er getuigen van de gebeurtenis? Wie was bij het kind aanwezig toen de gebeurtenis plaatsvond? Kan de vermeende gebeurtenis de verwondingen verklaren? Komt het ontwikkelingsniveau van het kind overeen met het voorgestelde mechanisme van letsel? Wat werd er gedaan toen de gebeurtenis plaatsvond of het kind symptomatisch werd? Was er vertraging bij het zoeken naar medische hulp?
2. Voer dan een volledig onderzoek uit met het kind volledig ontkleed.
   Documenteer de algehele klinische status van het kind. Documenteer de aanwezigheid van kneuzingen, brandwonden of andere huidafwijkingen. Documenteer de aanwezigheid van intraorale laesies door elk frenulum zorgvuldig te controleren op letsel. Documenteer de aanwezigheid van bevindingen zoals subconjunctivale bloedingen.
   Fotografeer de bevindingen of vraag de politie om foto's te verkrijgen.
3. Start vervolgens een diagnostisch onderzoek op basis van de bevindingen en klinische toestand van het kind. de scherpte van
   de toestand van het kind en de noodzaak van medisch ingrijpen kunnen bepalend zijn voor de volgorde waarin diagnostische onderzoeken worden verkregen. Voer CT of MRI van het hoofd uit. Voer CT van de buik uit met contrastversterking als buikletsel wordt vermoed. Verkrijg een volledig bloedbeeld, beoordeel het basismetabolische profiel, voer stollingsonderzoeken uit en meet lever- en pancreasenzymen. Voer een volledig skeletonderzoek uit. Voer ook een fundusscopisch onderzoek uit met foto's.
4. Beheer elk acuut medisch probleem.
5. Informeer ook de kinderbeschermingsdiensten zoals verplicht in de staat. In sommige rechtsgebieden is ook melding van rechtshandhaving verplicht.
6. Indien nodig moet je het kind in het ziekenhuis laten opnemen.
7. Vervolgens laat je het ziekenhuispersoneel of een maatschappelijk werker van de kinderbescherming een uitgebreide sociale evaluatie uitvoeren.
8. Ten slotte, overweeg een extra forensisch onderzoek indien geïndiceerd of gevraagd, of verwijs de zaak door naar een kinderarts, team of centrum dat gespecialiseerd is in gevallen van kindermishandeling.

Wat zijn de gevolgen van partnergeweld voor kinderen?

Het meemaken van partnergeweld (IPV) vóór de leeftijd van 18 is in verband gebracht met risico op psychopathologie, waaronder internaliserend, externaliserend en PTSS symptomen. Voor kinderen die ook in de systemen van jeugdzorg zitten komen gelijktijdig voorkomende tegenslagen, waaronder blootstelling aan IPV, vaak voor. De relatieve associaties tussen gelijktijdig optredende tegenslagen in de vroege kinderjaren, zoals verwaarlozing en getuige zijn van IPV, en latere psychopathologie bij jeugdzorg-betrokken kinderen blijven minder duidelijk.  Groeiend bewijs suggereert dat blootstelling aan IPV en gelijktijdig voorkomende mishandeling de ontwikkeling van kinderen op talloze manieren kan verstoren, waardoor het risico op psychopathologie toeneemt. nfancy vertegenwoordigt een gevoelige en snelle ontwikkelingsfase van het kind. Blootstelling aan IPV in de kindertijd wordt specifiek geassocieerd met verhoogde percentages van vroege sociaal-emotionele en cognitieve problemen en externaliserend gedrag. Veel van de huidige literatuur over de associaties tussen soorten tegenspoed bij kinderen en psychopathologie in de kindertijd maakt vaak gebruik van retrospectieve rapportage van tegenspoed in de kindertijd.

Wat is het doel van het huidige artikel?

Negatieve gevolgen van IPV-blootstelling in de vroege kinderjaren, die de tegenspoeddimensie van dreiging weerspiegelen, omvatten een verhoogd risico op latere psychopathologie, maar minder studies hebben de specifieke associaties tussen vroege IPV-blootstelling en psychopathologie onderzocht met behulp van een dimensionale benadering . De huidige studie probeerde deze hiaten in bestaand onderzoek aan te pakken door secundaire analyses uit te voeren van gegevens uit een gerandomiseerde gecontroleerde studie van een opvoedingsinterventie voor jonge kinderen voor gezinnen met jeugdzorg-betrokkenheid. Met behulp van een prospectief ontwerp onderzochten we de associaties tussen IPV-blootstelling in het vroege leven en psychopathologie in de vroege kinderjaren, rekening houdend met gelijktijdig optredende deprivatie. We veronderstelden dat vroege blootstelling aan IPV geassocieerd zou zijn met zowel internaliserende als externaliserende psychopathologie in de midden-kindertijd wanneer rekening wordt gehouden met de associaties tussen deprivatie en latere psychopathologie.

Wat zijn de resultaten van het huidige onderzoek?

Life adversities variabelen werden gecodeerd uit gegevens die werden verzameld toen kinderen baby's waren (N = 249, Mage = 7,97 maanden) tot en met 48 maanden durende beoordelingen; internaliserende en externaliserende psychopathologie werden gemodelleerd als latente variabelen die het gemiddelde weerspiegelen van gegevens van jaarlijkse beoordelingen tussen 8 en 10 jaar.

Het doel van de huidige studie was om de prospectieve associaties tussen IPV-blootstelling in de vroege kinderjaren en internaliserende en externaliserende symptomen in de midden-kindertijd bij jeugdzorg-betrokken kinderen te onderzoeken. We breidden bestaand onderzoek uit dat de schadelijke effecten aantoonde van vroege IPV-blootstelling op kinderuitkomsten door het Dimensionale Model van Tegenspoed en Psychopathologie toe te passen. In het bijzonder hebben we de blootstelling aan IPV opgevat als een weerspiegeling van de dimensie van dreiging en rekening gehouden met deprivatie, een andere kerndimensie van tegenspoed, bij het onderzoeken van de verbanden tussen IPV-blootstelling en opkomende psychopathologie. In overeenstemming met onze hypothese lieten de resultaten significante associaties zien tussen IPV-blootstelling in het vroege leven en internaliserende en externaliserende symptomen in de middenkindertijd wanneer rekening wordt gehouden met deprivatie en covariaten die demografische kenmerken en depressie van de verzorger weerspiegelen. De paden van deprivatie naar internaliserende en externaliserende symptomen waren niet significant. In de huidige steekproef varieerden de aanbevelingen van slachtofferschap of daderschap van IPV door verzorgers in het afgelopen jaar toen kinderen nog baby's waren, van 37% voor fysieke agressie tot 23% voor seksuele dwang tot 16% voor letsel. Deze vroege blootstellingen waren prospectief gekoppeld aan het risico op verhoogde internaliserende symptomen op de leeftijd van 8, 9 en 10 jaar, wat suggereert dat blootstelling aan IPV in de eerste paar levensjaren kan worden beschouwd als een onafhankelijke risicofactor voor de ontwikkeling van psychopathologie bij jeugdzorg-betrokken kinderen. Hoewel we de mechanistische paden tussen IPV-blootstelling en latere kinderpsychopathologie niet direct hebben onderzocht, suggereert onderzoek dat kind-, ouder- en familiefactoren elk een significante rol kunnen spelen, waarbij de ontwikkeling van internaliserende en externaliserende symptomen die zowel gemeenschappelijke als duidelijke delen vertonen. mechanismen na blootstelling aan IPV.

Wat houdt intergenerationele overdracht in?

De afgelopen halve eeuw is er veel onderzoek gedaan om inzicht te krijgen in de determinanten en langetermijngevolgen van kindermishandeling. De last van mishandeling voor kinderen, gezinnen en de samenleving in het algemeen is verbazingwekkend. Daarom presenteert de huidige studie een reeks uitgebreide meta-analyses over de intergenerationele overdracht van mishandeling in het algemeen, evenals over specifieke vormen van mishandeling. Op basis van de resultaten van een internationaal panel van deskundigen dat is bijeengeroepen om te overleggen over de preventie van kindermishandeling, geeft de Wereldgezondheidsorganisatie de volgende definitie: “Kindermishandeling of -mishandeling vormt alle vormen van lichamelijk en/of emotioneel ziek -behandeling, seksueel misbruik, verwaarlozing of nalatige behandeling of commerciële of andere uitbuiting, resulterend in daadwerkelijke of potentiële schade aan de gezondheid, overleving, ontwikkeling of waardigheid van het kind in de context van een verantwoordelijkheids-, vertrouwens- of machtsrelatie.” Deze brede definitie omvat een breed spectrum van gedragingen, van ernstige lichamelijke mishandeling tot aantoonbaar meer verborgen vormen van mishandeling, zoals emotionele verwaarlozing. Gezien het brede scala aan opvoedingspraktijken, culturele verwachtingen en verschillende opvattingen over wat kindermishandeling inhoudt, is de definitie van de WHO vooral handig omdat het een standaarddefinitie-instrument biedt waarmee mogelijk beledigend en verwaarloosbaar gedrag kan worden beoordeeld. In dit artikel gebruiken we, in navolging van de definitie van de WHO, de term kindermishandeling om het brede scala aan misbruik, verwaarlozing en/of schadelijk gedrag van kinderen weer te geven. Theoretische modellen suggereren dat meerdere factoren en gelaagde contexten kunnen bijdragen aan huiselijk en interpersoonlijk geweld in het algemeen, en kindermishandeling in het bijzonder.

Welke methodologische limitaties bestaan er wanneer wetenschappers conclusies trekken over intergenerationele overdracht?

Hoewel het grootste deel van het onderzoek over het algemeen bewijs heeft gevonden ter ondersteuning van de hypothese van intergenerationele mishandeling, is de associatie niet alomtegenwoordig, en de sterkte van deze associatie varieert tussen onderzoeken, zelfs met vergelijkbare steekproefkenmerken. Met name de validiteit van bevindingen is in twijfel getrokken vanwege verschillende belangrijke methodologische beperkingen en vooroordelen, waaronder het gebruik van slechte operationele definities van mishandeling, retrospectieve terugroeping, individuele informanten voor de beoordeling van mishandeling in verschillende generaties, en het ontbreken van prospectieve studies.

Er is enig bewijs om het idee te ondersteunen dat mishandeling van generatie op generatie wordt overgedragen. Onderzoekers verklaren echter ook dat ongekwalificeerde aanvaarding van deze hypothese niet alleen ongegrond, maar ook misleidend is.

Wat is het doel van het huidige onderzoek?

Alle reviews tot nu toe hebben ofwel een verhalend overzicht van de literatuur en/of de methodologische benaderingen ervan opgeleverd, ofwel een methodologische kwaliteitsevaluatie, en een daaropvolgende beschrijving van het aantal onderzoeken dat statistisch significante intergenerationele overdracht van mishandeling rapporteert, gestratificeerd naar niveaus van vooraf bepaalde methodologische validiteit. Naast het testen op methodologische kwaliteit en meetfactoren, test de huidige studie een reeks moderatoren die ook de sterkte van de intergenerationele associatie kunnen beïnvloeden, inclusief de rol van armoede en gezinsrisico, kinderleeftijd en geslacht, evenals als publicatiebias en verspreidingsmedium. Hoewel kindermishandeling alle etniciteiten en sociaaleconomische lagen (SES) doorkruist, is aangetoond dat de prevalentie van mishandeling hoger is bij minderheden en/of in groepen die worden gekenmerkt als een lage SES. in de huidige studie onderzoeken we verschillende factoren die verband houden met gezinsrisico als mogelijke moderatoren van de intergenerationele overdracht van mishandeling. Ook de kinderleeftijd, als het gaat om de intergenerationele overdracht van mishandeling, is een relevante moderator. deze studie had tot doel discrepanties en debatten op het gebied van kindermishandeling op te lossen door de literatuur meta-analytisch te synthetiseren en modererende variabelen te testen die associaties van intergenerationele mishandeling kunnen versterken of afzwakken. Om het risico van methodologische vertekening te evalueren, hebben we de methodologische kwaliteit van elke studie die in de meta-analyse is opgenomen, beoordeeld op basis van vooraf bepaalde methodologische normen, en getest of de methodologische kwaliteit op het niveau van de individuele studie van invloed is op de sterkte van intergenerationele overdracht. Dit is een kritieke onderneming, aangezien een onderzoek van de mechanismen van intergenerationele overdracht is belemmerd door een gebrek aan oplossing van deze methodologische controverse, en duidelijk bewijs met betrekking tot de status van deze zeer belangrijke vraag blijft dubbelzinnig.

In de huidige studie wordt de intergenerationele overdracht van mishandeling-hypothese onderzocht in 142 onderzoeken  die een methodologische kwaliteitsbeoordeling hebben ondergaan, evenals gegevensextractie van een aantal mogelijke moderator variabelen. Het doel van de methodologische review was tweeledig:

• Het eerste doel was om elke studie te beoordelen op methodologische kwaliteit.
• Het tweede doel was om te bepalen of methodologische kwaliteit effectgroottes modereert.

Welke conclusies konden uit dit onderzoek worden getrokken?

De huidige studie biedt ondersteuning voor de hypothese van de cyclus van mishandeling, hoewel de effectgroottes klein tot matig zijn. Ouders met een voorgeschiedenis van mishandeling hebben meer dan twee keer zoveel kans om kinderen te krijgen die ook mishandeld worden.  Het rapport van de verzorger en/of het besef van de geschiedenis van seksueel misbruik van hun kind zijn meestal afhankelijk van het feit dat het kind misbruik aan het licht brengt, wat veel kinderen niet graag doen. Met betrekking tot heterotypische overdracht suggereren algemene bevindingen dat wanneer een ouder een bepaald type mishandeling ervaart, opnieuw met fysieke mishandeling als voorbeeld, zijn/haar kind meer kans heeft om ook andere vormen van mishandeling te ervaren, zoals emotionele mishandeling. misbruik, seksueel misbruik of verwaarlozing. Heterotypische overdracht is consistent met onderzoek dat aantoont dat slachtoffers van kindermishandeling vaak worden blootgesteld aan meerdere, gelijktijdig voorkomende vormen van kindermishandeling.

Zoals Thornberry et al. (2012) treffend opgemerkt: "Als er inderdaad duidelijk en overtuigend bewijs is van intergenerationele continuïteit, moeten we de bemiddelende processen begrijpen die de generaties in dit opzicht verbinden". Dienovereenkomstig wordt aanbevolen dat het veld zijn aandacht heroriënteert op het blootleggen en verdiepen van het begrip van mechanismen van intergenerationele overdracht. Kennis over deze mechanismen kan de ontwikkeling van toekomstige interventie- en preventiestrategieën direct informeren en vormgeven, die dringend nodig zijn om de vicieuze cirkel van mishandeling te doorbreken en meer veiligheid en duurzame welvaart voor de volgende generaties jongeren te verzekeren.

Waarom kiezen sommige psychotherapeuten voor onnodig lang stabiliseren?

Stabiliseren houdt in dat er interventies worden ingezet om iemand voor te bereiden op de verwerking van een of meerdere trauma's. Deze methode wordt vooral ingezet bij chronisch of complex getraumatiseerde kinderen.

De richtlijn voor de behandeling van PTSS=klachten, die het gevolg zijn van het beleven van een trauma, is om trauma-behandeling in te zetten. Deze behandeling is gefocust op het verwerken van de trauma's. Voor trauma-behandeling is eerst een stabilisatiefase vereist, waarin de traumatische herinneringen worden verwerkt. Hierna volgt de integratie. De genoemde richtlijnen voor de behandeling van trauma's geeft echter niet aan hoe gestructureerd de stabilisatiefase zou moeten zijn. Hierdoor ontstaat er in de klinische praktijk veel verwarring. Soms speelt bij de keuze voor stabilisatie de angst van behandelaars om kinderen te hertraumatiseren een rol, of vrezen zij dat een confrontatie met de traumatische herinneringen tot verslechtering of voortijdige uitval gedurende de behandeling leidt. Niet zelden geldt de complexiteit van de casuïstiek als argument om van de PTSS- richtlijnen af te wijken: “Deze casus is te complex om een simpele protocollaire behandeling op los te laten".

Welke missers worden er in de praktijk vaak gemaakt als het gaat om trauma-behandeling?

In Slapende honden (Struik, 2010) zijn de criteria voor stabilisatie concreet gemaakt aan de hand van het Zes Testen Formulier. In de praktijk blijkt dat die criteria veel strikter gehanteerd worden dan nodig. Een van de meest voorkomende missers is dat een behandelaar het ontbreken van voldoende emotieregulatie in het dagelijks leven ziet als een teken van onvoldoende stabiliteit, terwijl dat nu juist een symptoom is van onverwerkte herinneringen. Beter zou zijn als zij eerst zouden onderzoeken of de traumagerelateerde klachten kunnen worden bewerkt volgens de geldende PTSS-richtlijnen. Anders ontstaat onderbehandeling, waardoor traumagerelateerde klachten onnodig lang aanhouden en traumatische herinneringen de verdieping van veilige hechtingsrelaties tegenhouden, met alle schade van dien.

Wat moet er volgens dit artikel anders worden aan de procedure van trauma-behandeling?

De wetenschap onderbouwt vooralsnog onvoldoende dat stabilisatie noodzakelijk is voor effectieve traumaverwerking bij kinderen en volwassenen. Integendeel, een recente review toont aan dat trauma-behandelingen waarbij blootstelling aan de traumatische herinnering plaatsvindt zonder voorafgaande stabilisatie, geen ontoelaatbare risico’s geven en dat kinderen ervan profiteren.

Er is een omslag nodig in het denken van behan- delaars. Het uitgangspunt bij teambesprekingen zou moeten zijn: ‘Traumaverwerking, waarom niet?’.
Bij een beperkte subgroep van de getraumatiseerde kinderen zal een stabilisatiefase voorafgaand aan de behandeling nodig blijven, waarbij behandelaars concreet omschrijven welke stabiliseringsinterventies per se noodzakelijk zijn om het kind voor te bereiden op de traumaverwerking-sessies, met een heldere formulering van het doel van elke stabiliseringsinterventie en het ingeschatte aantal sessies. De criteria hiervoor zullen met behulp van resultaten van wetenschappelijk onderzoek verder onderbouwd moeten worden.

Als kinderen fataal worden mishandeld terwijl ze bekend zijn bij organisaties als Jeugdzorg, wordt niet alleen de dader maar worden ook de bij het gezin betrokken professionals aangekeken op de dood van het kind. Dit kan leiden tot officiële onderzoeken naar de professionele praktijk, zoals veel voorkomt in het Verenigd Koninkrijk. Ook in Nederland gebeurt dit, bij de zaak van Savanna werd de betrokken gezinsbegeleider zelfs aangeklaagd wat zorgde voor groot protest bij andere jeugdwerkers.

Onderzocht: de rol van professionals

Het officiële onderzoek heeft een belangrijke rol in het trekken van de aandacht van het publiek en de politiek. Het doel van die onderzoeken is het verbeteren van de professionele praktijk waardoor de kans op fataal kindermisbruik verkleint wordt. Er is echter reden om aan te twijfelen of die onderzoeken daar wel echt aan bijdragen. Uit Brits onderzoek blijkt dat ze er niet in slagen de praktijk te verbeteren en soms zelfs contraproductief kunnen zijn door een verkeerde focus. In dit artikel word gekeken of Nederland daarin verschilt van het Verenigd Koninkrijk. Daarvoor worden alle zeven gepubliceerde Nederlandse onderzoeken (uitgevoerd door de Inspectie Jeugdzorg) naar de rol van professionals bij fataal kindermisbuik kritisch onderzocht.

Vergeleken met het Verenigd Koninkrijk heeft Nederland een korte geschiedenis van onderzoek naar de praktijk na kindermishandelingszaken. De eerste was de Bolderkar-affaire in 1988 waarbij kinderen ten onrechte uit huis werden geplaatst vanwege vermoeden van seksueel misbruik. Pas vanaf 2000 worden sommige onderzoeken openbaar gemaakt, het zijn er echter pas zeven omdat het kind bekend moet zijn bij Jeugdzorg en de zaak eerst op verschillende interne niveaus bekeken wordt voordat het landelijk onderzocht wordt. Het is gokken waarom het ene onderzoek wel publiek toegankelijk wordt gemaakt en het andere niet, maar factoren die de kans daarop vergroten zijn media aandacht, onderzoeken op verzoek van de regering en als het onderzoek bepaalde problemen in organisaties of overheid boven tafel brengt.

Resultaten

Uit de onderzoeken blijkt dat een aantal factoren problematisch zijn in de zorg voor jeugd. Wanneer meerdere professionals bij een gezin betrokken zijn, wordt er veel langs elkaar heen gewerkt en lijkt niemand de ‘eindverantwoordelijkheid’ te hebben/nemen. Er wordt slecht informatie uitgewisseld tussen de hulpverleners waardoor problemen ontstaan als er beslissingen genomen moeten worden. Daarnaast is er slechte documentatie van observaties en signalen die wijzen op mishandeling of verwaarlozing, beslissingen en activiteiten. Er worden geen doelen gesteld en geen evaluaties uitgevoerd.

Behalve problemen met de documentatie van signalen van kindermishandeling, zijn er ook problemen met het opmerken en interpreteren van signalen die kunnen wijzen op kindermishandeling. Vaak wordt gedacht dat zorgen niet ernstig genoeg zijn om te melden bij het Algemeen Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Verder zijn er problemen in het omgaan met ouders. Vaak wordt er te weinig aandacht besteed aan de problemen van de ouders/het gezin, die ook invloed hebben op het kind. Soms wordt ten onrechte aangesloten bij het perspectief van een van de ouders, waardoor de zorg voor het kind vermindert. Ook zijn er problemen op managementniveau: er wordt niet gemonitord en niet goed overlegd. Tot slot worden de wachtlijsten in de zorg en het tekort aan personeel als probleem genoemd.

Conclusies

Dit beeld van de Nederlandse onderzoeken lijkt erg op de conclusies uit Britse onderzoeken. In de Nederlandse onderzoeken wordt een grotere nadruk gelegd op het ‘probleem van het systeem’, zoals de wachtlijsten en tekort aan personeel, dan in de Britse onderzoeken. In Britse onderzoeken ligt een grotere nadruk op de rol van de algemene dienstverlening in het beschermen van kinderen.

Het doel van de onderzoeken naar problemen in de jeugdzorg is het verbeteren van de praktijk en het voorkomen van herhaling. Ze zouden een waarschuwende functie kunnen hebben voor professionals. In de aanbevelingen wordt gezegd dat er meer gemonitord moet worden, dat professionals hun houding moeten veranderen en dat er protocollen moeten ontstaan om de kwaliteit te verbeteren. Er wordt nergens gezegd dat er meer training moet komen voor professionals om om te gaan met extreme situaties en er worden nergens middelen toegekend om de wachtlijsten te verkleinen. Er ligt een grote nadruk op het herkennen van tekenen van kindermishandeling en daarbij handelen in het belang van het kind, waarmee niet meer bedoeld wordt dat het kind zolang mogelijk bij zijn ouders moet blijven wonen. De aanbevelingen zijn vooral bureaucratisch: nieuwe protocollen en betere assessment. Dat zorgt voor een formalisering van de praktijk, waardoor het bereik van de professionele discretie wordt beperkt.

In het Verenigd Koninkrijk wordt er op een meer juridische manier onderzoek gedaan en zijn er ook geen problemen mee om in ieder geval een deel van de verantwoordelijkheid bij een individuele professional neer te leggen. Nederland is daarin veel terughoudender, de betrokken professionals blijven veelal zelfs anoniem. Toch geeft ook Nederland aan dat veranderingen in de jeugdzorg herhaling kunnen voorkomen, maar de verantwoordelijkheid voor problemen wordt gelegd bij de organisaties in plaats van de individuen.

Nederlandse en Britse onderzoeken naar fataal kindermisbruik lijken veel op elkaar. Dezelfde problemen worden genoemd en dezelfde soort bureaucratische oplossingen worden aangedragen. In het Verenigd Koninkrijk heeft dit tot nu toe het probleem nog niet opgelost. Dat heeft er voor een deel mee te maken dat de media daar erg kritisch zijn op de jeugdzorg en individuele gezinsbegeleiders.

De bureaucratische oplossingen kunnen contraproductief werken omdat ze jeugdwerkers opzadelen met nog meer administratief werk. Daarnaast ligt er een te grote nadruk op het volgen van protocollen en assessment voor risicofactoren: het is niet zo dat als je de protocollen e.d. maar volgt dat het aantal dode kinderen door kindermishandeling dan afneemt. De Nederlandse onderzoeken dragen dus waarschijnlijk ook niet veel bij aan de verbetering van de praktijk. Daarvoor moet duidelijk zijn dat niet alles bureaucratisch op te lossen is en dat bureaucratische oplossingen samen moeten gaan met betere vaardigheden van professionals. Er moet meer aandacht komen voor de menselijke kant van de jeugdzorg. Daarvoor moeten wel middelen beschikbaar zijn.

Er zijn verschillende methodes voor preventie en interventie van kindermishandeling, namelijk voorlichting aan kinderen, voorlichting en oudertrainingsprogramma’s, wijkgerichte programma’s en gezinsgerichte aanpakken. Er wordt in dit artikel gekeken naar de effectiviteit van deze interventies. Daarnaast wordt gekeken naar effectieve hulp in ander landen. Beleid en wetgeving op het gebied van kindermishandeling komt niet in dit artikel aan bod.

Integrale aanpak

In een integrale aanpak van kindermishandeling worden methodes meegenomen die helpen bij de voorkomen, stoppen van mishandeling en bij de behandeling van de gevolgen ervan. Er zijn vijf manier waarop dit gedaan wordt:

1. Universele preventie. Deze richt zich op alle ouders, verzorgers en kinderen.

2. Selectieve preventie. De preventie vindt plaats onder risicogroepen.

3. Geïndiceerde preventie. Op basis van specifieke risicofactoren binnen het gezin.

4. Interventies bij vroege signalen. Bij deze gezinnen zijn signalen gevonden die kunnen leiden of leiden tot kindermishandeling.

5. Hulpverlening en/of bescherming. Dit wordt gedaan als er vermoedens zijn of vastgesteld is dat er sprake is van kindermishandeling.

Deze vijf aanpakken zullen één voor één besproken worden.

Universele en selectieve preventie van kindermishandeling

Deze preventies zijn bedacht met de gedacht dat voorkomen beter is dan genezen.

Voorlichting en weerbaarheidstraining voor kinderen kan gebruikt worden om kindermishandeling te voorkomen. Dit kan door middel van campagnes, zoals ‘Over sommige geheimen moet je praten’, de kindertelefoon, lespakketten voor schoolgaande kinderen en het Marietje-Kesselproject. Dit laatste project is theoretisch goed onderbouwd.

Er is bekend dat deze programma’s de vaardigheden en kennis vergroten, maar niet bekend is of mishandeling voorkomen wordt. Ook is de kwaliteit van effectstudies niet geweldig en zijn er zelfs negatieve effecten gevonden, namelijk dat kinderen ernstiger mishandeld worden omdat zij waarschijnlijk door de training meer weerstand bieden.

Deze trainingen zijn succesvoller wanneer:

• Naast kinderen ook ouders en leerkracht meedoen.
• Er meerdere componenten zijn in het programma.
• Er meer dan vier sessies zijn.
• Meerdere schoolmedewerkers de training kunnen geven.

Opvoedingsvoorlichting/ pedagogische advisering kan door middel van voorlichtingsmateriaal, bijvoorbeeld in brochures, tijdschriften , internet, boeken en tv-programma’s. Echter is er weinig onderzoek gedaan naar het effect van deze materialen. Er is duidelijk dat het nauwelijks voor gedragsverandering bij mensen zorgt. Wel is het effectief bij voorkomen van het Shaken baby syndroom. Kosteneffectieve algemene voorlichting moet zich op specifieke ouders en thema’s richten. Daarnaast vind advisering plaats in consultatiebureaus, echter is niet bekend of dit effectief is.

Het nadeel van opvoedcursussen is dat de ouders die hieraan deelnemen vaak hoger opgeleid zijn en dus al meer kennis en vaardigheden hebben. De risico ouders worden hierdoor gemist. Er zijn beperkte effecten gevonden in het opvoedingsgedrag van de ouders en het gedrag van het kind.

De wijkgerichte aanpak heet als doel de leefomstandigheden in de wijk te verbeteren, waardoor de stress bij ouder afneemt en zij zich meer kunnen richten op het opvoeden. Dit kan betekenen dat er een extra programma komt of dat de reguliere programma’s uitgebreid worden.

Ten slotte zijn er programma’s voor achterstanden in het onderwijs. Ouders worden door dit project betrokken bij de achterstand die hun kind heeft in het onderwijs. Een voorbeeld hiervan is het Child-Parent Centre, die zich richt op kinderen van drie tot vijf jaar. Het project leidt op de lange termijn tot minder kindermishandeling. Hoe actiever de ouder, hoe groter het effect.

Geïndiceerde preventie en interventies bij vroege signalen

Geïndiceerde preventies richt zich op gezinnen die zich in bepaalde risicogroepen bevinden. Daarentegen richten interventies bij vroege signalen zich echt op gezinnen waarbij sprake is van signalen die kunnen leiden mishandeling. De programma’s richten zich meestal op kinderen tussen de nul en vijf jaar oud. Uit meta-analyse is gebleken dat vroege interventies effect hebben op aankomende en nieuwe ouders. Daarnaast blijkt dat selectie/geïndiceerde interventies effectiever zijn dan universele preventies. Toch maakt het niet uit of programma’s beginnen tijdens de zwangerschap of net na de geboorte. De meest effectieve programma’s duren tussen de drie tot zes maanden en worden begeleid door professionele hulpverleners.

Opvoed- of oudertrainingsprogramma’s proberen opvoedingsvaardigheden van ouders te verbeteren om gedragsproblemen bij kinderen te voorkomen en zijn gebaseerd op een cognitief-gedragsmatige aanpak. De trainingen hebben tussen de zes tot tien sessies en duren twee uur. Een Nederlandse voorbeeld hiervan is Triple P, die als theoretisch goed onderbouwd is. Er zijn positieve effecten gevonden op het aantal gevallen van kindermishandeling, de verwondingen als gevolg van mishandeling en op het aantal uithuisplaatsingen.

Daarnaast is er Parent Management Training Oregon (PMTO), Video Interactie Begeleiding en Minder Boos en Opstanding, die allen theoretisch goed onderbouwd zijn. Naar algemene oudertrainingen is weinig onderzoek gedaan, maar het beoogde doel wordt bevestigd. De opvoedprogramma’s hebben ook een positief effect. De kwaliteit van deze onderzoeken wordt in twijfel getrokken. Voor mishandelende ouders wordt geadviseerd dat meer specifieke programma’s nodig zijn.

Programma’s en de effecten daarvan blijven beperkt tot moeders, omdat vaders nauwelijks betrokken worden.

Huisbezoekprogramma’s proberen voor een gezonde ontwikkeling van kind, de opvoedingsvaardigheden van de ouders te verbeteren. Een verpleger gaat minimaal één keer per week langs gedurende één tot anderhalf jaar. De effecten hiervan op het welzijn van de ouders, opvoedingsvaardigheden en de kwaliteit van de omgeving thuis zijn positief, maar klein. De effecten op kindermishandeling zijn niet eenduidig en er zijn veel methodologische problemen. De kosteneffectiviteit varieert sterk tussen de verschillende programma’s. Voorbeelden hiervan zijn: Voorzorg gebaseerd op de Amerikaanse Nurse-Family Partnership, Stevig Ouderschap, Moeders informeren, Home start en Lokale Intensieve Pedagogische Thuishulp. Allen zijn op genomen in de Databank Effectieve Jeugdinterventies en zijn theoretisch goed onderbouwd. Zie bladzijde 7 en 8 van Van Rooijen, Berg en Bartelink (2013) voor een uitleg van deze programma’s en waar deze aan moeten voldoen om effectief te zijn.

Hulpverlening en/of bescherming

Dit wordt gebruikt wanneer er sprake is kindermishandeling en richt zich op het stoppen van de mishandeling en de behandeling van de gevolgen ervan. Er is hierbij sprake van een multimodale aanpak. Dit betekent dat meer interventies worden gecombineerd die zich tevens op meerdere systemen richten, zoals het kind, de ouders, de familie en het sociaal netwerk.

Sommige programma’s maken gebruik van een parallelbehandeling, bijvoorbeeld bij fysieke mishandeling en seksueel misbruik. Dit houdt in dat ouders en kinderen apart een behandeling krijgen, die wel aan elkaar gelinkt zijn.

De MultiSysteemTherapie (MST) is een multimodale aanpak die zich richt op jongeren met antisociaal gedrag en de rest van het gezin. Deze methode is effectiever in het veranderen van de ouder-kind interactie dan een oudertraining. De MST-CAN (Child Abuse and Neglect) richt zich speciaal op gezinnen waarbij mishandeling een rol speelt. Uit onderzoek blijkt dat deze methode een positief effect heeft op gedragsproblemen bij kinderen, psychiatrische problemen bij ouders, het opvoedingsgedrag en ouders kregen meer sociale steun. Deze kinderen werden minder vaak uit huis geplaatst, maar er was geen verschil te zien in het aantal herhaalde meldingen van kindermishandeling.

Bescherming

Tevens kunnen strafrechtelijk of civielrechtelijke stappen ondernomen worden om een kind tegen mishandeling te beschermen. Voorbeelden hiervan zij een ondertoezichtstelling, uithuisplaatsing en de ontheffing of ontzetting uit de ouderlijke macht. Een ondertoezichtstelling wordt opgelegd wanneer vrijwillige hulp niet meer mogelijk is en gebeurt in een gedwongen kader. Bij ontheffing wordt verwacht dat de ongeschikt of onmachtig is op het kind te kunnen opvoeden. Ontzetting betekent dat de ouders niet bereid zijn voor hun kind te zorgen. Ook kan er aangifte bij de politie gedaan worden, wat bij seksueel misbruik altijd gedaan wordt.

Behandeling van kinderen

Hulp aan mishandelde kinderen kan zowel breed als specifiek zijn. Brede hulp varieert van licht ambulante hulp tot intensieve klinische behandeling. Alhoewel er weinig bewijs is over effectieve interventie, is er sterk bewijs voor trauma-focused cognitieve gedragstherapie (TF-CGT) en Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR). De eerste richt zich op posttraumatische stress, die zich ook al gevolg van kindermishandeling kan voordoen. Beide zijn theoretisch goed onderbouwd.

Behandeling na fysieke mishandeling bestaat voornamelijk uit gedragsmatige interventies die als doel hebben de relatie met leeftijdsgenoten en de sociale aanpassing van mishandelde kinderen te verbeteren. In Nederland is geen specifiek programma op dit gebied bekend. Een Amerikaanse is de Resilient Peer Training Intervention.

Cognitieve gedragstherapie is het meest effectief bij behandeling na seksueel misbruik. Echter gaat onderzoek hiernaar gepaard met methodologische problemen. Een voorbeeld hiervan is de Cognitive Processing Therapy (CPT), die een positief effect heeft op posttraumatische problemen, zelf zes maanden na de interventie. Het is een individueel gerichte interventie. Psychotherapie heeft positieve effecten op meerdere gebieden, die een half jaar na de behandeling nog aanwezig zijn. Deze benadering is het meest effectief als de therapie aansluit bij de behoefte van het kind. Daarnaast zijn er groepsgericht behandelingen, die even effectief als individuele behandelingen blijken te zijn. Een voorbeeld hiervan is de Horizonmethodiek. Dit is een behandeling die zich richt op kinderen van vier tot twaalf jaar en bestaat uit vijftien sessie van anderhalf uur. Tevens is er een parallelaanbod voor ouders. Deze behandeling is theoretisch goed onderbouwd. Er zijn langdurige effecten.

Behandeling van ouders

Behandeling van ouder na mishandeling en verwaarlozing richt zich op het stoppen van de mishandeling en geeft ouders inzicht in de ontwikkeling van hun kind. Het effect was groter wanneer er naast de groepstrainingen ook individuele bijeenkomsten waren.

Pathways Triple P is een ouderprogramma die als doel heeft kindermishandeling te verminderen. Na afloop zijn er minder gedragsproblemen en meer opvoedingsvaardigheden. Bovendien worden er twee risicofactoren verminderd, ouders hebben namelijk realistischere verwachtingen van hun kind en denken minder negatief over ongewenst gedrag van hun kind. In vergelijking met een standaard oudertraining, veranderde de gedachte die zij over hun kind hadden meer.

De Parent-Child Interaction Therapie (PCIT) is een theoretisch goed onderbouwde studie. Het is een vorm van speltherapie waarbij ouders leren hoe zij met hun kind moeten spelen. Deze interventie richt zich op kinderen tussen de twee en zeven jaar oud met gedragsproblemen. De duur van de interventie past zich aan op het tempo van de ouder. In een Randomized Control Trial (RCT) werden honderdtien gezin aan één van drie interventiegroepen aangewezen, namelijk PCIT, PCIT en hulp afgestemd op het gezin en standaard hulp. Hieruit blijkt dat mishandeling minder voorkomt onder ouders die PCIT volgde. De extra hulp die interventiegroep twee kreeg zorgde niet voor betere resultaten. Uit onderzoek naar de effecten van PCIT bij kindermishandeling bleek dat internaliserende en externalisernde gedragsproblemen van het kind verminderen, net als de stress in de opvoeding. De communicatie met het kind nam toe. Geïntrigeerde programma’s waarbij naast de gewone training behandeling mogelijk is voor specifieke problemen, zijn iets effectiever dan niet geïntegreerde programma’s.

Behandeling van plegers van seksueel misbruik richt zich op het veranderen van gedachtepatronen en het gebrek aan innerlijke remmingen. Een voorbeeld hiervan is Adult Child Molester Treatment, die als doel heeft gedragingen die misbruik bevorderen te vervangen door gezonde. Er zijn positieve effecten gevonden, echter is weinig bekend over welke karakteristieken van pleger het slagen van de interventie beïnvloeden.

Behandeling van niet-misbruikende ouders richt zich op ouders die zelf worstelen met de gevolgen van mishandeling. Hierbij leren zij ook hun eigen kind te beschermen tegen misbruik.

Gezinsgerichte behandeling

Bij een gezinsgerichte behandeling die zich richt op behandeling na mishandeling en verwaarlozing is het belangrijk dat gevaarlijk gedrag van ouders veranderd wordt, communicatiepatronen worden verbeterd en kinderen op de eerste plaats komen te staan. Gezinsgerichte behandeling die vallen onder Intensieve Pedagogische Thuishulp hebben als doel het vergroten van de competenties van de gezinsleden, het voorkomen van uithuisplaatsing en het creëren van een veilige thuissituatie. Een voorbeeld hiervan is Familiy First. Een hulpverlener komt dagelijks langs, vooral op moeilijke momenten. Na afloop wonen er meer kinderen thuis en functioneert het gezin beter. Het programma is theoretisch goed onderbouwd. Een ander voorbeeld is Intensieve Orthopedagogische Gezinsbehandeling (IOG) en Orthopedagogische Video Gezinsbehandeling (OVG), die gericht zijn op multiprobleemgezinnen. Ook deze zijn theoretisch goed onderbouwd.

Uit een meta-analyse naar zeven studies met zeventien methodieken over intensieve pedagogische thuishulp, blijkt dat er een afname is van gedragsproblematiek en de ouders zien de opvoeding als minderbelasting. Echter had geen van de onderzoeken een controlegroep.

In crisissituaties kunnen deze programma’s helpen bij het verminderen van mishandeling in multiprobleemgezinnen. Intensieve ondersteuning in plaats van kortdurende ondersteuning zorgt voor een groter effect. Deze interventies zijn tevens effectiever bij fysieke mishandeling dan bij verwaarlozing.

Het effect op de veiligheid van kinderen is groter als interventie zich ook richten op het versterken van de sterke kanten van een gezin. Tevens worden de effecten groter, als de interventie langer duurt. Hier gaat het dan om meer dan 12 sessies en langer dan een half jaar. Daarnaast zijn proactieve interventies effectiever dan reactieve interventie. Dit komt voornamelijk door een verschil in doelgroep. Proactieve interventies richten zich op risicogroepen en reactieve op gezinnen waar al sprake is van kindermishandeling.

Gezinstherapie als behandeling na seksueel misbruik kan gebruikt worden na individuele behandeling van het kind en pleger, omdat de confrontatie anders traumatisch voor het kind kan zijn. Plegers leren hier om situaties te vermijden die tot mishandeling kunnen leiden en niet-misbruikende ouders leren hun kind te beschermen, het contact te versterken en beslissingen te nemen die ten goede van het kind zijn. Er is weinig bekend over de effecten hiervan.

Kinderen als getuige van partnergeweld

Partnergeweld kan als een vorm van mishandeling gezien wordt omdat het een grote impact op een kind heeft en het geweld zich vaak ook richt tegen kinderen. Er is weinig bekend over het effect van interventie voor kinderen, ouders of gezinnen waarbij partnergeweld plaatsvind. Wel blijk dat gedragsproblemen verminderd kunnen worden bij interventie bij moeder en kind. Dit kan tevens door speltherapie, zowel individueel, met broers en zussen als met de moeder die gecoacht wordt.

Kinderen die een posttraumatische stoornis ontwikkelen als gevolg van partnergeweld, zijn gebaat bij een combinatie van verschillende interventie. Hierbij kan gedacht worden aan openlijke gesprekken over ervaringen met het kind, speltherapie en cognitieve-gedragstherapie. Eventueel kunnen de niet-misbruikende ouder en de pleger deel nemen aan de gezinstherapie.

Bij uithuisplaatsing vanwege ernstig partnergeweld is het mogelijk om de ouder in plaats van het kind uit huis te plaatsen. Dit is mogelijk door de Wet tijdelijk huisverbod, waarmee tien dagen de toegang tot het huis ontzegd kan worden en contact met anderen verboden is. Het effect hiervan is niet bekend. Echter blijkt dat moeder vaak dit verbod schenden. Daarnaast komt hulp niet altijd snel genoeg op gang. Mogelijk kunnen interventies die zich richten op mishandelde kinderen effect hebben op kinderen die partnergeweld meemaken.

Conclusie

Een integraal hulpaanbod is nodig bij het bestrijden van kindermishandeling. Echter is nog weinig bekend over welke interventies kindermishandeling voorkomen, stoppen en de gevolgen ervan behandeling. Teven is er weinig onderzoek naar emotionele mishandeling en verwaarlozing. Er zijn weinig onderzoeken die zich specifiek op mishandelde kinderen richten en de vraag is of algemene interventies voldoende zijn. Daarnaast is nog niet bekend of gradaties tussen gezinnen van invloed zijn op welke interventie werkzaam is. Bij geïndiceerde interventies en interventies bij vroege signalen wordt de nadruk gelegd op het versterken van sociale netwerken van gezinnen. Bij hulpverlening moet hulp geboden worden aan zowel de kinderen als de ouders. Meerdere interventies zorgen voor een afname van gedragsproblemen en een toename van opvoedingsvaardigheden. Echter is weinig bekend over hulpverlening bij seksueel misbruik en effectieve behandeling voor plegers.