Sharpening Ockham’s Razor: The role of psychopathology and neuropsychopathology in the perpetration of domestic violence - Corvo, Johnson (2013) - Artikel

Er zijn op dit moment 3 belangrijke verklarende theorieën over huiselijk geweld. In dit artikel wordt beargumenteerd waarom een van die drie beter is, gebaseerd op het principe van Ockham’s Razor: als alle andere dingen gelijk zijn, is de simpelste theorie beter.

De drie theorieën waar het om gaat, zijn de feministische of sociaal-culturele verklaring, intergenerationele overdracht en verklaringen vanuit de psychologie en neuropsychologie. Die laatste verklaringen zouden het beste zijn.

De feministische/sociaal-culturele theorie verklaart huiselijk geweld als het gevolg van mannen die vrouwen willen domineren. Voor deze patriarchale verklaring is echter weinig empirische steun. Vrouwen gebruiken ook geweld tegen mannen. Ze gebruiken zelfs sneller geweld naar mannen dan mannen naar vrouwen en in westerse landen wordt geweld van vrouw naar man veel meer geaccepteerd dan van man naar vrouw.

De verklaring vanuit intergenerationele overdracht komt voort uit de sociaal-leren theorie. Kinderen die worden blootgesteld aan huiselijk geweld zien dat geweld een oplossing is en leren op die manier van een model (de ouders) op welke manier ze onenigheden op moeten lossen. Deze kinderen gaan dus later zelf ook mishandelen. Deze theorie heeft enige empirische steun, maar de effectgroottes die worden gevonden in meta-analyses over dit onderwerp zijn zwak. Er zouden mediërende factoren kunnen zijn, waardoor er geen direct verband is tussen de observatie van huiselijk geweld en op latere leeftijd zelf uitvoerder zijn van huiselijk geweld. Een voorbeeld van zo’n mediërende factor zijn bijvoorbeeld gedragsproblemen. Uit onderzoek blijkt dat gedragsproblemen een betere voorspeller zijn voor huiselijk geweld dan intergenerationele overdracht. Dit soort inzichten leiden tot een verandering in de manier waarop gekeken wordt naar huiselijk geweld.

De derde verklaringstheorie (en ook de beste) is dat geweld de uitkomst is van verschillende psychologische en psychosociale factoren. Dit is de duidelijkste, meest directe en minst omslachtige manier om naar het probleem te kijken omdat het gaat om individuele psychologische, psychiatrische, gedragsmatige en neurologische risicofactoren.

Gewelddadige mannen en vrouwen verschillen op belangrijke psychologische factoren van niet-gewelddadige mannen en vrouwen. Het is belangrijk om de relatie tussen die factoren en huiselijk geweld te begrijpen. Er wordt veel neuropsychologisch onderzoek gedaan naar geweld en agressie, die niet specifiek is toegespitst op huiselijk geweld. Van dat soort onderzoeken kunnen we echter toch veel leren op het gebied van huiselijk geweld. Vanaf hier worden verschillende psychologische en neuropsychologische factoren besproken die te maken hebben met het plegen van huiselijk geweld.

Daders

Er zijn drie subtypen daders, die van elkaar verschillen op het gebied van persoonlijkheid, persoonlijkheidsstoornissen, psychopathologie, vijandigheid, gehechtheid, drugs en alcohol gebruik, type geweldpleging en ernst van de geweldpleging. De ernst van de psychopathologie hangt samen met de ernst van de geweldpleging. Hoe ernstige de psychopathologie is, hoe ernstige de geweldplegingen. Dit is echter geen lineair verband.

Mentale gezondheid

Bepaalde mentale problemen hangen samen met huiselijk geweld, ook al wordt dat vaak ontkend. Het gaat om bepaalde persoonlijkheidsstoornissen, ernstige depressie en alcohol/drugs misbruik/verslaving. Uit onderzoek met Amerikaanse ex-millitairen blijkt dat ook mensen met posttraumatische stressstoornissen eerder pleger zijn van huiselijk geweld. Huiselijk geweld wordt dan gezien als symptoom van de mentale problemen, eigenlijk als een heel slechte manier van coping/omgaan met stress.

Middelenmisbruik en verslaving

Er zijn verschillende manieren waarop alcohol of drugsgebruik kan leiden tot huiselijk geweld. In de meeste gevallen gaat het om alcohol. Huiselijk geweld kan het gevolg zijn van middelenmisbruik of verslaving door disinhibitie, overreactie op mogelijke dreiging door beperkingen van de cognitieve vermogens, niet goed meer consequenties van gedrag in kunnen schatten en de verwachting dat veel drinken nu eenmaal gepaard gaat met geweld. Hoe meer er gedronken wordt, hoe meer geweld.

Neuropsychologische factoren

Plegers van huiselijk geweld hebben vaak afwijkingen in de frontaal kwab, die is betrokken bij impuls controle. Ook is er een overdreven activatie van het limbisch systeem te zien, wat verantwoordelijk is voor basale emoties. Er zijn verschillende neurologische wegen die leiden tot geweld. Ook serotonine en dopamine hebben een effect op agressie. In veel gevallen worden afwijkingen gevonden in de verbinding tussen de cortex en de amygdala. De amygdala is verantwoordelijk voor angstperceptie en zorgt daarmee voor de fight or flight response, en de anxiety or rage response. Mensen met de ziekte van Alzheimer zijn vaak ook agressief naar hun partner en andere verzorgers.

Traumatic brain injuries, veroorzaakt door bijvoorbeeld een ongeluk, zorgen voor meer problemen met agressiebeheersing. Vooral in combinatie met andere psychische problemen leidt dit tot huiselijk geweld.

Conclusie

Psychologische en neuropsychologische factoren geven de beste verklaring voor huiselijk geweld. In dit artikel werd vooral genoemd dat het de beste verklaring is omdat ze het minst omslachtig is, maar er zijn ook andere criteria:

1. de mogelijkheid om een toetsbare hypothese te genereren

2. de mogelijkheid om relevante kenmerken en omstandigheden te voorspellen

3. de mogelijkheid om variantie te verklaren

4. hoe goed het in bestaande empirische data past

Ook met deze criteria past de psychologische verklaring het beste van de drie. De feministische verklaring en de verklaring van intergenerationele overdracht zijn misleidend doordat ze simpel zijn en omdat er veel over wordt gesproken in de politiek.